Sieci sądowe wpływają na stosowanie prawa

Dr hab. Waldemar Hoff profesor Akademii Leona Koźmińskiego uważa, że sieci sądowe i administracyjne są zagrożeniem dla wolności obywatelskich i praworządności. Taką tezę szef Katedry Prawa Administracyjnego, Publicznego Gospodarczego i Handlowego wygłosił w czasie naukowej konferencji 20 października br.

Jako przykład patologii stworzonych przez sieci sądowe prof. Hoff podaje orzeczenia dotyczące możliwości wykonania kary śmierci wobec nieletnich.
To budzi wiele emocji i "usieciowienie" formalne i nieformalne odgrywa dużą rolę. W Europie foramalnie funkcjonuje the European Judicial Network.

  Prof. Hoff podaje przykład z  USA. W sprawie Roper przeciwko Simmons Sąd Najwyższy  w Missouri stwierdził, że istnieją normy moralne, które mają charakter uniwersalny podobny do praw człowieka, choć sąd tego wyraźnie nie powiedział, i te normy nakazują rezygnację z kary śmierci w stosunku do młodocianych. Sąd Najwyższy stwierdził, że "narodowy konsensus opowiedział się przeciwko egzekucji nieletnich przestępców" i uznał, że taka kara narusza obecnie ósmą poprawkę zakazu okrutnej i niezwykłej kary.

Jak twierdzi prof. Hoff, sieciowość wyraża się we współpracy sądów przy okazji konferencji, a czasami przy okazji sieci organizacji utworzonych i formalnie powołanych przez akt założycielski.
W zakresie prawa administracyjnego mamy także liczne przykłady. Także w USA sąd apelacyjny rozpatrywał kwestię wywłaszczenia (sprawa Kello przeciwko Nowemu Jorkowi). Sąd uznał, że wywłaszczenie, czyli pozyskanie komercyjnej działki pod publiczną inwestycję może odbyć się tylko z poszanowaniem stosownych procedur.  Nieruchomość była potrzeba miastu w celu spekulacji, po to żeby miasto tanio mogło kupić i drogo sprzedać.
- Powstaje zjawisko, które nazywam kosmopolityczną emancypacją sędziów - mówi prof. Hoff. Emancypacja dokonuje się częściowo w sieciach, a częściowo przez zwykłe "googlanie różnych zasad", które przyjmują za zasady uniwersalne - dodaje.

Prof. Hoff jest zwolennikiem środków, które by cofnęły zjawisko "usieciowienia" sądów. Sieci sądów odgrywają  pewną pozytywną rolę - przyznaje profesor, choćby w wymianie informacji i podglądaniu  obcych wzorów, ale ten proces powinien się odbywać pod kontrolą państwa i w granicach ram konstytucyjnych.

Źródło: Wolność w prawie administracyjnym, konferencja na Uczelni Łazarskiego, 20. 10.2017 r., Warszawa  ( fragment wystąpienia).