Sąd Najwyższy bardzo rzadko uwzględnia wnioski obrońców o wstrzymanie wykonania wyroku. Tak było i tym razem. W jednym z ostatnich postanowień Izby Karnej Sądu Najwyższego w sprawie skazanego Marka S. za kradzież przez Sąd Okręgowy w Rybniku sędzia Andrzej Stępka postanowił wniosku nie uwzględnić.

W kasacji podniesiono zarzuty rażącego naruszenia szeregu przepisów prawa procesowego. We wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia obrońca wskazał, że „zachodzi duże prawdopodobieństwo zaistnienia rażących naruszeń prawa, które mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego kasacją wyroku. Zaś brak wstrzymania wykonania kary pozbawienia wolności z dużym prawdopodobieństwem może doprowadzić do sytuacji, w której skazany wykona w całości karę, a przedmiotowa kasacja zostanie rozpoznana dopiero po jej wykonaniu”.

Nie widać rażących naruszeń prawa

Sąd Najwyższy stwierdził, że wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Czytaj też: SN wstrzymuje wykonanie wyroku skazującego do czasu rozpoznania kasacji

Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, instytucja wstrzymania wykonania wyroku określona w art. 532 par. 1 k.p.k. ma charakter wyjątkowy, a potrzeby jej zastosowania nie może uzasadniać sama czynność wniesienia kasacji.

Potrzeba ta aktualizuje się dopiero wówczas, gdy niezależnie od przyszłego rozstrzygnięcia co do zasadności skargi kasacyjnej już wcześniej można stwierdzić zaistnienie istotnych powodów do uznania słuszności tej kasacji. Albo, gdy strona wykaże odrębnie istnienie szczególnych okoliczności powodujących, że wykonywanie lub wykonanie orzeczenia pociągałoby za sobą wyjątkowo dolegliwe i w zasadzie nieodwracalne skutki.

Innymi słowy, ze względu na wagę podniesionych zarzutów, uwzględnienie wniosku o wstrzymanie wykonania prawomocnego wyroku może mieć miejsce, jeżeli zachodzi wysokie, niemal zbliżone do pewności, prawdopodobieństwo uchylenia prawomocnego wyroku.

- Argumenty obrony nie wskazują na pierwszy rzut oka, że skazany nie powinien ponieść w ogóle kary, bądź z dużą dozą prawdopodobieństwa zaskarżony wyrok zostanie uchylony - dodał sędzia sprawozdawca.

Łapownictwo bierne kobiety

Z kolei Barbara R. została prawomocnie skazana za czyny z art. 228 par 1 k.k. i inne, za które wymierzono jej prawomocnie karę łączną trzech lat pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wymiarze 480 stawek dziennych po 40 zł każda. Ponadto od części zarzucanych czynów Barbara R. została prawomocnie uniewinniona oraz co do części zarzucanych czynów sąd odwoławczy uchylił wyrok sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi rejonowemu. W kasacji obrońca zawarł także wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego nią wyroku. Wniosek nie został uzasadniony.

Sąd Najwyższy uznał, że nie zachodzi w tym wypadku sytuacja szczególna, uzasadniająca uwzględnienie wniosku obrońcy o wstrzymanie wykonania kary. Jak stwierdziła sędzia Małgorzata Wąsek-Wiaderek, w tej sprawie nie zachodzi oczywistość i jednoznaczność uchybień sygnalizowanych w kasacji obrońcy. Ocena zasadności zarzutów kasacji wymagać będzie analizy dokonywanej na etapie merytorycznego jej rozpoznania.

Jazda po pijanemu

Wyjątkowa sytuacja zaistniała natomiast w przypadku kierowcy Jerzego W. Skazany za jazdę pod wpływem alkoholu (przestępstwo z art. 178a par. 4 k.k.) złożył przez swego obrońcę wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego kasacją wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 22 lipca 2022 r. Sąd odwoławczy utrzymał w mocy wyrok, gdyż kierowca ten był już skazany prawomocnym wyrokiem za podobne przestępstwo.

Sąd Najwyższy w Izbie Karnej postanowił wstrzymać wykonanie wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach. W uzasadnieniu sędzia sprawozdawca Marek Pietruszyński stwierdził, że zawarty w kasacji wniosek zasługiwał na uwzględnienie. Zauważył przy tym, że wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku jest odstępstwem od zasady bezzwłocznej wykonalności prawomocnych orzeczeń (art. 9 k.k.w.).

Postanowienie Izby Karnej SN z 17 stycznia 2024 r,, sygnatura akt IV KK 577/23, postanowienie SN z 25 maja 2023, sygn. akt IV KK 105/23