UOKiK przypomina, że wielokrotnie wskazywał, że zmiana istotnych warunków trwającej umowy zawartej na czas nieoznaczony może nastąpić tylko wówczas, gdy umowa to wyraźnie przewiduje.  W tego rodzaju umowach każda zmiana powinna być dokonana w oparciu o prawidłową klauzulę modyfikacyjną, która precyzuje jaki warunek umowy i w jakich okolicznościach może się zmienić.

Jednostronne dodawanie klauzuli modyfikacyjnej

Tymczasem Vectra w latach 2019 - 2020 jednostronnie, bez wymaganej podstawy prawnej, informowała konsumentów o dodaniu klauzuli modyfikacyjnej do nieposiadających jej i  trwających już kontraktów, zmieniając zapisy ogólnych warunków umowy. Następnie, przez kolejne lata, w oparciu o tę bezprawnie wprowadzoną klauzulę modyfikacyjną, sugerowała klientom jednostronne podwyższenie o 5 złotych miesięcznie opłaty abonamentowe za każdą z usług telekomunikacyjnych - telewizji lub dostępu do internetu (60 zł lub 120 zł w skali roku). Przedsiębiorca wyznaczył im przy tym termin, w ramach którego mogą nie zgodzić się na zmiany i wypowiedzieć świadczone usługi. Jeśli tego nie zrobili, Vectra pobierała ustalone jednostronnie podwyższone opłaty.

Czytaj także: 
UOKiK: Uruchomienie usługi dodatkowej tylko za zgodą abonenta>>
UOKiK: Zarzuty dla kablówki za podwyżki bez podstawy w umowach>>

Prezes UOKiK w listopadzie 2021 r. postawił spółce zarzuty. Teraz wydał decyzję, w której uznał, że zarówno klauzula modyfikacyjna, a także późniejsze podwyżki opłat abonamentowych, nie zostały skutecznie wprowadzone do obowiązujących umów, gdyż odbyło się to bez podstawy prawnej, co wprowadzało konsumentów w błąd. Zarówno te działania, jak i następnie pobieranie opłat abonamentowych w zwiększonej wysokości stanowią praktykę, która narusza zbiorowe interesy konsumentów. Na Vectrę została nałożona kara ponad 22 mln zł (22 231 676 zł), nakaz zaniechania praktyki i usunięcia jej skutków. Po uprawomocnieniu decyzji, spółka będzie miała obowiązek zwrotu na rzecz konsumentów pobranych w sposób nieuprawniony części opłat abonamentowych przez okres, w którym je naliczała.

- Przedsiębiorca powinien dotrzymywać umowy zawartej z konsumentem zarówno w zakresie treści, jak i warunków świadczenia usług. Umowy z Vectrą zawarte na czas nieoznaczony nie posiadały klauzuli, która określałaby kryteria i zakres ewentualnych zmian. Jest to niezbędne aby konsumenci mogli przewidzieć w jakich sytuacjach jednostronne zmiany mogą być wprowadzone, np. kiedy może wzrosnąć cena usługi -  mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Czytaj w LEX: Windykacja a zbiorowe interesy konsumentów w świetle decyzji UOKiK >>>

Czytaj w LEX: Ugoda w sprawie odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów - ujęcie teoretyczne >>>

Tylko porozumienie między stronami na partnerskich zasadach

UOKiK przypomina, że jeżeli postanowienia umowne nie zawierają prawidłowej klauzuli modyfikacyjnej a przedsiębiorca planuje wprowadzić zmiany do umów na czas nieoznaczony, może zostać zawarte porozumienie między stronami na partnerskich zasadach, w ramach pełnej dobrowolności, bez konieczności wypowiadania umowy.  Taka sytuacja w przypadku Vectry nie miała miejsca, a przedsiębiorca wykorzystał swoją mocniejszą pozycję i arbitralnie narzucił klientom najpierw samą klauzulę modyfikacyjną, a potem podwyżkę opłat abonamentowych.

Po uprawomocnieniu decyzji, Vectra musi poinformować konsumentów m.in. o przysługującym im prawie do rekompensaty w postaci zwrotu opłat abonamentowych w zakresie podwyżki, wprowadzonej przez klauzulę modyfikacyjną, przez cały okres jej pobierania.