Zakaz udziału sędziów w pracach nad ustawami

Zakaz prac nad reformą sądownictwa dla sędziów SN

Źródło: iStock

Kolegium Sądu Najwyższego podjęło uchwałę, w której przypomniało, że sędziowie nie tylko nie mogą należeć do partii politycznej lub związku zawodowego, ale także nie mogą prowadzić działalności publicznej, nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Kolegium zakazało sędziom udziału w procesie tworzenia prawa, zarówno w powołanych w tym celu komisjach, jak i jako autorzy opinii, jeżeli prowadzi to do zaangażowania w spory o charakterze politycznym i publicznej identyfikacji sędziów.

Jest to podobna uchwała, jaką podjął Naczelny Sąd Administracyjny wobec sędziów administracyjnych.

Czytaj też: Kolegium NSA zakazuje sędziom udziału w dyskusjach, dorabiania w ministerstwie i parlamencie

Konsekwencją tej uchwały powinno być wycofanie się sędziów Sądu Najwyższego z prac legislacyjnych prowadzonych w komisjach kodyfikacyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości, a także w komisjach sejmowych. Prace te zmierzają m.in. do uporządkowania statusu sędziów wybranych przez KRS po 2018 r.

Uzasadnienie uchwały

Kolegium oparło się na zasadzie trójpodziału władzy. Zakłada ona odrębność i niezależność władzy sądowniczej od pozostałych władz i że zasada ta stanowi dla sędziego gwarancję niezawisłości, a dla stron postępowania – gwarancję bezstronnego rozpatrzenia sprawy. Kolegium na czele z I Prezes SN prof. Małgorzata Manowską zwraca się do sędziów Sądu Najwyższego o rozwagę w podejmowaniu dodatkowej aktywności na rzecz władzy ustawodawczej lub wykonawczej oraz udziału w debacie o charakterze politycznym.

Zgodnie z art. 178 ust. 3 Konstytucji sędzia nie tylko nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego, ale także prowadzić działalności publicznej, nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Współpraca z władzą wykonawczą

Kolegium Sądu Najwyższego, mając na uwadze brzmienie art. 45 ust. 1 Konstytucji, sędziowie nie powinni brać udziału w procesie tworzenia prawa, zarówno w powołanych w tym celu komisjach, jak i jako autorzy opinii, jeżeli prowadzi to do zaangażowania w spory o charakterze politycznym i publicznej identyfikacji sędziów ze stronami konfliktu między partiami politycznymi.

W aktualnej sytuacji z takim zaangażowaniem i identyfikacją wiążą się prace legislacyjne związane z reformą wymiaru sprawiedliwości prowadzone we współpracy z przedstawicielami władzy wykonawczej.

To stanowisko Kolegium Sądu Najwyższego nie dotyczy organów reprezentujących Sąd Najwyższy – dodają członkowie Kolegium.

W skład Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego wchodzą sędziowie SN: prof. dr hab. Paweł Grzegorczyk, dr hab. Marta Romańska, dr hab. Roman Trzaskowski oraz prof. dr hab. Karol Weitz.

Natomiast w skład Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego wchodzą sędziowie: prof. dr hab. Włodzimierz Wróbel, prof. dr hab. Paweł Wiliński, dr Michał Laskowski oraz prof. KUL dr hab. Małgorzata Wąsek-Wiaderek.

W skład Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury wchodzą sędziowie SN: Bohdan Bieniek i dr Jarosław Matras.