Miejski ośrodek pomocy rodzinie odmówił przyznania wnioskodawczyni zasiłku okresowego, z powodu nie spełnienia warunku dochodowego kwalifikującego ją do otrzymania świadczenia. Niezależnie od tego organ I instancji rozważył również możliwość przyznania wnioskodawczyni zasiłku okresowego zwrotnego, jednak i w tym przypadku nie znalazł podstaw do pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy. Zdaniem organu I instancji wnioskodawczyni nie spełnia warunków do przyznania zasiłku okresowego, zarówno o charakterze bezzwrotnym, jak i o charakterze zwrotnym. W ocenie organu nie jest takim warunkiem w szczególności to, że strona znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Jest bowiem właścicielką gospodarstwa rolnego, z którego może uzyskiwać korzyści, a tego nie czyni.


W odwołaniu wnioskodawczyni wskazała, że decyzja jest niesprawiedliwa. Jej zdaniem organ powinien rozpoznać wniosek i zinterpretować przepisy o przyznawaniu świadczeń mając na uwadze cele, jakie przyświecały uchwaleniu ustawy o pomocy społecznej.


WSA przypomniał, iż myśl art. 41 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 182), w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową. Przepis powyższy nie wymaga spełnienia kryterium dochodowego (może ono być przekroczone), jednak konieczną przesłanką jest zaistnienie "szczególnie uzasadnionego przypadku". Sąd zwrócił jednak uwagę, iż szczególnie uzasadniony przypadek musi być na tyle wyrazisty i odbiegający od sytuacji innych osób znajdujących się w trudnej sytuacji, że uzasadnia przyznanie pomocy z uwagi na okazjonalność, nadzwyczajność występującego zdarzenia, które jest na tyle dotkliwe w skutkach i tak daleko ingerujące w sytuację życiową danej osoby, że nie jest ona sama w stanie jej pokonać, nawet przy uwzględnieniu możliwości ludzkiej zapobiegliwości.

WSA uznał, że w sprawie nie zachodzi tak interpretowany szczególnie uzasadniony przypadek, co trafnie ustaliły organy. Z akt sprawy wynika bowiem, że skarżąca nie jest zainteresowana poprawą sytuacji materialnej. Świadczy o tym chociażby treść umowy dzierżawy, która została zawarta wyłącznie za "opłacanie podatku rolnego". Nie podejmuje też ona innych działań mających tę sytuację poprawić np. nie przenosi rzeczy z wynajmowanego magazynu (za którego korzystanie opłaca czynsz) do mieszkania i nie obniża w ten sposób ponoszonych wydatków. Również umiarkowany stopień niepełnosprawności nie wyklucza skarżącej zupełnie z rynku pracy. Nawet jeśli nie jest ona w stanie prowadzić gospodarstwa rolnego, to mogłaby czynić starania celem podjęcia pracy w warunkach chronionych, czy korzystać z możliwości wykonywania prac sezonowych.

Od kilku lat skarżąca nie podejmuje żadnych kroków, by swoją sytuację poprawić, ukierunkowując swoje działania wyłącznie na pozyskiwanie wsparcia od państwa (pomoc społeczna, oddłużanie, dodatek mieszkaniowy). O szczególnie uzasadnionym przypadku z art. 41 ustawy o pomocy społecznej można natomiast mówić wówczas, gdy brak jest możliwości poprawy sytuacji strony – podkreślił WSA.
 

Na podstswie:
Wyrok WSA w Białymstoku z 20 sierpnia 2013 r., sygn. akt II SA/Bk 189/13