Jak przypomina NIK, fundusz leśny został utworzony przede wszystkim w celu wyrównywania niedoborów finansowych w nadleśnictwach, powstających na przykład z powodu realizacji zadań administracyjnych. Środki funduszu są przeznaczane także na: zalesianie gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa, realizację zadrzewień na gruntach niestanowiących własności Skarbu Państwa oraz inne prace związane z usuwaniem skutków klęsk i prowadzeniem gospodarki w lasach niepaństwowych. Przepisy przewidują też przypadki, w których z pieniędzy można skorzystać fakultatywnie.
Czytaj też: NIK: Aż 79 procent operatów klasyfikacyjnych gruntów przeprowadzono nieprawidłowo >>
System nie zawsze racjonalny
Jak ocenił NIK w ramach kontroli, co do zasady, środki w ramach funduszu były rozplanowywane prawidłowo. Główne zastrzeżenia dotyczyły systemu gospodarowania funduszem leśnym w zakresie wyrównywania niedoborów środków finansowych powstających przy realizacji zadań gospodarki leśnej i dotyczących administracji publicznej w zakresie leśnictwa. NIK wskazał, że w tym zakresie nie było możliwości, by rzetelnie ocenić wydatki. Chodzi głównie o samą konstrukcję systemu.
Czytaj w LEX: Zasady udostępniania lasów - sankcje za wykroczenia i przestępstwa dokonywane w lesie >
- Sposób prowadzenia ewidencji księgowej w nadleśnictwach uniemożliwiał rzetelną ocenę, na ile planowane niedobory w rzeczywistości wystąpiły, a co za tym idzie – w jakim zakresie powinny zostać wyrównane. Sprawozdania rzecznika prasowego Lasów Państwowych z 2019 r. i z 2020 r. przekazywane były Dyrektorowi Generalnemu LP w formie ustnej, z pominięciem wymaganej wewnętrznymi przepisami formy pisemnej, a brak żądania przez Dyrektora Generalnego LP ww. sprawozdań było postępowaniem nierzetelnym – wskazuje NIK w udostępnionym raporcie.
Czytaj w LEX: Nadleśnictwa jako podatnicy VAT >
Przepisy do zmiany
W trakcie kontroli stwierdzono także, że część środków z funduszu leśnego została wydana w sposób nieprawidłowy. Dlatego NIK zobowiązał Dyrektora Generalnego LP m. in. do opracowania mechanizmów służących skutecznej weryfikacji wielkości niedoborów powstających przy realizacji zadań gospodarki leśnej w nadleśnictwach, w celu przekazywania środków funduszu leśnego na wyrównywanie rzeczywistych wartości tych niedoborów. Zaapelowano także do ministra ds. środowiska o zainicjowanie następujących zmian:
- podjęcie inicjatywy w celu wprowadzenia w przepisach powszechnie obowiązujących zmian umożliwiających precyzyjne określenie oraz umieszczenie definicji pojęcia „wspólne przedsięwzięcia jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych” w art. 6 ustawy o lasach;
- podjęcie działań dotyczących znowelizowania rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe oraz statutu Lasów Państwowych w celu zapewnienia ich zgodności z ustawą o lasach.
Pełna wersja raportu NIK znajduje się TUTAJ.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
