Jak napisano w komunikacie po posiedzeniu rządu, projektowana nowelizacja ma wzmacniać ochronę prawną funkcjonariuszy publicznych, którzy z racji pełnionych obowiązków są w największym stopniu narażeni na niebezpieczeństwo osobiste. Zaproponowane przepisy umożliwią też udzielanie wsparcia obywatelom, którzy pomimo braku obowiązku, reagują na dostrzeżone naruszenia prawa i występują w obronie bezpieczeństwa publicznego.
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy, osobom podejmującym tzw. obronę konieczną interwencyjną zostanie przyznana taka sama ochrona, jaka jest przewidziana w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych. Rząd wychodzi z założenia, że skoro osoby takie działają na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego, to atak na nie powinien być – w sensie prawnym – traktowany jak atak na policjanta, prokuratora czy sędziego. Za naruszenie nietykalności osoby podejmującej obronę konieczną interwencyjną będzie grozić grzywna, kara ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do lat trzech. Do tej pory takie zachowanie sprawcy zagrożone było karą maksymalną do roku pozbawienia wolności.
Istotnym skutkiem projektowanego rozwiązania ma być to, że wspomniane czyny przestępcze będą ścigane w trybie publiczno-skargowym, a nie z oskarżenia prywatnego.
W tej sytuacji prokurator, który dowie się o bezprawnym użyciu siły przez sprawcę wobec osoby działającej w obronie koniecznej interwencyjnej, będzie miał obowiązek wszczęcia i przeprowadzenia postępowania.
Sprawca używający broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu albo środka obezwładniającego, dopuszczający się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub osobę, która mu pomaga, będzie podlegał karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. W sytuacji, gdy wskutek czynnej napaści funkcjonariusz lub osoba go wspomagająca dozna ciężkiego uszczerbku na zdrowiu – sprawca będzie podlegał karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata.

Wzmocnioną ochronę prawną otrzymają również funkcjonariusze publiczni, np. policjanci, kuratorzy, prokuratorzy czy też sędziowie jeżeli będą obiektem bezprawnych zamachów z powodu wykonywanego przez nich zawodu lub zajmowanego stanowiska. Pozwoli to przeciwdziałać wyjątkowo nagannym przejawom agresji, wynikającej z nienawiści do tych kategorii osób. Każdy czyn zabroniony, skierowany przeciwko osobie funkcjonariusza publicznego (godzący w jego życie, zdrowie, wolność lub nietykalność) będzie traktowany tak samo jak czyn, który został popełniony podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych.
Według nowych przepisów, karze 25 lat pozbawienia wolności lub karze dożywocia ma podlegać osoba, która zabije człowieka ze szczególnym okrucieństwem, z użyciem materiałów wybuchowych lub broni palnej, z wzięciem zakładnika, zgwałceniem lub rozbojem lub w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie.
Do projektu nowelizacji ustawy wprowadzono również przepis dotyczący przestępstwa przeciwko dobru publicznemu. Za uderzenie człowieka (lub inne naruszenie jego nietykalności cielesnej), który interweniuje na rzecz ochrony i bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, przewidziano grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przestępstwo to ma być ścigane z urzędu.
W związku z wprowadzeniem do Kodeksu karnego nowych rozwiązań wzmacniających ochronę prawną funkcjonariuszy publicznych, zaproponowano zmiany w ustawie o Policji. Zgodnie z propozycją, policjant podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym. To oznacza, że taką samą ochronę będzie miał policjant, który poza czasem służby będzie podejmował interwencje związane z zagrożeniem dla życia lub zdrowia, przywróceniem bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ujęciem sprawcy przestępstwa.

Komentarz