Jak podkreślono w broszurze, w przypadku awarii elektrowni jądrowej i uwolnienia do atmosfery radioaktywnego jodu konieczne jest podanie osobom przebywającym na zagrożonym terenie tabletki zawierającej wysokie stężenie stabilnego jodu. Przyjęcie tabletki nasyca tarczycę stabilnym jodem blokując wchłanianie przez nią radioaktywnego jodu i zapobiegając jego gromadzeniu

Aby zapewnić odpowiednią ochronę, lek należy przyjąć doustnie, niezwłoczne po otrzymaniu komunikatu od właściwych służb o wystąpieniu skażenia radiacyjnego (najlepiej w ciągu dwóch godzin). Przyjęcie tabletek w ciągu 8 godzin od ekspozycji na działanie promieniowana nadal pozostaje korzystne.

Dawkowanie tabletek ze stabilnym jodem zależy od wieku

Stosowanie dawki większej lub mniejszej o zalecanej może zagrozić zdrowiu - poinformowano w broszurze.

  • dorośli do 60.  roku życia i powyżej 12. roku życia: dwie tabletki (co odpowiada 100 mg jodu)
  • dzieci od 3 do 12 roku życia: 1 tabletka (50 mg jodu)
  • dzieci od 1 miesiąca do 3 roku życia ½ tabletki (25 mg jodu)
  • noworodki: ¼ tabletki (12,5 mg jodu)
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią: 2 tabletki (100 mg jodu)

 

Wskazówki dotyczące przyjmowania tabletek ze stabilnym jodem

  • Aby uzyskać odpowiednią dawkę dla niemowląt i małych dzieci należy przełamać tabletkę wzdłuż linii podziału i podać dziecku wskazaną część tabletki
  • Tabletki można rozgryzać lub połykać w całości. Dla dzieci karmionych piersią można rozkruszyć tabletki i rozpuścić je w wodzie, syropie lub innym płynie

Kiedy nie przyjmować leku?

  • jeśli masz uczulenie na jodek potasu lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
  • jeśli masz nadczynność tarczycy
  • jeśli masz zaburzenie naczyń krwionośnych (zapalenie naczyń z hipokomplementemią
  • jeśli masz choroby autoimmunologiczne połączone ze świądem lub pęcherzami na skórze (opryszczkowate zapalenie skóry Duhringa)

Uważaj, jeśli:

  • stosujesz lub stosowałeś w przeszłości leczenie chorób tarczycy
  • występuje u ciebie nieleczona autonomia tarczycy
  • występuje u ciebie zaburzenie czynności nereke
  • masz zaburzenia czynności nadnerczy i stosujesz leczenie z tym związane
  • jesteś odwodniony
  • przyjmujesz leki hamujące czynność tarczycy, leki moczopędne oszczędzające potas a także kaptopril, enalapril lub chinidynę

Kto powinien zwrócić się o poradę lekarza:

Przed przyjęciem leku:

  • w przypadku występowania złośliwego nowotworu tarczycy lub takiego podejrzenia
  • w przypadku zwężenia dróg oddechowych (powodującego trudności w oddychaniu)

Po przyjęciu leku:

  • z noworodkiem w celu skontrolowania czynności tarczycy

- Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane oraz w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, należy skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą - czytamy w broszurze. Państwowa Agencja Atomistyki i Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej prowadzą stały monitoring poziomu promieniowana w atmosferze. Wynik monitoringu oraz komunikaty są dostępne na stronie internetowej www.gov.pl/web/paa

Rezerwy tabletek z jodkiem potasu

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji poinformowało, że przekazanie tabletek z jodkiem potasu z Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych to standardowa procedura, przewidziana w przepisach prawa i stosowana na wypadek wystąpienia ewentualnego zagrożenia radiacyjnego. Działania podjęto w związku z informacjami medialnymi dotyczącymi walk w rejonie Zaporoskiej Elektrowni Atomowej w Ukrainie. 

Czytaj także: W razie zagrożenia szkoła poda uczniom jodek potasu>>
Czytaj w LEX: Zarządzanie kryzysowe na obszarze gminy - kwestie ogólne oraz uprawnienia wójta w zarządzaniu kryzysowym >>>

Początkowo tabletki zostały przykazane Państwowej Straży Pożarnej, a następnie trafiły do szkół. Obecnie są kierowane do gminnych magazynów.

 – Sensowność pomysłu, by jodek potasu wydawał strażak jest taka sama jak pomysłu, aby farmaceuta zajmował się gaszeniem pożarów – komentował Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Decyzja ta dziwi farmaceutów tym bardziej, że już w czerwcu tego roku w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie dopuszczenia prowadzenia przez apteki dystrybucji produktów leczniczych, wyrobów medycznych i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, stanowiących asortyment rezerw strategicznych lub udostępnionych z tych rezerw.

Czytaj w LEX: Promieniowanie jonizujące - dawki pochłaniane, ich jednostki, pomiary i normy, zasady pracy ze źródłami i wiązkami promieniowania jonizującego >>>

W uzasadnieniu zaznaczono wprost, że rozwiązanie zostało przygotowane, aby obywatele mieli jak najlepszy dostęp do preparatów ratujących zdrowie i życie chociażby w sytuacji zagrożenia radiacyjnego, które wymaga podania jodku potasu.

  - Pytanie, co się stanie, gdy do zdarzenia doszłoby w dzień wolny, gdy szkoły są zamknięte lub w czasie prowadzenia edukacji zdalnej. Oczywiste jest dla nas, że niezależnie od tego, jaki zostanie przyjęty model dystrybucji, ludzie i tak w pierwszej kolejności pobiegną do aptek  – uważa Marek Tomków. Zwraca uwagę, że  wydawanie jodku potasu przez służby ma swoje zalety, bo są one w dyspozycji 24 godziny na dobę i mogą być powołane w każdej chwili.

Natomiast to apteki mają dostęp do baz informatycznych, przeszkolony personel, co chroni przed ewentualnym nadużyciom.

Jodek potasu jest, ale nie dla całej populacji?

Związek Powiatów Polskich (ZPP) zwrócił uwagę, że komunikat MSWiA zawiera stwierdzenie, że zabezpieczono ilość potrzebną na potrzeby każdego obywatela Polski. – Sugeruje to, że w jednostkach straży pożarnej na każdego obywatela czeka co najmniej jedna dawka.  Jest to informacja, która stoi w sprzeczności z podjętym działaniem oraz dotychczasowymi rekomendacjami liczba dostarczonych tabletek wskazuje, że są przeznaczone dla liczby ludności do 60. roku życia. W samym powiecie bielskim szacujemy, że patrząc na dostarczoną do strażaków liczbę tabletek, zabrakłoby jej dla ok. 65 tysięcy osób powyżej tego wieku – zwraca uwagę ZPP.

Czytaj w LEX: Stowarzyszenie powiatów a związek powiatów >>>

Związek Powiatów Polskich zauważa, że wszelkie rekomendacje i dotychczas ustalone procedury przewidywały podawanie tabletek określonym grupom ryzyka (m.in. rekomendacja Ministra Zdrowia z dnia 27 kwietnia 2022 r.w sprawie wskazania grup ludności, dla których należy przeznaczyć rezerwy strategiczne tabletek jodku potasu, na wypadek zdarzenia radiacyjnego).  

Tematem dystrybucji jodku potasu przez PSP w ubiegłym tygodniu zajmował się zespół ds. administracji publicznej i bezpieczeństwa obywateli Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST). Porządek obrad uzupełniono o tę kwestię na wniosek strony samorządowej.