W grudniu 2022 r. Prokurator Generalny, nie wyraził zgody na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora przez D. W.-P.
Zaświadczenie lekarskie
W uzasadnieniu decyzji wskazał, że prokurator złożył wniosek o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora do czerwca 2025 r. Do tego wniosku odwołujący dołączył zaświadczenie lekarskie. Wynikało z niego, iż brak jest przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przez niego pracy na stanowisku prokuratora.
Wniosek został zaopiniowany negatywnie przez Prokuratora Okręgowego i Regionalnego. Krajowa Rada Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym również wydała negatywną opinię w tym względzie.
Zobacz: Prokuratorzy walczą o wynagrodzenia i wygrywają w sądach
Następnie Prokurator Generalny wskazał, że w aktualnym stanie prawnym, prokurator przechodzi w stan spoczynku z chwilą osiągnięcia 65 roku życia. Chyba że Prokurator Generalny, na wniosek zainteresowanego prokuratora, po przedstawieniu zaświadczenia stwierdzającego, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków prokuratora oraz po zasięgnięciu opinii Prokuratora Krajowego.
Jednocześnie wyrażenie zgody przez Prokuratora Generalnego na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora ma charakter fakultatywny i jest uzależnione od szeregu okoliczności obejmujących przesłanki dotyczące danego prokuratora, jak też uwzględniające interes służby. Możliwość dalszego pozostawania na stanowisku prokuratora stanowi wyjątek od ustawowej reguły przechodzenia prokuratorów w stan spoczynku po osiągnięciu wieku obligującego z mocy prawa do przeniesienia prokuratora w stan spoczynku.
Ponadto możliwość dalszego pozostawania na stanowisku prokuratora należy traktować jako wyjątek podyktowany szczególnymi okolicznościami.
Czytaj też w LEX: Stan spoczynku sędziów sprzeczny z prawem UE. Omówienie wyroku TS z dnia 5 listopada 2019 r., C-192/18 (Komisja p. Polsce) >
Wyjątkowe okoliczności
W opinii Prokuratora Generalnego wieloletnie doświadczenie zawodowe i dobry stan zdrowia prokuratora zasługują na uznanie, ale nie stanowią wyjątkowych okoliczności przemawiających za uwzględnieniem wniosku.
Zdolność, ze względu na stan zdrowia, do dalszego pełnienia obowiązków prokuratora stanowi podstawowy warunek skutecznego ubiegania się o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora po ukończeniu 65. roku życia, o czym świadczy ustanowiony przez ustawę wymóg przedstawienia potwierdzającego ją zaświadczenia. Również posiadanie bogatego doświadczenia zawodowego jest wśród prokuratorów ubiegających się o taką zgodę raczej regułą niż wyjątkiem.
Podejmując zaskarżoną decyzję, Prokurator Generalny wziął pod uwagę negatywne stanowisko Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym oraz Prokuratorów: Okręgowego i Regionalnego.
Czytaj też w LEX: Zakończenie aktywności zawodowej przez sędziów i prokuratorów ze względu na wiek >
Interes służby
Następnie Prokurator Generalny przedstawił sytuację etatowo-kadrową w Prokuraturze Okręgowej. Wskazał, że zwolnienie stanowiska prokuratora prokuratury okręgowej pozwoliłoby na obsadę tego stanowiska przez jednego z delegowanych prokuratorów do Prokuratury Okręgowej i w efekcie uzyskanie awansu zawodowego.
Jednocześnie zwolniony zostałby etat prokuratora prokuratury rejonowej, konsekwencją czego byłoby umożliwienie asesorom ubiegania się o powołanie na pierwsze stanowisko prokuratorskie. Interes służby wyraża się w prowadzeniu polityki kadrowej, która uwzględnia pokoleniową wymianę kadr prokuratorskich, związaną z jednej strony z osiąganiem przez prokuratorów wieku umożliwiającego im skorzystanie ze stanu spoczynku, a z drugiej strony z potrzebą umożliwienia przejęcia tej służby przez innych doświadczonych prokuratorów, a także zapewnienia etatów dla nowych kadr prokuratorskich.
Odwołanie do SN
W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazał, że z treści zaskarżonej decyzji wynika, iż został negatywnie zaopiniowany przez Prokuratorów Okręgowego i Regionalnego, ale nie czyni to zadość treści art. 127 par. 2 Prawa o Prokuraturze.
Przepis ten wskazuje wprost na konieczność zasięgnięcia opinii właściwego prokuratora przełożonego o prokuratorze, który występuje z wnioskiem o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska po ukończeniu 65. roku życia. Skarżący podkreślił, że Prokurator Okręgowy, nadając bieg jego wnioskowi, nie sporządził wymaganej opinii osobiście, ani też nie zwrócił się o nią do Prokuratora Rejonowego, który był jego bezpośrednim przełożonym. Ten brak formalny, będący niezbędnym wymogiem prawidłowego procedowania przez Prokuratora Generalnego w kwestii wyrażenia, bądź odmowy zgody na dalsze zajmowanie przez skarżącego, w jego ocenie stanowi podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji.
Czytaj w LEX: Turek Piotr , Prawo o prokuraturze. Komentarz do art. 127 >
Brak opinii przełożonego
Sąd Najwyższy stwierdził, że skarga jest niezasadna. Sformułowany przez skarżącego zarzut naruszenia przepisów regulujących tryb postępowania i brak zasięgnięcia opinii właściwego w chwili składania wniosku prokuratora przełożonego należy jednak uznać za nie trafny – uznał SN.
Sąd podkreślił, że „zdolność, ze względu na stan zdrowia, do dalszego pełnienia obowiązków prokuratora stanowi bowiem podstawowy i niejako wyjściowy warunek skutecznego ubiegania się o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora po ukończeniu 65. roku życia.
Również posiadanie bogatego doświadczenia zawodowego jest wśród prokuratorów ubiegających się o taką zgodę – mając na uwadze, że mowa jest o osobach, które w nieodległym czasie ukończą 65. rok życia – raczej regułą niż wyjątkiem. Nie są to zatem okoliczności, które mogłyby mieć decydujące znaczenie dla kierunku decyzji w przedmiocie wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska prokuratora.
To samo dotyczy pozostałych podniesionych w rozpoznawanym odwołaniu okoliczności, odnoszących się do oceny pracy skarżącego. Zaangażowanie w wypełnianie obowiązków służbowych i wynikające z niego uznanie przełożonych i współpracowników winny bowiem cechować każdego prokuratora, który obowiązany jest postępować zgodnie ze złożonym ślubowaniem prokuratorskim – wyjaśniał Sąd Najwyższy.
Zobacz linię orzeczniczą: Data urodzenia sędziego lub prokuratora jako informacja publiczna >
Izba Kontroli SN przypomniała pogląd, że możliwość dalszego zajmowania stanowiska prokuratora stanowi wyjątek od zasady, według której z dniem osiągnięcia określonego wieku prokurator przechodzi w stan spoczynku (postanowienie Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2003 r., III AO 25/02; wyroki Sądu Najwyższego z: 22 lipca 2014 r., III PO 3/14 i 15 lipca 2015 r., III PO 3/15).
Konsekwentnie obowiązkiem prokuratora, kwestionującego decyzję Prokuratora Generalnego o odmowie wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska, jest wskazanie okoliczności, które w danym konkretnym przypadku przemawiają za odstąpieniem od tej zasady.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
