Rada lekarska nie pozwoliła na odwołanie się od uchwały

Okręgowa Rada Lekarska w Łodzi 26 listopada 2019 r. powołała komisję orzekającą o przygotowaniu zawodowym lekarza Henryka C. (dane zmienione). Jej zaniepokojenie wzbudziły wygłaszane przez niego treści dotyczące zagadnień medycznych, które są sprzeczne z aktualnym stanem wiedzy oraz krytykę medycyny klasycznej. Ponadto lekarz C. rozpowszechniał nieprawdziwe informacje o szczepionkach, a także popierał alternatywną terapię.

Błędny adres do doręczeń

Pismem z dnia 14 lutego 2020 r. lekarz Henryk C. złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od tej uchwały, załączając do niego odwołanie. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że przesyłka zawierająca uchwałę nigdy nie została mu skutecznie doręczona. Ponieważ została wysłana na adres wskazany w rejestrze lekarzy Okręgowej Izby Lekarskiej w Łodzi, podczas gdy nigdy nie wskazywał tego adresu, jako adresu do doręczeń. W ocenie skarżącego Okręgowa Izba Lekarska w Łodzi nie miała prawa wysyłać uchwały na dowolny adres, a winna ją wysłać na wskazany przez niego adres.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej odmówiło jednak przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.

Organ wyjaśnił, że 27 listopada 2019 r. została wysłana do skarżącego uchwała w sprawie powołania komisji orzekającej o przygotowaniu zawodowym lekarza. Przesyłka z uchwałą była dwukrotnie awizowana i nie została odebrana w terminie. Należało zatem przyjąć, że doszło do doręczenia zastępczego uchwały, natomiast termin do wniesienia odwołania upłynął w dniu 3 stycznia 2020 r.

Zdaniem organu skarżący nie wykazał, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy. W ocenie organu przesyłka została doręczona na adres wskazany w rejestrze lekarzy i lekarzy dentystów Okręgowej Izby Lekarskiej.

Uchwała nie jest niezgodna z prawem

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, kontrolując legalność zaskarżonej uchwały, stwierdził, że nie jest ona niezgodna z prawem.

W ocenie sądu I instancji skarga nie mogła odnieść oczekiwanego skutku, ponieważ nie zostały wykazane, a wręcz nie były przedmiotem wniosku o przywrócenie terminu przesłanki przywrócenia terminu z art. 58 k.p.a.

Zdaniem sądu I instancji nie można składać wniosku o przywrócenie terminu i jednocześnie podważać skuteczności doręczenia pisma, ponieważ nieskuteczne doręczenie zastępcze w ogóle nie powoduje rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia odwołania. Przywrócenie terminu do wniesienia odwołania jest dopuszczalne, jeśli organ ustali, że decyzja w istocie została doręczona. Sąd I instancji uznał więc, że jeżeli decyzja nie została doręczona, to nie płynie termin do jej zaskarżenia i w związku z tym nie ma podstaw do jego przywrócenia.

Czytaj w LEX: Zwolnienie z tajemnicy lekarskiej w postępowaniu przygotowawczym > >

Zarzuty skargi kasacyjnej

Ze skargą kasacyjną od tego wyroku wystąpił lekarz, zaskarżając ten wyrok w całości oraz wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie przepisów mających istotny wpływ na wynik postępowania, tj.:

uznanie, że w ramach postępowania dotyczącego wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania organ administracji publicznej nie jest zobowiązany do ustalenia czy doszło do skutecznego doręczenia uchwały, podczas gdy w tym postępowaniu istotne jest ustalenie w pierwszej kolejności czy w sprawie doszło do uchybienia terminu do wniesienia odwołania,
wadliwe dokonanie kontroli zaskarżonej uchwały i niedostrzeżenie, że Naczelna Rada Lekarska błędnie uznała, że uchwała Okręgowej Rady Lekarskiej z dnia 26 listopada 2019 r. została skutecznie doręczona stronie pod nieprawidłowy adres zamieszkania, co skutkowało odmową przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,
błędne uznanie, że nieprawidłowe doręczenie rozstrzygnięcia stronie nie uprawnia jej do wystąpienia z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego oddalenia skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że skarga kasacyjna jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Sprawdź także w LEX: Lekarskie praktyki zawodowe w świetle ustawy o działalności leczniczej > >

Brak winy odwołującego

Z art. 58 par. 1 i par. 2 k.p.a. wynika, że organ administracji publicznej jest zobowiązany przywrócić termin, w sytuacji gdy:

uchybienie terminowi nastąpiło bez winy zainteresowanego i brak winy został uprawdopodobniony,
zainteresowany złożył wniosek o przywrócenie terminu w ciągu siedmiu dni od ustania przyczyny uchybienia terminowi,
zainteresowany dopełnił czynności, dla której określony był termin, jednocześnie ze złożeniem wniosku o przywrócenie terminu.

Zdaniem NSA wobec istoty spornej kwestii, a mianowicie braku winy w uchybieniu terminowi do wniesienia odwołania oraz uprawdopodobnienia braku winy, należy stwierdzić, że stanowisko sądu I instancji jest nie dość, że dalece enigmatyczne, to również – nieprawidłowe. Brak przeprowadzenia jakiejkolwiek prawniczej analizy art. 58 par. 1 i par. 2 k.p.a. spowodował, że sąd I instancji pominął, że do stanów faktycznych uzasadniających wniosek należy, między innymi, niedoręczenie stronie decyzji oraz nieprawidłowe doręczenie pisma.

Czytaj także w LEX: Dopuszczalność przywrócenia terminu do wniesienia odwołania stronie, której nie doręczono decyzji pierwszej instancji > >

Nie było efektywnej kontroli

Sąd wojewódzki nie powinien więc ograniczyć się tylko do stwierdzenia, że w postępowaniu incydentalnym nie można podważać skuteczności doręczenia pisma adresowanego do strony. Tego rodzaju stwierdzenie nie jest bowiem uprawnione – podkreślił sąd II instancji. Dodał, że WSA w istocie rzeczy pozbawił stronę możliwości efektywnej kontroli postanowienia w sprawie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od wymienionej uchwały, które zostało wydane w incydentalnym postępowaniu.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 stycznia 2025 r., sygnatura akt I GSK 1504/21

Nowość