KR RIO wyjaśnia, że w zakresie rekomendowanej klasyfikacji budżetowej środków z funduszu, obowiązujące rozwiązania prawne nie umożliwiają zastosowanie jednoznacznej klasyfikacji budżetowej w ramach planów dochodów i wydatków. A z uzyskanych od Ministerstwa Finansów informacji wynika, że prowadzone są prace nad zmianą rozporządzenia w sprawie klasyfikacji budżetowej polegające na wprowadzeniu nowych paragrafów dochodowych i wydatkowych w tym zakresie. Za celowe uznawane jest stosowanie rekomendacji dysponentów przekazujących te środki - Urzędów Wojewódzkich.

Według KR RIO przypadku braku określonego stanowiska za zasadne uznać należałoby ujmowanie tychże środków po stronie dochodowej w:

  • par. 097 wpływy z różnych dochodów lub
  • par. 270 środki na dofinansowanie własnych zadań bieżących gmin, powiatów (związków gmin, związków powiatowo-gminnych, związków powiatów), samorządów województw, pozyskane z innych źródeł.

Natomiast wydatki finansowane z tych środków winny być ujmowane w paragrafach zgodnych z charakterem ekonomicznym wydatków. Z uwagi na brak rozdziałów dedykowanych tego rodzaju pomocy wydaje się, że należałoby je ujmować w rozdziale 85231 lub z końcówką 95 w różnych działach w zależności od kierunku wydatków np. 75095, 75495, 80195, 85295, 85395.

Zobacz także: Szefernaker: We wtorek rząd może przyjąć nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy

 

Nowe upoważnienia do dokonywania zmian w budżecie

RIO zwraca również uwagę na wynikające z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy nowe uregulowania w zakresie upoważnień do dokonywania zmian w budżecie. Zgodnie z art. 111 ustawy organ stanowiący może upoważnić wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarząd powiatu lub zarząd województwa  do:

  • dokonania zmian w planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym dokonywaniu przeniesień wydatków działami klasyfikacji budżetowej,
  • dokonywania czynności, o których mowa art. 258 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
  • dokonywania zmian w wieloletniej prognozie finansowej oraz w planie wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego związanych z wprowadzeniem nowych inwestycji lub zakupów inwestycyjnych przez jednostkę, o ile zmiana ta nie pogorszy wyniku budżetu tej jednostki.

RIO wskazuje, że w sytuacji gdy rada dokona takiego upoważnienia, środki z Funduszu Pomocowego będą mogły być wprowadzane do budżetu zarządzeniami lub uchwałami organu wykonawczego. Dotyczyć to może także wprowadzania do budżetu darowizn od osób fizycznych i prawnych. Jak podkreśla Izba „skorzystanie z tych upoważnień nie może skutkować zmianą wyniku budżetu bowiem omawiana delegacja ustawowa jest implementowana w obowiązujący system finansów publicznych, który takich możliwości nie przewiduje”.

 

Samorządy powinny zwrócić szczegółowo dokumentować pomoc

Krajowa Rada RIO informuje też, że udzielenie pomocy obywatelom Ukrainy ze środków własnych, wymaga uprzedniego podjęcia przez radę uchwały określającej zakres tej pomocy. Co do zasady, uchwały te jako określające zasady rzeczowego wsparcia uchodźców pozostają zdaniem RIO w nadzorze wojewodów. 

Rada podkreśla też, że zważywszy na doświadczenia w zakresie ewidencjonowania i rozliczania środków pochodzących z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 jednostki samorządu terytorialnego powinny szczegółowo dokumentować udzielaną pomoc oraz prowadzić odpowiednią ewidencję księgową.