Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw. Zmienione zostały zasady wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Zasadą będzie przekazywanie wniosków egzekucyjnych i tytułów wykonawczych w formie elektronicznej. Tytuły wykonawcze będą automatycznie rejestrowane w systemie obsługującym organ egzekucyjny.
Wszczęcie egzekucji nastąpi również w momencie podpisania protokołu zajęcia ruchomości przez pracownika organu egzekucyjnego albo dokonania wpisu w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji z nieruchomości lub złożenia wniosku o wpis o wszczęciu egzekucji z nieruchomości do zbiorów dokumentów – jeśli podpisanie protokołu zajęcia ruchomości, wpis lub złożenie wniosku nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
Egzekucja z majątku wspólnego
Ustawa reguluje egzekucję z majątku wspólnego zobowiązanego i jego małżonka, gdy małżonek zobowiązanego odpowiada za zaległości podatkowe majątkiem wspólnym. Tytuł wykonawczy wystawiony na zobowiązanego stanowić będzie podstawę do prowadzenia egzekucji również z majątku wspólnego zobowiązanego i jego małżonka.
Bezskuteczne w stosunku do składnika majątkowego, który wchodziłby w skład majątku wspólnego, będzie zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej lub inne zdarzenie, które skutkuje ograniczeniem, zniesieniem, wyłączeniem lub ustaniem odpowiedzialności zobowiązanego za należności pieniężne wraz z odsetki będące przedmiotem postępowania egzekucyjnego.
Zbiegi egzekucji zmienione
Wprowadzono również zmiany w zasadach rozstrzygania zbiegów egzekucji, co do należności alimentacyjnych i należności celnych oraz w przepisach przewidujących uproszczenie procedury przekazywania dokumentów pomiędzy organami egzekucyjnymi. Nowe regulacje zwalniają organy egzekucyjne z obowiązku przekazywania odpisów tytułów wykonawczych i innych dokumentów organowi egzekucyjnemu przejmującemu łączne prowadzenie egzekucji. Zamiast tych dokumentów będzie przekazywany wyłącznie jeden dokument w postaci elektronicznej, zawierający niezbędne dane do prowadzenia egzekucji.
Zmodyfikowane zostały niektóre środki egzekucyjne. W zakresie egzekucji z ruchomości, wprowadzono nową formę sprzedaży ruchomości przez zobowiązanego pod nadzorem organu egzekucyjnego. W przypadku egzekucji z pieniędzy, która dotychczas odbywała się wyłącznie w formie gotówkowej - umożliwiono zarówno organom egzekucyjnym, jak i wierzycielom, w przypadku dobrowolnej spłaty przez zobowiązanego, regulowanie egzekwowanych należność bezgotówkowo, np. za pomocą terminali płatniczych.
Wprowadzono elektronizację egzekucji z rachunków prowadzonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych lub innych.
Czytaj też: Postępowanie egzekucyjne w administracji ma przebiegać sprawniej - Sejm uchwalił ustawę
Zmienione zostały zasady licytacji elektronicznej
Organ egzekucyjny będzie mógł przeprowadzić licytację przy pomocy wybranego przez siebie systemu teleinformatycznego w oparciu o zasady określone w regulaminie podmiotu, do którego system ten należy.
O zamiarze sprzedaży zajętej ruchomości za pośrednictwem wybranego podmiotu, organ egzekucyjne będzie obowiązany powiadomić dłużnika. Licytację można rozpocząć nie wcześniej niż w terminie 3 dni, od dnia doręczenia zawiadomienia. Określony został również minimalny czas trwania licytacji, który będzie wynosił co najmniej 7 dni.
Zaspokajanie należności celnych
Ustawa modyfikuje również zasady dotyczące kolejności zaspokojenia należności celnych. Należności te będą zaspokajane przed kosztami egzekucyjnymi naliczonymi w egzekucji tych należności. Potrzeba zmiany w tym zakresie wynika z kwestionowania przez Komisję Europejską obowiązującego obecnie sytemu podziału kwoty uzyskanej z egzekucji, jako sprzecznego z przepisami unijnymi.
Nowelizacja wprowadza również nowe regulacje dotyczące zabezpieczeń dokonywanych na podstawie postanowień o zabezpieczeniu majątkowym wydanych w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego skarbowego.
Przepisy dotychczasowe do postępowań w toku
Ustawodawca w przepisach przejściowych przyjął, że do administracyjnych postępowań egzekucyjnych i postępowań zabezpieczających będących w toku zastosowanie będą miały przepisy dotychczas obowiązujące. Nowe przepisy będą natomiast stosowane we wszczętej - po wejściu w życie ustawy - egzekucji z pieniędzy, rachunku bankowego, wkładu oszczędnościowego, rachunku prowadzonego przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo–kredytową, wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku, praw z instrumentów finansowych czy też z ruchomości.
Ustawa co do zasady wchodzi w życie po upływie 9 miesięcy od dnia ogłoszenia. Wyjątek stanowią: art. 1 pkt 88, który wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia; art. 11, który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia; art. 8, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.; art. 1 pkt 49–52 i 89, art. 2 pkt 10 i 12, art. 4, art. 9, art. 13 ust. 2 pkt 2 i art. 14 ust. 2 pkt 1, które wchodzą w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia; art. 1 pkt 82 lit. a i b, art. 2 pkt 17 oraz art. 12, które wchodzą w życie z dniem 20 lutego 2021 r.; art. 1 pkt 12 w zakresie art. 26c § 5 pkt 2 lit. b oraz pkt 13 w zakresie art. 26ca § 3 pkt 2 lit. b, które wchodzą w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia; art. 1 pkt 55, art. 2 pkt 16 lit. b, art. 13 ust. 2 pkt 4 oraz art. 14 ust. 2 pkt 3, które wchodzą w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
