W obowiązujących przepisach brak jest środków prawnych, za pomocą których osoby bliskie mogą uzyskać sądowe określenie kontaktów z ubezwłasnowolnionym całkowicie, w sytuacji, gdy opiekun prawny utrudnia bądź uniemożliwia takie kontakty – na co zwraca uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) w piśmie do resortu sprawiedliwości.

Czytaj także na Prawo.pl: Ubezwłasnowolnienie zastąpi nowa instytucja - projekt do 12 czerwca

ETPC: Naruszenie prawa do ochrony życia rodzinnego

Rozwiązanie prawne w tym zakresie było już gotowe, jednak uległo dyskontynuacji ze względu na nową kadencję parlamentu i rządu. Zakłada uzupełnienie art. 175 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy o paragraf 2 w brzmieniu: „Do kontaktów z ubezwłasnowolnionym całkowicie stosuje się odpowiednio przepisy o kontaktach z dzieckiem, za wyjątkiem przepisów nakładających obowiązek utrzymywania kontaktów z rodzicami”.

Europejski Trybunał Praw Człowieka z 20 października 2022 r. w sprawie Bierski przeciwko Polsce (46342/19) uznał, że odmowa rozstrzygnięcia o sposobie utrzymywania kontaktów z dorosłym ubezwłasnowolnionym synem stanowiła naruszenie prawa do ochrony życia rodzinnego – przypomina RPO.

Czytaj także na Prawo.pl: Ubezwłasnowolnienie do likwidacji. Jest społeczny projekt zmian

Likwidacja ubezwłasnowolnienia

Wiceminister sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz w odpowiedzi do MS zapewnia, że ten obszar stanowi szczególne zainteresowanie resortu.

- Pierwotne założenia, po ich uszczegółowieniu i uzupełnieniu, zostaną uwzględnione w najbliższej propozycji nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, o ile wcześniej nie zostanie zniesiona w polskim prawie instytucja ubezwłasnowolnienia. Wówczas stosowne rozwiązania zostaną do niej dostosowane – odpowiada wiceminister sprawiedliwości. Podkreśla, że w ramach współpracy międzyresortowej we współpracy z organizacjami społecznymi wypracowane zostaną optymalne rozwiązania służące zbudowaniu systemu wspieranego podejmowania decyzji i znoszące instytucję ubezwłasnowolnienia.

Czytaj także na Prawo.pl: Robert Trzaskowski: Wspierane podejmowanie decyzji zamiast ubezwłasnowolnienia

- Wejście w życie reformy powinno nastąpić do końca 2025 roku, niemniej mam nadzieję na wcześniejsze wypracowanie projektu legislacyjnego w tym zakresie – kończy wiceminister Rudzińska-Bluszcz.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.