Finansowanie ochrony ludności na poziomie gminy, powiatu i województwa, w tym samorządu województwa, planuje się w ramach budżetów odpowiednio gmin, powiatów i województw – wynika z projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Jak jednak zastrzeżono, wojewoda ma wspierać samorząd gminny i powiatowy w realizacji zadań – może w związku z tym przekazać pieniądze np. na utrzymanie systemów ostrzegania i alarmowania czy budowle ochronne.
Jednym z kluczowych elementów ochrony ludności w projektowanej ustawie jest możliwość tworzenia na szczeblu województwa, powiatu oraz gminy tzw. sztabów koordynacyjnych właściwych w sprawach zarządzania sytuacją kryzysową oraz usuwaniu skutków wystąpienia sytuacji kryzysowej.
Projekt przewiduje wprowadzenie nowych narzędzi wsparcia w sytuacjach kryzysowych, w tym:
- zapewnienie przez wojewodę - w przypadku zdarzenia masowego, w szczególności katastrofy w ruchu lotniczym, kolejowym lub morskim - dostępu do informacji członkom rodzin osób poszkodowanych w zdarzeniu w formie dedykowanej infolinii,
- prowadzenie przez wójta burmistrza, prezydenta miasta wykazu szczególnych form udzielania pomocy dla lokalnej społeczności.
Rola samorządu
Z uzasadnienia projektu wynika, że ze względu na szczególną rolę administracji samorządowej w kształtowaniu bezpieczeństwa publicznego organy samorządu odgrywają dużą rolę w ochronie ludności. Do zadań tych organów należy m.in. zapewnienie bezpieczeństwa, wykrywanie i rozpoznawanie zagrożeń czy ostrzeganie i alarmowanie ludności.
W ustawie ma być uregulowana m.in. możliwość wspierania gmin przez powiat i województwo -poprzez umożliwienie nieodpłatnego przekazywania przez województwa i powiaty do gmin sprzętu oraz środków finansowych na jego utrzymanie.
Wsparciem dla władz lokalnych i służb ratowniczych podczas prowadzenia działań w obszarze ochrony ludności i obrony cywilnej ma być utworzenie Centralnej Bazy Magazynowej - składającej się z kilku kompleksów na terenie kraju, która miałaby zostać utworzona w oparciu o jednostki krajowego systemu ratowniczo–gaśniczego w przypadku wystąpienia zagrożeń, w tym spowodowanych klęskami żywiołowymi.
Programy sporządzi pracownik urzędu
Programy ochrony ludności, które będą tworzone na poziomie gminy, powiatu i województwa, pozwolą według projektodawców na optymalne i ekonomiczne przygotowanie zadań z zakresu ochrony ludności od najniższego szczebla tj. od samorządu gminnego.
Ustawa nie przewiduje dodatkowych kosztów dla budżetu państwa związanych z opracowywaniem programów. Ustawa przewiduje, że programy ochrony ludności sporządzane będą przez pracowników już zatrudnionych w organach samorządu terytorialnego, służbach, inspekcjach i strażach.
Obawy gmin wiejskich
Leszek Świętalski, Sekretarz Generalny Związku Gmin Wiejskich zaznacza, że projekt ma duże znaczenie dla realizacji zadań własnych gmin związanych z bezpieczeństwem mieszkańców i jest powiązany z innym aktem prawnym – ustawą o zarządzaniu kryzysowym. - Projekt nakłada na samorządy cały szereg nowych zadań, których realizacja wymagać będzie znacznych nakładów finansowych - alarmuje.
W uzasadnieniu do projektu zapisano, że podstawową trudnością w kompleksowej realizacji przez samorządy działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa jest „ich źle pojmowana niezależność doprowadzająca do paradoksalnych sytuacji, gdy samorząd powiatowy, nawet chcąc udzielić pomocy swoim mieszkańcom, nie może tego uczynić, jeśli zadanie z tym związane jest zadaniem własnym samorządu gminnego”. Aby zlikwidować tę sytuację, proponowana regulacja przewiduje możliwość wspólnej realizacji zadań z zakresu ochrony ludności, w oparciu o zawarte porozumienia. Zakres porozumień pozostawia się do decyzji samorządów terytorialnych.
Ochrona ludności jest jednym z podstawowych obowiązków państw europejskich. Jej celem jest ochrona życia i zdrowia człowieka, mienia i dziedzictwa kulturowego oraz środowiska naturalnego w sytuacjach zagrożeń naturalnych lub spowodowanych przez człowieka. Do kategorii współczesnych zagrożeń zaliczyć można zagrożenia naturalne, ale też terrorystyczne czy cybernetyczne.
Z projektem ustawy można zapoznać się na stronie Biuletynu Informacji Publicznej – Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
