Sąd rejonowy 29 września 2020 r., uznał oskarżonego za winnego tego, że uporczywie nękał znajomą kobietę poprzez telefonowanie do niej. Przy czym nękanie to wzbudziło w pokrzywdzonej uzasadnione okoliczności poczucia zagrożenia i naruszyło jej prywatność.
A zatem zarzut dotyczył czynu z art. 190a par. 1 k.k., który stanowi, że kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.
Czytaj w LEX: Stalking w orzecznictwie sądów >>>
Czytaj w LEX: Modyfikacja prawnokarnego modelu zwalczania przestępstwa stalkingu >>>
Pół roku w zawieszeniu
Sąd I instancji uznał winę mężczyzny i wymierzył mu karę pół roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby dwóch lat. Ponadto sąd zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej 4 tys. złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł oskarżony zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania mającą oczywisty wpływ na treść wyroku. A także - prokurator Prokuratury Rejonowej zarzucając rażącą niewspółmierność orzeczonej kary.
Sąd Okręgowy 29 kwietnia 2021 r., zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił oskarżonego.
Kasacja prokuratora na niekorzyść
Kasację od wyroku sądu odwoławczego wniósł Prokurator Rejonowy zaskarżając go w całości na niekorzyść oskarżonego. Według prokuratora sąd dokonał dowolnej i błędnej oceny materiału dowodowego, z naruszeniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. W szczególności z oceny zeznań osobowych wynika, że pokrzywdzona obawiała się o swoje życie i zdrowie, czuła się zaszczuta, bała się, że oskarżony może chodzić pod jej oknami, co doprowadziło sąd drugiej instancji do błędnego przyjęcia, że zachowanie oskarżonego nie wzbudziło w pokrzywdzonej uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia.
Sąd Najwyższy uznał, że kasacja prokuratora była zasadna, w związku czym zasługiwała na uwzględnienie.
WZORY DOKUMENTÓW:
- Akt oskarżenia w sprawie o przestępstwo stalkingu skutkujące targnięciem się pokrzywdzonej na własne życie >
- Wezwanie do zaprzestania naruszeń dóbr osobistych >
- Apelacja od wyroku skazującego za przestępstwo z art. 190a par. 1 k.k. z zarzutem obrazy prawa materialnego - niewskazanie odległości w przypadku orzeczenia zakazu zbliżania się >
- Postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia w sprawie o czyn z art. 190a par. 1 k.k. z uwagi na brak znamion czynu zabronionego >
Poczucie zagrożenia ofiary
Skarżący słusznie zakwestionował prawidłowość rozstrzygnięcia sądu odwoławczego w zakresie, w jakim sąd ten nie dokonał analizy materiału dowodowego i nie dostrzegł „uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia” z art. 190a par. 1 k.k.
Sąd przypomniał, że przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnej za zarzucony w akcie oskarżenia czyn – w brzmieniu względniejszej dla sprawcy ustawy poprzednio obowiązującej – wymagało wykazania, że oskarżony „uporczywie nękał” pokrzywdzoną, wzbudzając u niej „uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia” lub „istotnie naruszał jej prywatność”. Ze względu na zastosowanie przez ustawodawcę alternatywy zwykłej, dla realizacji znamion typu wystarczyło zrealizowanie jednego z dwóch skutków.
Sprawdź też: Kilka uwag na temat znamienia "uporczywego nękania" na gruncie art. 190a k.k. >>>
Ponowna ocena zeznań pokrzywdzonej
Według SN rację ma skarżący podnosząc w kasacji, że sąd odwoławczy – uniewinniając oskarżonego od zarzucanego mu czynu – uzasadnił zaskarżony wyrok z naruszeniem art. 457 par. 3 kpk. W uzasadnieniu zabrakło bowiem ustaleń pozwalających na stwierdzenie, że w sprawie nie doszło do realizacji znamienia „uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia” u pokrzywdzonej.
Nieprawidłowość postępowania Sądu Okręgowego polegała na tym, że, argumentując na rzecz uniewinnienia oskarżonego, skoncentrował się na kwestii intertemporalnego zakresu zastosowania art. 190a par. 1 k.k. w obecnym brzmieniu. A także na wykazaniu błędu popełnionego przez sąd I instancji, który nie uwzględnił znamion tego przepisu dodanych przez ustawodawcę ustawą z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
Czytaj w LEX: Kilka uwag na temat uporczywego nękania na tle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 r. (III KK 266/20) >>>
Niezależnie od przeprowadzonych w tym zakresie analiz, sąd odwoławczy powinien wnikliwie ocenić materiał dowodowy w sprawie weryfikując, czy fakty w sprawie uzasadniają przyjęcie, że pokrzywdzona czuła się zagrożona ze względu na uporczywe nękanie przez oskarżonego.
Nie można uznać za wystarczająco uzasadnione stwierdzenie sądu odwoławczego, że: „zebrany w sprawie i prawidłowo oceniony materiał dowodowy nie dostarczył podstaw do przyjęcia, że doszło do wzbudzenia u pokrzywdzonej uzasadnionego okolicznościami poczucia «zagrożenia»”.
- Sąd Okręgowy dokonując ponownego rozpoznania sprawy powinien zadbać o staranne uzasadnienie w zakresie oceny rozstrzygnięcia sądu I instancji - stwierdziła sędzia sprawozdawca Barbara Skoczkowska.
Sygnatura akt I KK 158/21, wyrok z 28 września 2022 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
