Nowa ustawa określa m.in. katalog środków przymusu bezpośredniego, które mogą zostać użyte przez strażników zarówno wobec osadzonych, a także osób, które przychodzą do nich na widzenie, a zakłócą porządek w więzieniu.
Inna nowość zakłada, likwidację sądów dyscyplinarnych Służby Więziennej. Wymierzaniem kar za przewinienia słuzbowe mają się zająć dyrektorzy jednostek. Będą także ograniczenia dla funkcjonariuszy i pracowników SW, co do podejmowania przez nich działań mogących podważyć ich autorytet urzędowy lub co do działalności, w której wykorzystuje się służbowe informacje do celów pozasłużbowych. W ustawie znalazł się tez zapis, że kandydat do SW musi poddać się m.in. procedurze sprawdzającej (przesłanka dawania rękojmi zachowania tajemnicy