Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, cel ten zostanie osiągnięty przez lepszą koordynację działań służb i doprecyzowanie zasad współpracy między nimi, a także zapewnienie możliwości skutecznych działań w przypadku podejrzenia wystąpienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym oraz odpowiedniego reagowania w sytuacji jego popełnienia. Rozwiązania przyjęte w ustawie mają także sprzyjać poprawie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Z kolei wprowadzone nowe procedury oraz obowiązki informacyjne i rejestracyjne przyspieszą proces decyzyjny, jeśli doszłoby do zamachu terrorystycznego w Polsce.
Szef ABW koordynatorem
W projekcie założono, że szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego będzie odpowiedzialny za zapobieganie zdarzeniom o charakterze terrorystycznym. Z kolei minister spraw wewnętrznych i administracji będzie odpowiadał za przygotowanie do zdarzeń o charakterze terrorystycznym, reagowanie w przypadku wystąpienia takich zdarzeń oraz odtwarzanie zasobów przeznaczonych do reagowania na nie. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego będzie głównym koordynatorem polityki antyterrorystycznej.
W celu zapobiegania zdarzeniom o charakterze terrorystycznym szef ABW będzie koordynował czynności analityczno-informacyjne podejmowane przez służby specjalne oraz wymianę informacji przekazywanych przez: Policję, Staż Graniczną, Biuro Ochrony Rządu, Państwową Straż Pożarną, Służbę Celną, Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, Żandarmerię Wojskową i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa.
Przewidziano także prowadzenie przez szefa ABW wykazu osób, które mogą mieć związek ze zdarzeniami o charakterze terrorystycznym. Szef ABW będzie oceniał bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych oraz prowadził centralny rejestr zdarzeń naruszających bezpieczeństwo tych systemów (chodzi o ataki hakerskie).
Dostęp także do tajemnicy bakowej
Aby skutecznie uniemożliwić finansowanie terroryzmu, szef ABW uzyska dostęp do informacji i danych objętych tajemnicą bankową. Będzie otrzymywał je od: banków, towarzystw ubezpieczeniowych, funduszy inwestycyjnych, biur maklerskich i SKOK-ów.
Ustawodawca postanowił też, że karty telefoniczne pre-paid mają być rejestrowane. Ich dotychczasowi posiadacze będą musieli przekazać operatorowi swoje dane w ciągu 6 miesięcy od daty wejścia ustawy w życie. Natomiast nowi nabywcy tych kart będą zobowiązani do podawania swoich danych od 1 lipca 2016 r. Chodzi o to, aby osoby korzystające z kart pre-paid nie były anonimowe, co ułatwi ich identyfikację w sytuacji podejrzenia o terroryzm.
Nowe typy przestępstw
Projekt ustawy wprowadza nowe typy przestępstw, co stanowi odpowiedź na działania terrorystów przebywających do Europy z Syrii i Iraku. Przewidziano odpowiedzialność karną za udział w szkoleniach terrorystycznych, a także kary za wyjazdy za granicę w celu uczestniczenia w działalności terrorystycznej.
Można obserwować cudzoziemca
W celu zapobiegania lub zwalczania przestępstw o charakterze terrorystycznym, szef ABW będzie mógł zarządzić wobec cudzoziemca podejrzanego o działalność terrorystyczną – na okres nie dłuższy niż 3 miesiące – niejawne prowadzenie czynności polegających np. na rejestrowaniu jego rozmów telefonicznych, dostępie do jego przesyłek oraz korespondencji, w tym elektronicznej.
W przypadkach wskazanych w ustawie funkcjonariusze ABW, Policji i Straży Granicznej będą mieli prawo pobierania obrazu linii papilarnych lub utrwalania wizerunku twarzy cudzoziemca. Będzie to możliwe np. w przypadku podejrzenia nielegalnego przekroczenia granicy Polski lub nielegalnego pobytu w naszym kraju oraz podejrzenia związku ze zdarzeniami o charakterze terrorystycznym bądź uczestnictwa w szkoleniu terrorystycznym.
Dostęp do danych z rejestrów
Założono, że w celu zapobiegania zdarzeniom o charakterze terrorystycznym szef ABW będzie mógł nieodpłatnie korzystać z danych i informacji zgromadzonych w rejestrach publicznych i ewidencjach. Chodzi o dostęp do baz danych prowadzonych np. przez: Policję, Urząd ds. Cudzoziemców, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Komisję Nadzoru Finansowego.
Cztery stopnie alarmowe
Projekt ustawy wprowadza także powszechnie obowiązujący i dostosowany do wymogów NATO czterostopniowy system stopni alarmowych na wypadek zagrożeń terrorystycznych oraz stopni alarmowych w cyberprzestrzeni (stopni CRP).
Jeśli zostanie wprowadzony jeden z dwóch najwyższych stopni zagrożenia terrorystycznego (III lub IV), to będzie można wprowadzić zakaz odbywania zgromadzeń publicznych lub imprez masowych na obszarze lub w obiekcie objętym oddziaływaniem stopnia alarmowego. W przypadku wprowadzenia trzeciego lub czwartego stopnia alarmowego – jeżeli użycie Policji okaże się niewystarczające – będzie można szybciej niż obecnie uzyskać wsparcie Sił Zbrojnych RP. Decyzję o użyciu wojska będzie wydawał minister obrony narodowej, na wniosek ministra spraw wewnętrznych i administracji.
Decyzja ta nie będzie wymagała, jak dotychczas, zatwierdzenia przez prezydenta. Jednak o jej wydaniu minister obrony narodowej będzie musiał niezwłocznie poinformować prezydenta i premiera – przy czym prezydent będzie mógł wydać postanowienie o zmianie lub uchyleniu decyzji. Uchylenie decyzji będzie przerywało działania wojska.
Jednocześnie w przypadku podejrzenia lub przygotowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym, w celu wykrycia, zatrzymania lub przymusowego doprowadzenia osoby podejrzanej oraz znalezienia rzeczy stanowiących dowód w sprawie – prokurator będzie mógł postanowić o: 1) przeszukaniu pomieszczeń i innych miejsc znajdujących się na wskazanym obszarze, 2) zatrzymaniu osoby podejrzanej.
Strzał snajperski dopuszczalny
Wskazano również szczególne zasady użycia broni palnej w ramach prowadzenia działań kontrterrorystycznych. Chodzi o możliwość tzw. specjalnego użycia broni, które może prowadzić do śmierci zamachowca. Rozwiązanie to zwiększy skuteczność działań Policji w sytuacji wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, ale będzie traktowane jako środek wyjątkowy i ostateczny, wykorzystywany jedynie w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia ofiary. Projektodawca uznał, że ważniejsza jest ochrona życia ofiary niż sprawcy zamachu.
Można zestrzelic drona
Zaplanowano, że bezzałogowy statek powietrzny (dron) może zostać zestrzelony albo nad jego lotem zostanie przejęta kontrola w sytuacji gdy przebieg lotu: zagraża życiu lub zdrowiu ludzi oraz chronionym obiektom, urządzeniom lub obszarom. Będzie to także dotyczyć podejrzenia, że dron zagraża bezpieczeństwu uczestników imprezy masowej lub może zostać użyty jako środek ataku terrorystycznego.