NRA przypomina, że złożyła 3 lipca 2013 r. w Trybunale Konstytucyjnym wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją oraz z przepisami ustawy Poa niektórych przepisów rozporządzenia Ministerstwa Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Naczelna Rada Adwokacka wskazała w swoim wniosku w szczególności na okoliczność, iż sądy powszechne i administracyjne wykładają te przepisy w taki sposób, iż w przypadku spraw, w których aktywność pełnomocnika nie przekracza granic zwykłej staranności, sąd zasądza zwrot kosztów sądowych lub koszty pomocy prawnej z urzędu według stawki minimalnej  a jedynie wyjątkowo stosuje się stawki wyższe od minimalnych. NRA, stojąc na straży prawa adwokatów do wynagrodzenia zgodnego z Konstytucją oraz Prawem o adwokaturze, podniosła zarzut, iż wynagrodzenie określone w zaskarżonych przepisach przyznawane z urzędu nie pokrywa nawet w znikomej części nakładu pracy adwokata.
Jak wynika z otrzymanego przez Naczelną Radę Adwokacką pisma, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wnioskodawca – czyli NRA – nie jest podmiotem posiadającym w tej sprawie legitymację wnioskową w pełnym zakresie wniosku. W uzasadnieniu sędzia Kieres wskazał, że zrzeszenia przedstawicieli określonego zawodu (np. zaufania publicznego) mogą się domagać kontroli wyłącznie tych aktów normatywnych, które są bezpośrednio związane z wykonywaniem danej profesji. Trybunał stwierdza zaś, że część zaskarżonych przez NRA przepisów dotyczy bezpośrednio praw konstytucyjnych jedynie potencjalnych klientów adwokatów. Wynagrodzenie adwokata z wyboru określa umowa z klientem, nie rozporządzenie. Uregulowana w zaskarżonych przepisach wysokość opłat za czynności adwokackie stanowi podstawę do zasądzenia przez sądy kosztów zastępstwa prawnego i kosztów adwokackich dla strony postępowania a nie dla adwokata. Tak ustalona opłata za czynności adwokackie, zasądzana przez sąd na rzecz strony postępowania, nie prowadzi zatem – a przynajmniej nie bezpośrednio – do naruszenia prawa do sądu ani żadnego prawa majątkowego adwokatów. NRA nie może zaś występować z wnioskiem o zbadanie zgodności norma w interesie ogólnospołecznym (tzn. potencjalnych klientów adwokatów).
Postanowienie TK o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi nie dotyczy jednak tych punktów wniosku NRA, w których Rada kwestionowała zasady określenia wysokości wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu – zatem TK uznał, że regulacja odnosząca się do tej właśnie problematyki mieści się „w zakresie działania” NRA w rozumieniu art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji.
Treść postanowienia>>>