Decyzją wydaną z upoważnienia prezydenta miasta przez kierownika miejskiego ośrodka pomocy rodzinie odmówiono przyznania wnioskodawcy zasiłku celowego. Głównym powodem odmowy był brak współpracy wnioskodawcy z organem w trakcie postępowania o świadczenie, co uniemożliwiło ustalenie aktualnej sytuacji dochodowej i mieszkaniowej.

WSA rozpatrując skargę przypomniał, iż specyfika postępowania wyjaśniającego w sprawie o świadczenia z pomocy społecznej wymaga aktywności ze strony wnioskodawcy, którego rolą jest wprowadzenie pracownika w swoją trudną sytuację życiową. Nie jest bowiem możliwe jej wszechstronne ustalenie i ocena bez współdziałania przedstawiciela organu i podmiotu ubiegającego się o pomoc, który najlepiej może sprecyzować oraz wskazać swoje potrzeby.

Brak aktywności po stronie wnioskodawcy uniemożliwia wyjaśnienie sprawy i powoduje niebezpieczeństwo wydania orzeczenia oderwanego od rzeczywistych potrzeb podopiecznych ośrodka oraz niebezpieczeństwo nierównego ich potraktowania, czemu należy zapobiegać. Uczynienie przez ustawodawcę wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania strony podstawowym środkiem dowodowym w sprawach o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej służyć ma zatem sprawiedliwemu ich rozdysponowaniu. Jednocześnie uniemożliwienie jego przeprowadzenia może stanowić podstawę skutecznego zarzutu wobec strony, że nie współdziała w przezwyciężeniu własnej, trudnej sytuacji życiowej. W dalszej kolejności może to prowadzić do odmowy przyznania świadczenia. Jeśli bowiem strona nie podaje swego faktycznego adresu zamieszkiwania lub pobytu albo przedstawia organowi mylne informacje w tym zakresie, nie sposób przyjąć że współdziała z organem w celu przezwyciężenia trudności. Każda odmowa przyznania świadczenia na tej podstawie powinna być jednak starannie uzasadniona.

WSA uznał, iż brak możliwości przeprowadzenia wywiadu środowiskowego stanowił wystarczającą podstawę odmowy przyznania zasiłku celowego.

Na podstawie: Wyrok WSA w Białymstoku z 10 stycznia 2012 r., sygn. akt II SA/Bk 659/11