Projekty mają stanowić wykonanie ubiegłorocznego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa TK ocenił powierzenie ministrowi sprawiedliwości prawa do nadzoru nad działalnością administracyjną sądów i wskazał, że wprowadzenie do systemu sądownictwa organu, jakim jest dyrektor sądu, stanowi urzeczywistnienie idei menadżerskiego zarządzania sądami i ma na celu odciążenie prezesa sądu od niektórych obowiązków administracyjnych.
KRS wskazywała, że nadzór ministra nad sądami jest zbyt szeroki. TK uznał, że konstytucję naruszyły niektóre ze szczegółowych przepisów tej nowelizacji odnoszące się m.in. do relacji między ministrem sprawiedliwości a prezesami i dyrektorami sądów. Ponieważ wejście w życie wyroku w tym zakresie TK odroczył o 18 miesięcy, rząd przygotował właśnie nowelę precyzującą te ustawowe zapisy.
Kierowane właśnie na posiedzenie rządu projekty nowelizacji ustaw Prawo o ustroju sądów powszechnych i Prawo o ustroju sądów wojskowych wprowadzają też upoważnienia dla ministra sprawiedliwości do określenia właściwości sądów powszechnych w sprawach z zakresu prawa prasowego, prawa autorskiego i praw pokrewnych oraz spraw z dziedziny ksiąg wieczystych.
Już dziś minister ma prawo regulować kwestię sądów ds. ksiąg wieczystych, zaś co do spraw z dziedziny prawa prasowego lub autorskiego, obecnie zajmują się nimi sądy okręgowe. Po nowelizacji krąg tych sądów będzie mógł zostać poszerzony lub zawężony, na podstawie analizy wpływu poszczególnych kategorii spraw.
Projekty zakładają też doprecyzowanie przepisów dotyczących sprawowania zewnętrznego nadzoru administracyjnego, zmianę przepisów dotyczących powoływania dyrektorów sądów i podziału obowiązków pomiędzy prezesa sądu i dyrektora sądu. W zeszłorocznym wyroku TK wskazał, że dyrektor może być traktowany jedynie jako organ sądu w znaczeniu organizacyjnym, a nie składnikiem władzy sądowniczej, bo nie uczestniczy w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, ani wykonywaniu innych zadań z zakresu ochrony prawnej.
Zmianie miałyby też ulec zasady delegowania sędziów do sądu wyższego rzędu m.in. przez to, że delegacje sędziów do ministerstwa sprawiedliwości byłyby ograniczone czasowo - dziś takiego ograniczenia nie ma. Resort korzysta z pomocy kilkudziesięciu sędziów delegowanych; część z nich nie orzekała już od wielu lat, co krytykują przedstawiciele nauki prawa, wskazując na nieprawidłowość takiego odejścia sędziów od ich podstawowej roli.
Nowelizacje wprowadzają też zasadę, że za podanie fałszywych informacji w oświadczeniu majątkowym grozi odpowiedzialność karna, stanowić to też ma powód do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Inne zmiany w nowelizacji dotyczą obowiązków ministra sprawiedliwości związanych z informatyzacją i obsługą informatyczną sądów oraz wprowadzenia zmian związanych z informatyzacją wymiaru sprawiedliwości do ustawy o prokuraturze i Kodeksu postępowania karnego. (PAP)
wkt/ itm/
Informacja pochodzi z serwisu PAP Legislacja