Po godz. 20.00 w środę, Senat rozpoczął rozpatrywanie ustawy o Sądzie Najwyższym, która wprowadza zmianę struktury i zakresu kompetencji SN. Na pytania senatorów odpowiadali reprezentujący prezydenta Andrzeja Dudę - który wyszedł z inicjatywą nowej ustawy o SN - prezydenccy ministrowie: Paweł Mucha i Anna Surówka-Pasek. Po wznowieniu posiedzenia w czwartek 14 grudnia br., przedstawiciele prezydenta nadal mają odpowiadać na kolejne pytania senatorów.

Więcej>>

Prof. Ereciński: atak na sądy obróci się przeciwko jego zwolennikom

Przedstawiciel prezydenta oświadczył, że żadne poprawki nie są potrzebne.  Zwrócił uwagę na potrzebę wzmocnienia sędziowskiego sądownictwa dyscyplinarnego, gdyż "nie ma innego czynnika tak obciążającego wizerunek sędziów, jak przewinienia dyscyplinarne".

Senatorowie PO zgłosili na komisji wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy oraz propozycje poprawek.

Aleksander Pociej (PO) przypomniał głosy, które pojawiły się podczas posiedzenia komisji, zgodnie z którymi lepiej byłoby zreformować instytucję kasacji do SN, a nie "wymyślać nowy byt" skargi nadzwyczajnej.

Senatorowie pytali też m.in. o przewidziany w ustawie wymóg posiadania przez każdego sędziego wyłącznie polskiego obywatelstwa.

"Dosyć trudno pokazać, jakie niebezpieczeństwo tkwi w tym, że sędzia będzie miał podwójne obywatelstwo. Ja na komisji nie uzyskałem satysfakcjonującej odpowiedzi" - mówił Pociej.

Podczas dyskusji senatorowie PO złożyli wniosek o przerwę w debacie nad tą ustawą do piątku. Za wnioskiem głosowało 18, przeciw było trzech - z powodu braku kworum wniosek przepadł. "W związku ze zbiorowym wyjściem z sali senatorów PiS proszę o natychmiastowe zwołanie Konwentu Seniorów" - zawnioskował Bogdan Klich (PO). Prowadząca obrady wicemarszałek Maria Koc (PiS) odparła, że Konwent może być zwołany w czwartek rano.

Sejm uchwalił ustawy o KRS i SN w ostatni piątek. Przepisy o KRS i SN zostały przygotowane przez prezydenta Dudę i złożone w Sejmie w końcu września br.

 Wprowadza nowe rozwiązanie, umożliwiające składanie do SN skarg nadzwyczajnych na prawomocne wyroki polskich sądów, w tym z ostatnich 20 lat. Można będzie ją wnosić w 5 lat od uprawomocnienia się skarżonego orzeczenia. Przez 3 lata skargi będzie można wnosić od orzeczeń, które uprawomocniły się po 17 października 1997 r. Skargi można będzie wnosić, jeśli orzeczenie narusza zasady albo wolności i prawa człowieka lub obywatela zapisane w konstytucji, albo „w sposób rażący” narusza prawo lub gdy jest „oczywista sprzeczność” ustaleń sądu z materiałem dowodowym. Ustawa przewiduje też, że oprócz funkcjonujących obecnie w SN izb: Cywilnej, Karnej oraz zmodyfikowanej Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, powstaną 2 nowe izby: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych (rozpatrywanie skarg nadzwyczajnych, protestów wyborczych i spraw koncesji wydawanych przez KRRiT) oraz Dyscyplinarna (badanie spraw dyscyplinarnych sędziów SN, sądów powszechnych i wojskowych; odwołań od uchwał KRS, od orzeczeń I instancji sędziowskich sądów dyscyplinarnych i sądów innych zawodów prawniczych).
W obu izbach, po raz pierwszy w SN, oprócz sędziów mają orzekać ławnicy, wybierani na 4-letnią kadencję przez Senat w głosowaniu tajnym. Kandydatów będą zgłaszać stowarzyszenia, organizacje społeczne i zawodowe oraz grupy 100 obywateli. Zlikwidowana będzie Izba Wojskowa, której sprawy przejmie Izba Karna. I prezesa SN będzie powoływał prezydent RP na 6-letnią kadencję spośród 5 kandydatów wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN. Będzie on zajmować to stanowisko tylko do czasu przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego SN. Może zostać ponownie powołany tylko raz.
Ustawa przewiduje przechodzenie sędziów SN w stan spoczynku po ukończeniu 65. roku życia z możliwością przedłużania tego przez prezydenta. Prezydent będzie określał regulamin SN po zasięgnięciu opinii Kolegium SN, ale nie przy wydawaniu pierwszego regulaminu. Ustawa wprowadza nowy, przyspieszony tryb uchylenia immunitetu w wypadku popełnienia „najpoważniejszych przestępstw” przez wszystkich sędziów oraz prokuratorów.

Omówiona już przez Senat nowela ustawy o KRS wprowadza wybór 15 członków KRS-sędziów na wspólną czteroletnią kadencję przez Sejm - dotychczas wybierały ich środowiska sędziowskie. Każdy klub poselski ma wskazywać nie więcej niż 9 możliwych kandydatów. Izba ma ich wybierać co do zasady większością 3/5 głosów - głosując na ustaloną przez sejmową komisję listę 15 kandydatów, na której musi być co najmniej jeden kandydat wskazany przez każdy klub. W przypadku niemożności wyboru większością 3/5 głosowano by na tę samą listę, ale o wyborze decydowałaby bezwzględna większość głosów.

Czytaj też>> Senacka komisja rozpoczęła prace nad ustawami o KRS i SN

Nowelizację ws. KRS Senat zaczął omawiać we wtorek po godz. 15.30 i prowadził dyskusję niemal do północy.