Inwestor wybudował tymczasowy obiekt budowlany – przenośny, wolno stojący maszt antenowy, na podstawie zgłoszenia dokonanego do starosty ostrowieckiego jako organu administracji architektoniczno-budowlanej, na okres 120 dni. Pół roku później inwestor złożył do starosty wniosek o wydanie pozwolenia na budowę tego masztu. Starosta odmówił inwestorowi zatwierdzenia projektu zagospodarowania terenu i projektu architektoniczno-budowlanego oraz udzielenia pozwolenia na budowę masztu. Podstawę prawną do wydania decyzji stanowiły przepisy art. 35 ust. 1 i 4 w związku z art. 39 ust. 3 ustawy Prawo budowlane oraz odpowiednie przepisy art. 104 i 106 k.p.a.

Inwestor odwołał się do wojewody świętokrzyskiego, który utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję starosty. W konsekwencji decyzji starosty oraz na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo budowlane na inwestorze ciąży z mocy prawa obowiązek rozbiórki tymczasowego obiektu budowlanego. Mimo wezwania, inwestor nie wykonał obowiązku rozbiórki.

Starosta wystawił tytuł wykonawczy i wszczął egzekucję administracyjną, stosując grzywnę w celu przymuszenia jako środek egzekucyjny. Powstała jednak wątpliwość, czy dochód z tej grzywny powinien zasilić budżet powiatu, czy Skarbu Państwa? Starosta uznał, że grzywna powinna stanowić dochód powiatu, ponieważ obowiązek rozbiórki wynika z realizacji zadań własnych powiatu.

RIO potwierdziła stanowisko starosty

Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach potwierdziła stanowisko starosty. Wskazała, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o samorządzie powiatowym powiat realizuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie administracji architektoniczno-budowlanej. Dominujący pogląd orzecznictwa Sądu Najwyższego (Postanowienie SN z 3 kwietnia 2025 r., sygn. akt ICSK 4147/23) uznaje te zadania za zadania własne powiatu. Decyzja starosty w sprawie masztu była przejawem wykonywania tych zadań.

Ponadto, w świetle art. 1a pkt 13 oraz art. 5  par. 1 pkt 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, starosta jest wierzycielem obowiązku rozbiórki. Na podstawie art. 20 par. 1 pkt 2 w zw. z art. 26 par. 4 tej ustawy jest również organem egzekucyjnym właściwym do stosowania środków egzekucyjnych w zakresie obowiązków niepieniężnych.

Komu należy się grzywna

RIO stwierdziło więc, że dochód z grzywny w celu przymuszenia wykonania obowiązku rozbiórki obiektu budowlanego powinien stanowić dochód powiatu jako jednostki samorządu terytorialnego, ponieważ:

  • Starosta działał w ramach realizacji zadań własnych powiatu, a nie administracji rządowej.
  • Organ, który nałożył grzywnę, jest wierzycielem i organem egzekucyjnym w tej sprawie.

sygn. wyjaśnienia:  WI.54.46.2025