Jak podkreślano po posiedzeniu Rady Ministrów, wzmocnienie ochrony uczestników polskiego rynku kapitałowego, w tym inwestorów indywidualnych w spółkach publicznych oraz zwiększenie bezpieczeństwa obrotu na rynku kapitałowym – to podstawowe cele przeprowadzonej nowelizacji ustawowej. Ich osiągnięciu służyc ma przede wszystkim wprowadzenie do polskiego prawa regulacji unijnych. Nowe rozwiązania będą sprzyjać eliminowaniu nieuprawnionego wykorzystywania informacji poufnych i nadużyć na rynku kapitałowym oraz zapewnią większe bezpieczeństwo systemom rozrachunku papierów wartościowych.

Przede wszystkim wdrożona bedzie dyrektywa 2014/57/UE w sprawie sankcji karnych za nadużycia na rynku (dyrektywa MAD) i dyrektywę 2015/2392 w sprawie rozporządzenia europejskiego nr 596/2014 w odniesieniu do zgłaszania właściwym organom rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń tego rozporządzenia. Nowe regulacje umożliwią też stosowanie rozporządzenia unijnego nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie MAR).

Dyrektywa MAD i rozporządzenie MAR zastąpiły dyrektywę 2003/6/WE w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku. Nowe przepisy zapewnią też stosowanie rozporządzenia europejskiego nr 909/2014 w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniającego dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz umożliwią stosowanie rozporządzenia 236/2012 (rozporządzenie CSDR).

Aby wyeliminować nadużycia, które szkodzą integralności rynków finansowych i zaufaniu inwestorów do instrumentów finansowych, i do samego rynku, prawodawca europejski zdecydował, że na poziomie dyrektywy MAD uregulowane zostaną kwestie związane z sankcjami karnymi za nadużycia na rynku finansowym.

W związku z implementacją dyrektywy MAD, w polskich przepisach podwyższono maksymalną sankcję karną z 3 do 4 lat pozbawienia wolności za ujawnianie informacji poufnej, udzielanie rekomendacji lub nakłanianie do nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, których dotyczy ta informacja. Natomiast nie będzie zmieniona sankcja karna za wykorzystanie informacji poufnej oraz dokonywanie manipulacji na rynku finansowym (w tym przypadku dyrektywa MAD przewiduje sankcje w maksymalnym wymiarze co najmniej 4 lat pozbawienia wolności).

Z kolei bezpośrednie stosowanie rozporządzenia MAR wymagało uchylenia lub znowelizowania licznych przepisów prawa krajowego oraz ustanowienia maksymalnych, administracyjnych kar pieniężnych za nieprzestrzeganie przepisów tego rozporządzenia, w wysokościach w nim wskazanych. W praktyce oznaczało to podniesienie tych kar, bo w rozporządzeniu MAR administracyjne kary pieniężne są drastycznie wyższe od obecnie obowiązujących w polskim prawie.

Jeśli chodzi o nadzór, rozporządzenie MAR zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia w prawie krajowym odpowiednich uprawnień nadzorczych umożliwiających organom nadzoru sprawowanie nadzoru nad prawidłowym przebiegiem transakcji na rynku kapitałowym, jak też ustanowienie sankcji administracyjnych za wskazane w rozporządzaniu naruszenia. Zobowiązania te realizuje projekt ustawy.

Celem rozporządzenia CSDR jest zwiększenie bezpieczeństwa systemów rozrachunku papierów wartościowych funkcjonujących w UE oraz poprawa ich wydajności.

Aby zapewnić stosowanie rozporządzenia CSDR wprowadzono przepisy umożliwiające organowi nadzoru, w tym przypadku Komisji Nadzoru Finansowego, nałożenie na centralne depozyty papierów wartościowych oraz wyznaczone instytucje kredytowe – sankcji administracyjnych za nieprzestrzeganie przepisów tego rozporządzenia.

Nowe regulacje powinny obowiązywać po 30 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem pakietu przepisów, które mają wejść w życie 3 stycznia 2018 r.