Opieka długoterminowa jest obecnie rozproszona i podzielona pomiędzy ochronę zdrowia i pomoc społeczną. To nie służy jej efektywności, za to sprawia, że dostęp do niej w poszczególnych regionach jest nierównomierny. - W odpowiedzi na rosnące potrzeby starzejącego się społeczeństwa, a tym samym wzrost liczby osób z trudnościami w zabezpieczeniu podstawowych czynności dnia codziennego, ograniczone zasoby kadrowe w opiece formalnej, a także mając na względzie potrzebę odciążenia nieformalnych opiekunów, niezbędne jest stworzenie ram prawnych, które umożliwią skoordynowanie i usprawnienie działań w obszarze opieki długoterminowej – napisał projektodawca w opisie założeń do ustawy o opiece długoterminowej zamieszczonym w wykazie prac legislacyjnych rządu.

Czytaj również: Jest szansa na szybszą diagnostykę chorób otępiennych - ale nie wiadomo, od kiedy

Będą koordynatorzy opieki długoterminowej

Raport „Przegląd strategiczny opieki długoterminowej w Polsce” opracowanym przez Bank Światowy w ramach realizacji kamienia milowego A69G Krajowego Planu Odbudowy (KPO) wskazuje na wiele wyzwań stojących przed zapewnieniem przez państwo opieki długoterminowej. Przede wszystkim to wspomniane już rozproszenie świadczeń i usług w dwóch systemach – ochrony zdrowia i zabezpieczenia społecznego, ale też brak spójności w zbieraniu danych, co przekłada się na trudność w monitorowaniu działań w opiece długoterminowej. Konieczne jest też poszerzanie i dostosowanie do warunków kompetencji pracowników opieki długoterminowej oraz regulacje i poprawa jakości opieki formalnej.

Projektowana ustawa ma stworzyć ramy prawne dla skoordynowanego systemu opieki długoterminowej, który połączy elementy ochrony zdrowia i pomocy społecznej i wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Ustawa przede wszystkim ma wprowadzić:

  • jednoznaczne definicje opieki długoterminowej, opieki nieformalnej i opiekuna nieformalnego. - Brak powyższych definicji prowadzi do niejednolitości interpretacyjnej i utrudnia tworzenie skutecznych narzędzi zarządzania oraz koordynacji udzielania usług i świadczeń opieki długoterminowej w obu systemach – uzasadnia projektodawca;
  • katalog usług i świadczeń obecnie funkcjonujących w przestrzeni prawnej, które zaliczać się będą do opieki długoterminowej. Katalog obejmie usługi i świadczenia realizowane w systemie pomocy społecznej i ochrony zdrowia, w tym świadczenia pieniężne z zabezpieczenia społecznego, a także wybrane formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. To instrumenty, które już są, i nie będą zmieniane;
  • system koordynacji działań w opiece długoterminowej. W powiatach zostaną powołani koordynatorzy opieki długoterminowej usadowieni w powiatowych centrach pomocy rodzinie. Zadania koordynatora to m.in.:
  1. współpraca z instytucjami i podmiotami systemów ochrony zdrowia, pomocy społecznej oraz lokalnymi organizacjami pozarządowymi w zakresie rozwoju i zapewnienia kompleksowych usług;
  2. udostępnianie informacji o dostępnych usługach i świadczeniach opieki długoterminowej;
  3. identyfikacja potrzeb i deficytów w zakresie usług opieki długoterminowej;
  4. działania na rzecz deinstytucjonalizacji;
  5. promowanie edukacji i wsparcia dla opiekunów nieformalnych;
  6. bezpośredni kontakt z mieszkańcami;
  7. udostępnianie na stronie internetowej powiatu informacji o rodzajach usług i świadczeń opieki długoterminowej dostępnych w regionie wraz z bazą adresową.

Powiaty zajmą się opieką długoterminową

Założenia do projektu ustawy wskazują, że zadania określone w tym akcie prawnym będą zadaniami własnymi powiatów. - Projektowana ustawa określa sytuacje, w których konieczna jest współpraca między instytucjami ochrony zdrowia i pomocy społecznej przy ustalaniu potrzeb osób wymagających opieki długoterminowej. Przepisy projektowanej ustawy będą precyzowały, jakie informacje mogą być przekazywane, w jakim celu i na jakich zasadach, w tym kto musi wyrazić zgodę na ich udostępnienie – zapowiada ustawodawca. Organizacja wsparcia i opieki ma być sprawniejsza np. w sytuacji, gdy ktoś opuszcza szpital. Podmiot leczniczy będzie miał poinformować ośrodek pomocy społecznej o konieczności zbadania sytuacji tej osoby w zakresie realizacji czynności dnia codziennego. Z kolei pracownik systemu pomocy społecznej będzie informował lekarza podstawowej opieki zdrowotnej o konieczności weryfikacji potrzeby zapewnienia osobie określonych świadczeń medycznych, np. wizyty lekarza POZ czy pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej.

Ustawa wprowadzi zasady monitorowania sytuacji i ewaluacji jakości opieki długoterminowej na poziomie powiatowym, wojewódzkim i krajowym. Wskaże też organy odpowiedzialne za działalność informacyjną.

Projektowana ustawa o opiece długoterminowej stanowi realizację kamienia milowego A70G w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, który zakłada stworzenie skoordynowanego, spójnego systemu opieki długoterminowej. Za projekt odpowiada Marzena Okła-Drewnowicz, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Rząd ma przyjąć projekt jeszcze w tym roku.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.