Projektowana regulacja wprowadza zmianę rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 3 lipca 2025 r. w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną. Resort chce przedłużyć tymczasowo kontrole graniczne na granicy z Litwą i Niemcami do 4 kwietnia 2026 r. 

Ministerstwo uzasadnia to dalszym poważnym zagrożeniem porządku publicznego oraz bezpieczeństwa wewnętrznego.

- W okresie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 sierpnia 2025 r. na całym odcinku granicy polsko-białoruskiej odnotowano 24 411 prób jej nielegalnego przekroczenia (w analogicznym okresie 2024 r. – były to 24 134 próby). Utrzymująca się presja migracyjna na tym odcinku granicy państwowej bezpośrednio przekłada się na liczbę cudzoziemców usiłujących nielegalnie przekroczyć granicę polsko-litewską oraz polsko-niemieck ą - czytamy w ocenie skutków regulacji. 

W okresie od 7 lipca (czyli od momentu przywrócenia kontroli granicznej) do 31 sierpnia 2025 r. Straż Graniczna zatrzymała 58 cudzoziemców, którzy nielegalnie przekroczyli granicę z Litwy do Polski. W tym samym czasie odmówiono wjazdu 170 osobom, a 63 cudzoziemców przekazano stronie litewskiej w ramach procedury readmisji.

początku roku do 31 sierpnia 2025 r. Straż Graniczna zatrzymała 478 obywateli państw trzecich, którzy nielegalnie przekroczyli granicę z Litwy do Polski, oraz 302 osoby nielegalnie przekraczające granicę polsko-niemiecką. Dodatkowo zatrzymano 247 cudzoziemców, którzy wcześniej nielegalnie przedostali się do Polski z Litwy. W tym samym okresie za nielegalne przekroczenie granicy z Polski do Niemiec zatrzymano 2 107 osób, z czego 546 to cudzoziemcy, którzy wcześniej nielegalnie przekroczyli granicę polsko-białoruską.

Kontroluje straż graniczna, wojsko i policja

W załączniku do rozporządzenia został zawarty wykaz przejść granicznych zlokalizowanych na wskazanych odcinkach granicy państwowej, rodzaj ruchu dozwolonego przez te przejścia, czas ich otwarcia, a także zasięg terytorialny przejść granicznych. Od 7 lipca 2025 r.  służby mogą przeprowadzać kontrolę graniczną osób wjeżdżających do Polski oraz odmówić wjazdu osobom, w stosunku do których stwierdzone zostanie istnienie przesłanek uzasadniających taką odmowę.

Do współpracy ze Strażą Graniczną zaangażowani są także funkcjonariusze policji, Żandarmeria Wojskowa oraz WOT (zabezpieczenie nie tylko głównych szlaków komunikacyjnych, ale również dróg niższej kategorii, a także duktów i szlaków leśnych, którymi mogą przemieszczać się nielegalni migranci)

MSWiA przypomina, że od 27 września 2023 r. Republika Federalna Niemiec wprowadziła kontrole punktowe wzdłuż szlaków nielegalnej migracji na obszarze przygranicznym, a następnie od 16 października 2023 r. tymczasowo przywróciła kontrolę na granicy z Polską.

 

 

 

Przepis wiele razy stosowany

Zgodnie z art. 25a ust. 1 i 3 kodeksu granicznego Schengen, w przypadku gdy poważne zagrożenie porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego w państwie członkowskim jest niemożliwe do przewidzenia i wymaga podjęcia natychmiastowego działania, to państwo członkowskie może wyjątkowo i w trybie natychmiastowym przywrócić kontrolę graniczną na granicach wewnętrznych. W przypadku przywrócenia przez państwo członkowskie kontroli granicznej na granicach wewnętrznych, kontrola graniczna może być utrzymywana przez okres nie dłuższy niż miesiąc. Jeżeli poważne zagrożenie porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego utrzymuje się dłużej niż przez ten okres, państwo członkowskie może przedłużyć kontrolę graniczną na granicach wewnętrznych na kolejne okresy, których maksymalny czas trwania nie może przekraczać trzech miesięcy.

Przewidziana w powyższych przepisach możliwość przywrócenia kontroli granicznej na granicach wewnętrznych była wielokrotnie wykorzystywana w krajach Strefy Schengen.

Przeczytaj także:  W 2024 r. było ponad 11 tys. decyzji o deportacji