Połowa witryn administracji nie jest dla wszystkich dostępna

Obecnie połowa witryn internetowych administracji publicznej jest niedostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami i dysfunkcjami. Projekt określa dostępność jako zasady i techniki, które powinno się stosować przy projektowaniu, tworzeniu, utrzymywaniu i aktualizowaniu stron internetowych oraz aplikacji mobilnych, tak by były one bardziej przystępne dla użytkowników.

Niemal 5 mln osób niepełnosprawnych w kraju to ponad 12 proc. ludności. Rozwiązania zawarte w projekcie mają objąć także ułatwienia dla osób starszych, osób z dysfunkcjami, takimi jak dysgrafia czy dysleksja. Niedostępność stron to także wyzwanie dla osób kontuzjowanych.

Projekt obejmie wszystkie organy publiczne posiadające strony internetowe lub aplikacje mobilne, w tym podmioty nieobjęte tzw. Krajowymi Ramami Interoperacyjności: podmioty tworzone przez samorządy, takie jak wodociągi, parki technologiczne itd., strony Senatu, Sejmu oraz Kancelarii Prezydenta.

 

Najważniejsze założenia projektu

Projekt zakłada wdrożenie tzw. jednolitego standardu dostępności dla wszystkich organów publicznych, w poszerzonym zakresie niż do tej pory. Wdrożone mają zostać zasady alternatywnego dostępu – zakłada się, że najważniejsza jest informacja, którą zawiera publikowany dokument, a nie sam dokument. Obywatel ma mieć prawo do telefonu lub maila w celu poproszenia o przeczytanie  niedostępnych plików.

Wdrożone mają zostać zasady priorytetów dostępności – bezwzględnie dostępne muszą być te informacje, które niosą za sobą skutki prawne – urząd powinien je udostępnić w pierwszej kolejności.

Informacja zwrotna

Wdrożone zostaną zasady informacji zwrotnej. Zgodnie z nimi obywatel, kontaktując się z urzędem z wnioskiem o przekazanie informacji zawartych w niedostępnym dokumencie, informuje urząd, że ten dokument jest dla niego ważny. Przez taki mechanizm urząd ma zyskać  „świadomość istoty sprawy” i zamienić dokumenty na ich dostępne wersje.

Deklaracja dostępności

Pierwszym krokiem dla urzędu w realizacji obowiązku zapewnienia dostępności ma być utworzenie deklaracji dostępności  – strony internetowej, która stanowi przewodnik dla osoby niepełnosprawnej, ułatwiający poruszanie się po witrynie urzędu.

Projekt zakłada też wdrożenie zasady dostępu do wszystkich informacji publikowanych przez urząd, np. podmiot publikujący treści na mediach społecznościowych, które nie dostarczają technicznej możliwości do zapewnienia dostępności, będzie musiał opublikować kopię tych informacji na swojej stronie internetowej.

Czytaj też: Projekt o dostępności stron www to krok w dobrym kierunku

Kary za niewywiązywanie się z ustawy
 

Wdrożona ma być procedura monitoringu realizacji przepisów ustawy i kar za niewywiązane się z obowiązku ustawy. W projekcie przewidziano następujące kary:

  • 10 tys. zł dla organu, który uporczywie unika zapewnienia dostępności;
  • 5 tys. zł za nieopublikowanie oświadczenia o dostępności;
  • 5 tys. zł za nieopublikowanie w formie dostępnej podstawowych informacji, które muszą zawsze i bezwzględnie być dostępne.

Organ ma otrzymać powiadomienie i wezwanie do naprawy, zanim zapadnie decyzja o karach.

Wszystko w ramach programu „Dostępność Plus”

Projekt ustawy jest elementem rządowego programu „Dostępność Plus”, dostosowuje też polskie prawo do unijnej dyrektywy w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego. Dyrektywa nakazuje zwiększenie dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych w oparciu o wspólne wymogi dostępności dla osób z ograniczeniami funkcjonalnymi, m.in. osób niewidomych i słabowidzących, głuchych i słabosłyszących, czy osób mających trudności w komunikowaniu się z otoczeniem oraz osoby starsze.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach, aby urzędy miały czas na dostosowanie stron internetowych i aplikacji mobilnych.

Zobacz też: Metodyka monitorowania i zasady przekazywania przez państwa członkowskie sprawozdań zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego.