Celem projektu zmian w ustawie o cudzoziemcach jest dostosowanie polskiego porządku prawnego do zmian wprowadzonych w czerwca 2019 r. we Wspólnotowym Kodeksie Wizowym. Jest to plan działań przygotowujących Polskę do programu ruchu bezwizowego z USA.

Niekaralność urzędników

Projekt wprowadza obowiązek sprawdzania pod względem karalności za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe urzędników realizujących zadania związane z obsługą wjazdu, pobytu, przejazdu i wyjazdu cudzoziemców z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Celem więc zmiany wizy krajowej jest możliwie pełne zbliżenie jej cech do instytucji wizy Schengen, aby w ten sposób system prawna wizowego obowiązujący w Polsce był przejrzysty, spójny, możliwie prosty, a tym samym łatwiejszy do stosowania. Dotyczy to np. informacji jakie będą wymagane przy ubieganiu się o każdy z rodzajów wizy.

Zalecenia Rady

Zdaniem Rady Legislacyjnej przy premierze wskazanym rozwiązaniem problemu standardu niekaralności w obrębie korpusu służby cywilnej jest– wprowadzenie przepisu nakazującego obligatoryjne rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem służby cywilnej w razie prawomocnego skazania go za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Taki nie byłby uznany za nadmiernie restrykcyjny, uważają eksperci, gdyż służy umacnianiu jednolitego modelu służby cywilnej, określonego w art. 153 Konstytucji RP.  A celem tego przepisu jest osiągnięcie najwyższego poziomu merytorycznego, prawnego i etycznego wykonywania funkcji władz publicznych.

Za odmiennym uregulowaniem konsekwencji prawomocnego skazania w odniesieniu do urzędnika oraz pracownika służby cywilnej nie przemawiają żadne racje merytoryczne. Ponadto nałożenie tego samego standardu w tym zakresie na urzędników i pracowników służby cywilnej uzasadniony jest także tym, że w polskim modelu jedni i drudzy w tym samym stopniu i bardzo często w ten sam sposób realizują zadania z zakresu prawa administracyjnego.

Rozwiązanie stosunku pracy

Podobnie uzasadnione byłoby rozważenie wprowadzenia przepisu o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia z pracownikiem urzędów państwowych w razie prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, a więc w okolicznościach analogicznych do tych, o jakich mowa w art. 70 pkt 4 ustawy o służbie cywilnej - uważają dr hab. Marek Dobrowolski i dr hab. Piotr Szymańca, prof. PWSZ w Wałbrzychu.

Czytaj: Szefowie urzędów administracji oszacują dodatki dla urzędników służby cywilnej

Zauważają oni, że w projekcie ustawy brakuje przepisów dotyczących tego, w jakim terminie pracodawcy powinni podjąć czynności zmierzające do odsunięcia pracowników, w których przypadku otrzymano by informację o prawomocnym skazaniu, od wykonywania czynności, cofnięcia upoważnień, o którym mowa w art. 268a Kodeksu postępowania administracyjnego, a w braku możliwości przeniesienia ich na inne stanowisko – rozwiązania stosunku pracy.