Zgodnie z nową ustawą dotyczącą wyborów hybrydowych, która jest obecnie przedmiotem prac Senatu, zamiar głosowania korespondencyjnego w kraju wyborca zgłasza komisarzowi wyborczemu za pośrednictwem urzędu gminy do 12 dnia przed dniem wyborów, a wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych – do 5 dnia przed dniem wyborów. Może tego dokonać ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej.

Jeśli zamiar taki zgłosimy, mamy dostać pakiet wyborczy, czyli kartę do głosowania wraz z kopertą na kartę do głosowania, kopertą zwrotną, instrukcją głosowania korespondencyjnego i oświadczeniem o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.

 

Pakiet z urzędu gminy

Wyborca taki otrzymuje z urzędu gminy, nie później niż 5 dni przed dniem wyborów, pakiet wyborczy. Urząd gminy przesyła wyborcy pakiet wyborczy za pośrednictwem poczty, ale może być on też doręczony do wyborcy przez upoważnionego pracownika urzędu gminy. Urząd gminy będzie wysyłał pakiety wyborcze w formie przesyłki poleconej.

Wyborca może też osobiście odebrać pakiet wyborczy w urzędzie gminy, jeżeli zadeklarował to w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego.

Doręczenie pakietu wyborczego przesyłanego za pośrednictwem operatora wyznaczonego dokonywane jest przez zespół złożony z co najmniej dwóch pracowników operatora wyznaczonego bezpośrednio do oddawczej skrzynki pocztowej wyborcy. Po doręczeniu pakietu do skrzynki za pakiet odpowiada użytkownik skrzynki.

Jeśli ktoś nie ma oddawczej skrzynki pocztowej albo gdy uniemożliwia ona doręczenie pakietu wyborczego, zespół wystawia zawiadomienie o możliwości odbioru pakietu wyborczego we właściwej dla danego adresu placówce pocztowej. Zawiadomienie pozostawia się w drzwiach mieszkania wyborcy. Zawiadomienie zawiera informację o adresie właściwej placówki pocztowej operatora wyznaczonego wraz z informacją od kiedy i w jakich godzinach można odebrać pakiet wyborczy. Wyborca może odebrać pakiet wyborczy w terminie nie dłuższym niż 1 dzień od dnia pozostawienia zawiadomienia.

Terminy zmian w spisach wyborców i dostarczania pakietów nie mogą kolidować>>

Zadania gminy jeszcze niedoprecyzowane

Wśród zadań gminy będzie też prowadzenie wykazu pakietów wyborczych, w którym odnotowuje się fakt przygotowania oraz wysłania lub odbioru danego pakietu wyborczego.

Zdaniem Dariusza Cieślaka, wójta gminy Sędziejowice, uczestnika Akademii Samorządowej Fundacji Batorego i Stowarzyszenia POLITES, gminy takie działania wykonywały również w zbliżonym kształcie wcześniej, wspierając działalność komisarzy wyborczych przy przygotowaniu pakietów oraz ich dostarczeniu. Jednak, jak podkreśla, w rzeczywistości wszystko zależeć będzie od skali zainteresowania głosowaniem korespondencyjnym.

- Przy wcześniejszych głosowaniach korespondencyjnych mówiliśmy o pojedynczych osobach, teraz odsetek zainteresowanych tą formułą może być zdecydowanie większy, a co za tym idzie, może generować choćby przyporządkowanie dodatkowych osób do obsługi procesu - zauważa. Jak podkreśla, powinno być to wzięte pod uwagę przy konstruowaniu budżetu na organizację wyborów. - Sama formuła dostarczenia pakietu to też na chwilę obecną raptem jedno zdanie, które w zasadzie nie pozwala nam przewidzieć w jaki sposób będziemy musieli to przeprowadzić w tych wyborach – dodaje.

Powinno być do rąk własnych

Dr Marta Żerkowska-Balas, politolog i socjolog z Uniwersytetu SWPS podkreśla, że powinna być przewidziana konieczność doręczenia pakietu do rąk własnych wyborcy, nie do skrzynki czy do mieszkania. - Tak jak jest to w przypadku dokumentów sądowych, których nie może odebrać nikt, kto nie ma upoważnienia - mówi.

Dr Mateusz Radajewski z Wydziału Prawa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu SWPS podkreśla, że według obecnie obowiązujących przepisów pakiety wyborcze dla uprawnionych osób doręcza się wyłącznie do rąk własnych i za pisemnym pokwitowaniem odbioru. - Jeżeli wyborca jest nieobecny, listonosz pozostawia zawiadomienie o terminie kolejnej próby doręczenia, która musi nastąpić najpóźniej następnego dnia. Jeżeli i ona się nie powiedzie, pakiety wyborcze są zwracane właściwym instytucjom - mówi.

Jego zdaniem skoro nowa ustawa przewiduje doręczanie pakietów do skrzynek pocztowych, z pewnością nie będą one doręczane do rąk własnych. - W takim stanie rzeczy niemożliwe będzie rzetelne zweryfikowanie doręczenia wszystkich pakietów wyborczych. Część kart wyborczych może więc nie dotrzeć do wyborców, co oznaczałoby faktyczne pozbawienie ich prawa wyborczego - mówi.