Zmiany w przepisach o ruchu drogowym od 2026 r

Przygotowana przez resort infrastruktury nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza szereg zmian, które w intencji autorów mają poprawić bezpieczeństwo w ruchu drogowym oraz zwiększyć mobilność młodych osób, co przyczyni się do zmniejszenia zjawiska wykluczenia komunikacyjnego. Resort uzasadniając przyjęcie zmian, wskazywał także, że nowe przepisy odpowiadają na oczekiwania społeczne, uwzględniając postulaty instruktorów, egzaminatorów, środowiska kierowców zawodowych oraz zatrudniających ich przedsiębiorców, wykonujących przewozy drogowe.

W kasku na rowerze

Nowe przepisy wprowadzają obowiązek używania kasków ochronnych, odpowiadających właściwym warunkom technicznym, przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną, urządzeniem transportu osobistego w odniesieniu do osób, które nie ukończyły 16. roku życia. Do rządowego projektu posłowie dołożyli m.in. poprawkę, zgodnie z którą obowiązek stosowania kasków przez kierujących do 16. roku życia będzie dotyczył również osób będących pod opieką rodzica lub opiekuna prawnego. Analogiczny obowiązek będzie dotyczył dziecka w wieku do 7. lat, przewożonego na rowerze.

Odpowiedzialność za naruszenie obowiązku będzie spoczywać na osobie mającej obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą do ukończenia 16. roku życia. Zaniedbanie obowiązku zagrożone będzie grzywną do 100 zł.

Nowelizacja wprowadza zakaz dopuszczenia dziecka w wieku do 13 lat do kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego na drodze. Natomiast w strefie zamieszkania ustawa dopuszcza kierowanie hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przez dziecko w wieku do 13 lat, ale tylko i wyłącznie pod opieką osoby dorosłej.

Przeczytaj także: Bezpieczeństwo czy nadregulacja? Obowiązkowy kask wzbudza kontrowersje

Prawo jazdy dla 17-latka, pod pewnymi warunkami

Projekt przewiduje też przywrócenie wydawania prawa jazdy kat. B osobom, które skończyły 17 lat i uzyskały pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. Prawo jazdy kat. B takiej osoby uprawniałoby wyłącznie do kierowania:

na terytorium Polski - do czasu ukończenia 18 lat;
w towarzystwie pasażera siedzącego na przednim siedzeniu, w przypadku pojazdu samochodowego innego niż czterokołowiec - przez okres 6 miesięcy, licząc od dnia uzyskania prawa jazdy, jednak nie dłużej niż do czasu ukończenia 18 lat.

Przepisy zastrzegają, że pasażerem tym może być osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

ukończyła 25 lat;
posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej 5 lat i nie jest ono zatrzymane za przekroczenie prędkości, przewóz osób w liczbie w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym;
nie podlegała zakazowi prowadzenia pojazdów w ciągu ostatnich 5 lat;
nie znajduje się pod wpływem alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

Resort uzasadnia, że zmiana powinna mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego, bowiem doświadczony kierowca - pasażer będzie nadzorował nieletniego kierującego, udzielał mu pomocy i doradzał.

Przepisy przewidują też, że okres próbny dla osoby, która po raz pierwszy uzyskała prawo jazdy kategorii B, potrwa:

2 lata, w przypadku osoby, która ukończyła 18 lat,
3 lata w przypadku osoby posiadającej prawo jazdy, która uzyskała uprawnienia w wieku 17 lat, jednak nie dłużej niż do czasu ukończenia 20 lat.

Terminy te liczyć się będą od dnia, w którym został wydany dokument prawa jazdy.

Kierowanie pojazdem w okresie próbnym będzie też objęte obostrzeniami. Kierowcy nie będzie można:

prowadzić pojazdu po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu;
przekraczania prędkości 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej;
wykonywania przewozu osób taksówką albo w ramach przewozu okazjonalnego.

W okresie próbnym kierowca pojazdu samochodowego, który nie ukończył 18 lat, będzie mógł przewozić osoby nieletnie wyłącznie w towarzystwie pasażera, który spełnia wymagania opisane powyżej. Szerzej o tych rozwiązaniach pisaliśmy w: Prawo jazdy także dla 17-latka, ale rząd przykręci śrubę nie tylko „świeżakowi

Łatwiej stracić prawo jazdy

Osoba, która będzie kierowała pojazdem, pomimo zatrzymania jej prawa jazdy lub elektronicznego prawa jazdy, będzie karana cofnięciem uprawnień do prowadzenia. Regulacja rozszerza przepis pozwalający na odbieranie prawa jazdy za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych, także poza terenem niezabudowanym.

Z kolei redukcja punktów karnych będzie możliwa tylko w przypadku naruszenia przepisów ruchu drogowego o mniejszej wadze (np. niewłaściwe parkowanie czy niewielkie przekroczenie prędkości).

Sprawdź w LEX: Czy można obcokrajowcowi zatrzymać prawo jazdy? >

Dwuletni okres próbny dla świeżaków

Zdecydowano się na wprowadzenie dwuletniego okresu próbnego dla osób, które uzyskują prawo jazdy kategorii B po raz pierwszy. W przypadku młodych kierowców będzie to trzyletni okres próbny lub do ukończenia przez kierowcę 20 lat. W okresie próbnym kierowcy nie będą mogli przekroczyć stężenia:

0,0 ng/ml środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie;
0,0 promila alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu.

Kierowca, który w okresie próbnym przekroczy liczbę 12 punktów karnych, będzie musiał ukończyć praktyczne szkolenie dotyczące zagrożeń w ruchu drogowym. W przypadku popełnienia dwóch wykroczeń, okres próbny będzie mógł zostać wydłużony o 2 lata.

Inne zmiany w przepisach

Uchwalona 17 października ustawa wprowadza też szereg innych zmian m.in.:

Zwiększono liczbę pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, biorących udział w przejeździe kolumny do więcej niż 10 pojazdów oraz ujednolicono terminologię w zakresie odnoszącym się do pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, uzupełniając dotychczasowe regulacje o pojazdy pobrane w ramach świadczeń na rzecz obrony.
Dopuszczono poruszanie się pojazdu zespołu ratownictwa medycznego po wyznaczonych przez zarządcę drogi pasach ruchu dla autobusów.
Rozszerzenie katalogu danych gromadzonych w centralnej ewidencji kierowców oraz nadanie uprawnień kierownikowi ośrodka szkolenia techniki jazdy do przekazywania danych do wyżej wymienionej ewidencji.
Przedłużono do dnia 31 grudnia 2027 r. możliwość poruszania się pojazdom elektrycznym i napędzanym wodorem po pasach ruchu dedykowanych autobusom
Obniżono minimalny wiek kierowcy zawodowego prowadzącego pojazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla którego wymaga się odpowiednio prawa jazdy kategorii D i D+E lub D1, D1+E.
Wprowadzono usprawnienie procedury wydawania polskiego prawa jazdy, m.in. na podstawie prawa jazdy zagranicznego,
Doprecyzowano przesłanki zakończenia egzaminu na prawo jazdy przed wykonaniem wszystkich zadań określonych zakresem egzaminu.
Nowe przepisy wprowadzają także zmiany w funkcjonowaniu ośrodków szkolenia kierowców.
Uzupełniono skład Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego o przedstawiciela Głównego Inspektora Transportu Drogowego;
Zwiększono dopuszczalną prędkość ciągników rolniczych (również z przyczepą) z 30 km/h do 40 km/h;

Ustawa wejdzie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkami.

Nowość