Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym. Wyjątki ustanawia ustawa. Nie można tego rozszerzać, np. w drodze analogii.
Przyjęcie rezygnacji przewodniczącego tylko jawnie
Radni gminy Wilczyce przyjęli rezygnację z funkcji przewodniczącego rady w głosowaniu w trybie tajnym. Uznali, że jest to dopuszczalne w drodze analogii z przepisem przewidującym odwołanie przewodniczącego na wniosek radnych. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym radni decydują w głosowaniu tajnym o odwołaniu przewodniczącego i wiceprzewodniczących.
Jak podkreśla dr Adam Ostapski, ekspert prawa administracyjnego, członek Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu, inny tryb głosowania może znaleźć zastosowanie, gdy taką możliwość dopuszcza expressis verbis przepis ustawy. - W innym przypadku podjęcie uchwały przez radę gminy w głosowaniu tajnym oznacza, że uchwała ta jest sprzeczna z prawem w stopniu uzasadniającym stwierdzenie jej nieważności przez organ nadzoru – mówi.
Wojewoda świętokrzyski stwierdził nieważność uchwały
Wojewoda świętokrzyski, stwierdzając nieważność uchwały przypomniał, że w przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada podejmuje uchwałę w sprawie jej przyjęcia nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji.
Przywołał też orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie. Zgodnie z nim są różnice między instytucją odwołania a instytucją rezygnacji z funkcji, np. penalny charakter odwołania, w odróżnieniu od rezygnacji, w związku z czym przyjęcie rezygnacji z funkcji nie odbywa się w odstępstwie od zasady jawności głosowania.
Jawność podejmowania rozstrzygnięć przez władzę publiczną
Sąd Najwyższy w wyroku III RN 87/00 podkreślił, że sposób głosowania w radzie (głosowanie jawne lub tajne) ma doniosłe znaczenie dla zapewnienia jawności podejmowania rozstrzygnięć przez władzę publiczną, co jest niezbędnym warunkiem i przesłanką „demokratyzacji procesów politycznych oraz urzeczywistnienia konstytucyjnego prawa do informacji”. Zasada jawności życia publicznego nie może być rozumiana wąsko jako jawność obrad rady gminy, lecz szeroko jako jawność również głosowań przy podejmowaniu uchwał przez radę gminy.
Według SN wyborcy powinni mieć ustawowo zagwarantowaną nie tylko możliwość przysłuchiwania się wystąpieniom radnych podczas jawnych obrad rady gminy, lecz także możliwość konfrontacji wypowiedzi radnych z ich wiążącym stanowiskiem w sprawie wyrażonym w akcie głosowania jawnego.
Czytaj też: Mieszkaniec niesłusznie skazany za nagrywanie obrad komisji rady>>
W prawie administracyjnym nie można zakładać istnienia luk
Jak tłumaczy dr Adam Ostapski, ustawa o samorządzie gminnym nie przewiduje, aby uchwała w sprawie przyjęcia rezygnacji przewodniczącego rady gminy podejmowana była w głosowaniu tajnym - w odróżnieniu od uchwały rady gminy w sprawie odwołania przewodniczącego rady gminy. - Skoro tak, to zastosowanie formy głosowania tajnego do podjęcia uchwały w takiej sprawie jest niedopuszczalne. Przyjęcie stanowiska odmiennego stanowiłoby nieprzewidziane w samorządowej ustawie ustrojowej odstępstwo od zasady jawności głosowania i świadczyłoby o zastosowaniu nieznajdującej podstaw wykładni rozszerzającej - mówi.
Ekspert podkreśla, że w prawie administracyjnym niedopuszczalnym jest stosowanie analogii, zakaz ten ma oparcie w konstytucyjnych zasadach praworządności i legalności, które nakładają na organy władzy publicznej obowiązek działania wyłącznie na podstawie i w granicach prawa.
Obowiązywanie zakazu stosowania analogii w prawie administracyjnym jest – jak wskazuje się w orzecznictwie – łączone z bezwzględnie wiążącym charakterem norm, które składają się na tę gałąź prawa. - W prawie administracyjnym nie można bowiem zakładać istnienia luk, których likwidowanie w drodze analogii doprowadziłoby do akceptowania zasady nie mającej zastosowania w prawie administracyjnym, że wolno wszystko, co nie jest zakazane – tłumaczy Adam Ostapski.
Przypadki, gdy ustawa określa, że uchwała rady gminy jest podejmowana w głosowaniu tajnym:
- rada gminy wybiera i odwołuje swojego przewodniczącego i wiceprzewodniczących (art. 19 ust. 1 i 4 ustawy o samorządzie gminnym);
- rada gminy wybiera wójta w przypadku nieskuteczności wyborów bezpośrednich (art. 482 § 2 i 4 Kodeksu wyborczego).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
