30 sierpnia weszły w życie przepisy dotyczące bezpłatnych leków dla seniorów 65 plus i osób do 18. roku życia. Z kolei 1 września opublikowano wykaz leków ministra zdrowia, które – tylko w określonych wskazaniach – mogą być wydane pacjentowi bezpłatnie.
O ograniczeniach z tym związanych już pisaliśmy.
Czytaj także na Prawo.pl: Lista bezpłatnych leków dla dzieci tylko pozornie długa i bogata
Jest ich więcej. Anna Bazydło, lekarka, rezydentka psychiatrii, zauważa, że w ramach reformy psychiatrii, rozwój psychiatrii został oparty na centrach zdrowia psychicznego. – Jednak ich pacjenci nie otrzymają leków bezpłatnych od lekarzy, którzy ich tam prowadzą – zaznacza nasza rozmówczyni. Leków bezpłatnych nie otrzymają również pacjenci, opuszczając oddział psychiatryczny.
Resort zdrowia przyznaje, że zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami recepta z uprawnieniem „DZ” i „S” nie może być wystawiona przez:
- lekarzy zatrudnionych w hospicjach i hospicjach domowych (zakres opieki paliatywnej i hospicyjnej),
- lekarzy realizujących świadczenia gwarantowane z zakresu świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej,
- lekarzy z centrów zdrowia psychicznego i szpitali psychiatrycznych,
- lekarzy z gabinetów prywatnych.
- Recepty wystawione przez tych lekarzy dla pacjentów ubezpieczonych są realizowane ze zniżką wynikającą z wykazu leków refundowanych, ale bez prawa do bezpłatnego zaopatrzenia w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyroby medyczne - podaje Ministerstwo Zdrowia.
- Zniżka na leki jest przyznawana na pacjenta, który płaci składki. Uprawnienie do refundacji jest uprawnieniem pacjenta, a nie przychodni czy danego lekarza - zauważa Jakub Kosikowski, rzecznik prasowy Naczelnej Rady Lekarskiej. I dodaje, że nie zna uzasadnienia tej decyzji.
Czytaj też w LEX: Ograniczenia w wystawianiu recept przez lekarzy >
Recepty na lek bezpłatny nie wystawi lekarz w prywatnym gabinecie
W sprawie wprowadzonych ograniczeń dla lekarzy na wystawianie recept na leki bezpłatne zwróciło uwagę także Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Recept ze stuprocentową refundacji dla dzieci i seniorów nie mogą wystawić lekarze przyjmujący prywatnie.
Zgodnie z art. 43a ust. 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, bezpłatne leki dla wskazanych osób wystawia m.in. lekarz w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
- Z otrzymanych przez Rzecznika informacji wynika, że do końca sierpnia 2023 r. bezpłatne leki dla seniorów mógł wypisywać każdy specjalista. W związku z wprowadzoną zmianą podnoszą się głosy, że doszło do nieuzasadnionego różnicowania lekarzy i pacjentów – zauważa Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Kto może wystawić bezpłatne recepty dla pacjentów?
Recepta może być wystawiona przez:
- lekarza lub pielęgniarkę udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, w tym pediatrę oraz lekarza w Nocnej i Świątecznej Opiece Zdrowotnej;
- lekarza lub pielęgniarkę udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w ramach umowy, o której mowa w art. 159a ustawy o świadczeniach (przez tzw. lekarzy specjalistów);
- lekarza udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego lub z zakresu leczenia szpitalnego w ramach umowy, o której mowa w art. 159a ustawy o świadczeniach (w tym lekarzy pracujących w Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych i Izbach Przyjęć - jednak wyłącznie w związku z zakończeniem leczenia szpitalnego);
- lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu, który zaprzestał wykonywania zawodu i wystawił receptę dla siebie albo dla małżonka, albo dla osoby pozostającej we wspólnym pożyciu albo dla krewnych lub powinowatych w linii prostej, a w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa. UWAGA: uprawnienie w zakresie wystawiania recept pro auctore albo pro familiae na bezpłatne ww. leki (oraz docelowo środki spożywcze lub wyroby medyczne) nie jest uprawnieniem wyłącznie takiego lekarza, bo analogiczne prawo przysługuje innym lekarzom oraz pielęgniarkom wymienionym w pyt. 3.
Sprawdź w LEX: Jak kształtuje się odpowiedzialność finansowa lekarzy za nieprawidłowe wystawienie recepty na lek refundowany? >
Ministerstwo Zdrowia przypomina, że każda osoba wystawiająca receptę, przed jej wystawieniem musi zweryfikować, za pośrednictwem systemu informatycznego (IKP), ilość oraz rodzaj przepisanych pacjentowi produktów pod względem bezpieczeństwa oraz konieczności ich stosowania, biorąc pod uwagę recepty wystawione oraz zrealizowane dla tego pacjenta. Obowiązek ten dotyczy również wystawiania recept pro auctore i pro familiae.
Czytaj w LEX: Zasady nakładania kar na świadczeniodawców w związku z przepisywaniem leków >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
