Czy opłaty wnoszone przez mieszkańców za odpady komunalne muszą się bilansować? Jeżeli tak, to z jakich przepisów prawnych wynika taki obowiązek?

 

Wpływy z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinny bilansować wydatki roczne na cele związane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

 

Zgodnie z art. 6h ustawy z dnia 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - dalej u.u.c.p.g., właściciele nieruchomości są zobowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W art. 6r ust. 2d u.u.c.p.g. wskazano, że w zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina zapewnia właścicielom nieruchomości pozbywanie się wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, przy czym rozumie się przez to odbieranie odpadów z terenu nieruchomości przyjmowanie odpadów przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz zapewnianie przyjmowania tych odpadów przez gminę w inny sposób. Powyższe wskazuje, że opłata za gospodarowania odpadami komunalnymi spotyka się ze swego rodzaju świadczeniem "ekwiwalentnym" ze strony gminy wobec osób je wnoszących, co jest prawnym uzasadnieniem jej funkcjonowania.

Zobacz w LEX: Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę >

Jak wynika z art. 6r ust. 1aa u.u.c.p.g. środki z dochodów budżetu gminy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi winny być wykorzystane na cele związane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi (SGOK). Zgodnie z art. 6r ust. 2 u.u.c.p.g. koszty funkcjonowania SGOK obejmują koszty:

  1. odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
  2. tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
  3. obsługi administracyjnej tego systemu;
  4. edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Czytaj też: Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów kosztują najwięcej

 


Co do zasady, wpływy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinny pokrywać wszystkie potrzeby wydatkowe SGOK z art. 6r ust. 2 u.u.c.p.g. Z przepisu art. 6r ust. 1aa u.u.c.p.g. wynika zatem zasada bilansowania się między wysokością wpływów z opłaty i wydatkami na SGOK. Jest to zasada względna gdyż z nadwyżek środków można pokrywać również inne cele z art. 6r u.u.c.p.g. Z dalszych przepisów art. 6r u.u.c.p.g., wynika, że wydatki na SGOK mogą być niekiedy niższe od wpływów z opłat, pod warunkiem ponoszenia innych jeszcze wydatków związanych z zadaniami z u.u.c.p.g. Dodatkowo bowiem przepis art. 6r ust. 2a u.u.c.p.g. dopuszcza, aby z pobranych opłat gmina mogła również pokrywać koszty wyposażenia nieruchomości w pojemniki lub worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty utrzymywania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Ponadto przepis art. 6r ust. 2b u.u.c.p.g. zezwala na ponoszenie z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi kosztów usunięcia odpadów komunalnych z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania i magazynowania w rozumieniu ustawy z 14.12. 2012 r. o odpadach.

Czytaj też: Zmiany w ustawie śmieciowej coraz bliżej. Niektóre kontrowersyjne

Gdyby się okazało, że część wpływów z opłat nie zostało w roku poprzednim wykorzystana, to poza wymogiem ogólnym poniesienia z nich w roku bieżącym wydatków na SGOK lub dodatkowych wydatków z art. 6r ust. 2a i 2b u.u.c.p.g., mogą być one wykorzystane także na pokrycie kosztów wyposażenia nieruchomości przeznaczonych do celów publicznych - w pojemniki przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych, ich opróżnianie oraz utrzymywanie w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowych i technicznym na podstawie art. 6r ust. 2c u.u.c.p.g.

Zobacz w LEX: Opłaty za odbieranie odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych >

Reasumując powyższe, wpływy roczne z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi muszą bilansować się z poziomem wydatków rocznych na SGOK z art. 6r ust. 1aa u.u.c.p.g. W sytuacji zapewnienia należytego funkcjonowania SGOK istnieje obowiązek, aby z nadwyżek ponosić związane z gospodarką odpadami komunalnymi wydatki z art. 6r ust. 2a i 2b u.u.c.p.g. Środki z opłat niewykorzystane w danym roku na ww. wydatki powinny wraz z opłatami roku następnego finansować SGOK, albo finansować dodatkowe cele z art. 6r ust. 2a i 2b u.u.c.p.g., bądź być przeznaczone na szczególne wydatki z art. 6r ust. 2c u.u.c.p.g.

Więcej przydatnych materiałów w LEX:

Gospodarowanie odpadami komunalnymi - naliczanie opłat >

Kiedy należy wysłać do mieszkańców zawiadomienia o zmianie stawek opłat - czy dopiero po opublikowaniu uchwały w dzienniku urzędowym, czy po opublikowaniu uchwały w dzienniku urzędowym i odliczeniu jeszcze kolejnych 14 dni? >

Jak powinien postąpić urząd, do którego wpłynęła deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z nieruchomości, na której rozpoczęto budowę budynku mieszkalnego? >

Czy z urzędu organ może wyzerować opłatę za wywóz odpadów komunalnych w przypadku gdy wie, że najemca wyprowadził się z mieszkania gminy? >