Ministerstwo Zdrowia przyznaje, że niewielka liczba aptek zgłosiła się do prowadzenia bezpłatnych testów antygenowych przeciwko Covid-19. Testy w aptekach ruszyły 27 stycznia. Jak pisaliśmy w Prawo.pl większość nie wiedziała, jak to zorganizować. Dopiero 3 lutego w nawiązaniu do sygnałów i pytań kierowanych przez farmaceutów Minister Zdrowia wydał komunikat, że zgodnie z obowiązującym stanem faktycznym i prawnym testowanie może odbywać się w dwóch pomieszczeniach w lokalu apteki, tj. w pokoju opieki farmaceutycznej – znajdującym się w izbie ekspedycyjnej tudzież w osobnym pomieszczeniu lub w pokoju administracyjno-szkoleniowym (potencjalnie mogą odbywać się w obu albo tylko w jednym z nich).

W efekcie do testowania zgłosiło się tylko 460 z ponad 13 tys. aptek. By to zmienić, minister zdrowia, zmienia rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki. Nowelizacja została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 17 lutego, pod pozycją nr 412, a zatem obowiązuje od piątku, 18 lutego. 

Czytaj w LEX: Diagnostyka w kierunku SARS-CoV-2 w aptekach - zasady organizacji >>

 

Testować można praktycznie wszędzie

Nowelizacja została skierowana 16 lutego od razu do publikacji w Dzienniku Ustaw, bez przeprowadzenia konsultacji publicznych. - Potrzeba wydania przedmiotowego rozporządzenia jest podyktowana faktem niewielkiej liczby aptek prowadzących badania diagnostyczne w kierunku SARS-CoV-2, które dobrowolnie zgłosiły się do tego przedsięwzięcia oraz zbyt niskim tempem wzrostu tej liczby - czytamy w uzasadnieniu. A zgodnie z nim testy mogą być wykonane, poza pokojem opieki farmaceutycznej lub pomieszczeniem administracyjno-szkoleniowym, także bezpośrednio w izbie ekspedycyjnej albo w komorze przyjęć apteki. 

Komora przyjęć to pomieszczenie przeznaczone dla pracowników oraz dla dostaw towaru, do którego prowadzi osobne wejście. Jak czytamy w uzasadnieniu w postaci jednoczesnej obecności w jednym miejscu osób chcących poddać się badaniu diagnostycznemu oraz innych osób korzystających ze świadczeń lub usług farmaceutycznych apteki ogólnodostępnej, względnie poddających się szczepieniom. Izba ekspedycyjna, to miejsce, gdzie jest prowadzona sprzedaż, a komora przyjęć to pomieszczenie przeznaczone dla pracowników oraz dla dostaw towaru, Komora przyjęć, do którego prowadzi osobne wejście. Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, mówi, że to bardzo potrzebna zmiana, która pozwoli większej liczbie aptek na włączenie się do sytemu testowania. Mariusz Kisiel, prezes Związku Aptek Franczyzowych, zauważa, że konstrukcja przepisów jest taka, że dopuszcza wymazywanie wszędzie, a nie tylko w określonych miejscach. A zgodnie z rozporządzeniem w aptece wyróżnia się jeszcze, np. izbę recepturową, magazyn.

Testowanie po godzinach zgodnie z procedurą

Co ważne testy będą mogły być wykonywane bezpośrednio w izbie ekspedycyjnej, czyli tam gdzie się sprzedaje leki – bez konieczności wydzielania w niej ograniczonej ściankami działowymi przestrzeni stanowiącej pokój opieki farmaceutycznej. Będzie to możliwe pod warunkiem zapewnienia, rozdziału czasowego pełnionej funkcji. To oznacza, że albo apteka sprzedaje leki, albo testuje. Wymóg rozdzielenia funkcji dotyczy też komory przyjęć. Dodatkowo izba ekspedycyjna wykorzystywana do przeprowadzania badań diagnostycznych, zwłaszcza w kierunku SARS-CoV-2, będzie musiała zostać doprowadzona do stanu zapewniającego bezpieczeństwo i higienę pracy personelu i pacjentów apteki. Będzie więc musiała zostać zdezynfekowana.

- Testowanie w określonych pomieszczeniach będzie więc możliwe pod warunkiem czasowego rozdzielenie funkcji pełnionych przez te pomieszczenia, a także wprowadzenia przez aptekę pisemnej procedury określającej sposób dostępu i korzystania z tego pomieszczenia - mówi Monika Kwiatkowska, radca prawny specjalizujący się w prawie medycznym. - Na apteki został przerzucony ciężar opracowania procedur bezpieczeństwa. Może być to trudne w sytuacji, gdy w tych samych pomieszczeniach będą wykonywane testy na covid, a potem obsługiwani pacjenci - dodaje.

Sprawdź w LEX: Czy odpady po wymazach powinny zostać zagospodarowane przez osoby wykonujące te wymazy? >

Testy utylizowane jak odpady medyczne

Nowelizacja usuwa także lukę dotyczącą utylizacji odpadów po testach. Dotychczas obowiązujące rozporządzenie mówiło jedynie o konieczność utylizacji odpadów medycznych powstałych w wyniku prowadzonych w aptece szczepień ochronnych przeciw COVID-19 lub grypie. Za sprawą noweli wymóg ten będzie rozszerzony o pozostałości po przeprowadzeniu badań diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2, chodzi m.in. o płytkę czy patyczek wymazowy.