Rada miejska uchwaliła zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy.

Na uchwałę skargę do WSA wniósł prokurator rejonowy. Zaskarżonej uchwale zarzucił rażące naruszenie prawa poprzez między innymi ustalenie w uchwale, że lokale mieszkaniowe zasobu gmin służą osobom nieposiadającym tytułu prawnego do innego lokalu, a w przypadku małżonków, gdy żadnemu z nich nie przysługuje tytuł prawny do lokalu, podczas gdy brak jest podstaw do różnicowania uprawnień mieszkańców ze względu na spełnienie obowiązku braku prawa do innego lokalu w przypadku ubiegania się o najem lokalu innego niż lokal socjalny.

Prokurator zarzucił także rażące naruszenie prawa polegające na obrazie art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez ustanowienie w uchwale kryterium dochodowego uprawniającego do ubiegania się o przyznanie lokalu komunalnego oraz lokalu socjalnego w sposób niejasny, nie pozwalający precyzyjnie ustalić, czy kryterium to określa kwotę maksimum, minimum, a może jedynie równowartość kwoty wskazanej, dając tym samym pole do różnej wykładni uprawnień obywateli w poszczególnych decyzjach.

WSA rozpatrując skargę przypomniał, iż podstawowym dopuszczalnym - w świetle treści ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) - kryterium decydującym o istnieniu uprawnienia do zawarcia umowy najmu lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy jest istnienie u osoby ubiegającej się o najem niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych. Przy czym nie chodzi tu o każdą subiektywną potrzebę mieszkaniową, lecz potrzebę zobiektywizowaną warunkami zamieszkiwania uznanymi za kwalifikujące je do poprawy według zgodnych z ustawą kryteriów przyjętych przez radę gminy.

WSA przyznał rację skarżącemu, iż w świetle regulacji ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) niedopuszczalne pozostaje wyłączenie z kręgu uprawnionych do ubiegania się o wynajem lokalu z gminnego zasobu mieszkaniowego osób, które posiadają tytuł prawny do innego lokalu. W ocenie Sądu, zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, zasady wynajmowania lokali winny być zaś tak skonstruowane, aby ci spośród mieszkańców gminy, którzy spełniają podstawowe kryteria przedmiotowe (jak warunki zamieszkiwania i wysokość dochodu), od których zależy wynajęcie lokalu z zasobu mieszkaniowego gminy, mieli równe szansę na czynienie starań o uzyskanie lokalu, z uwzględnieniem przewidzianego przez ustawodawcę pierwszeństwa zawarcia umowy najmu przysługującego osobom spełniającym wskazane w tym względzie w uchwale kryteria.

WSA odnosząc się do kwestii określenia w uchwale przez radę miejską, kryteriów dochodowych uznał, iż przepis art. 21 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) upoważnia radę gminy do określenia wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającą oddanie w najem lokalu na czas nieoznaczony i lokalu socjalnego. Chodzi o ustalenie przez gminę dochodu maksymalnego powyżej którego, dana osoba nie będzie kwalifikowała się do zawarcia umowy najmu. Tym samym rada gminy została upoważniona do ustalenia granicznej wysokości dochodu, przekroczenie której, dyskwalifikować będzie ubiegającego się o najem do zawarcia umowy. Zdaniem WSA odmienne rozumienie pojęcia wysokości dochodu niż jako "kryterium dochodowego" w postaci dochodu maksymalnego prowadziłoby do absurdalnego wniosku, iż gmina nie ma obowiązku zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób najbiedniejszych.

Na podstawie: Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 28 marca 2012 r., sygn. akt II SA/Go 156/12, nieprawomocny