RPO wskazał, że od pewnego czasu otrzymuję skargi referendarzy sądowych w tej sprawie. Dlatego pyta KRS, czy w  jej ocenie dopuszczalne jest wniesienie przez referendarza sądowego odwołania od ustalonego przez prezesa sądu podziału czynności, o którym mowa w art. 22a par. 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, oraz czy w latach 2012-2023 referendarze sądowi składali do Krajowej Rady Sądownictwa odwołania od ustalonego przez prezesa sądu podziału czynności. 

Pyta też ile było takich odwołań i jaki odsetek został merytorycznie rozpatrzony, a jaki odsetek został uznany za formalnie niedopuszczalny i z jakich powodów. 

Czytaj: Premier zapewnia o dobrej sytuacji budżetu - referendarze przypominają o swoich wynagrodzeniach>>

Referendarze chcą zmian

Zgodnie z artykułem 22a prezes sądu apelacyjnego w sądzie apelacyjnym po zasięgnięciu opinii kolegium sądu apelacyjnego, prezes sądu okręgowego w sądzie okręgowym po zasięgnięciu opinii kolegium sądu okręgowego a prezes sądu rejonowego w sądzie rejonowym po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu okręgowego ustalają podział czynności. Określa on: 

  • przydział sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych do wydziałów sądu,
  • zakres obowiązków sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych i sposób ich uczestniczenia w przydziale spraw,
  • plan dyżurów oraz zastępstw sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych - przy uwzględnieniu specjalizacji sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych w rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw, konieczności zapewnienia właściwego rozmieszczenia sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych w wydziałach sądu i równomiernego rozłożenia ich obowiązków oraz potrzeby zagwarantowania sprawnego postępowania sądowego.

Sprawdź w LEX: Czy referendarz sądowy zatrudniony w sądzie rejonowym może podjąć dodatkowe zatrudnienie w fundacji udzielającej porad prawnych? >

Zgodnie z par. 2 do wydziału ksiąg wieczystych oraz wydziału gospodarczego do spraw rejestru zastawów przydziela się wyłącznie referendarzy sądowych, chyba że nie jest to możliwe, a zgodnie z par. 3 jeżeli do wydziałów, o których mowa w par. 2, przydzielono wyłącznie referendarzy sądowych, czynności, do których referendarze nie są uprawnieni, włącza się do zakresu obowiązków sędziów i asesorów sądowych orzekających w innych wydziałach. 

Sprawdź w LEX: Czy asystentowi sędziego mianowanemu na referendarza sądowego przysługuje dodatkowe wynagrodzenie? >

 

Ten sam przepis określa, że sędzia lub asesor sądowy, któremu zmieniono podział czynności w sposób skutkujący zmianą zakresu jego obowiązków, w szczególności przeniesieniem do innego wydziału sądu, może odwołać się do Krajowej Rady Sądownictwa w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania nowego zakresu obowiązków. Odwołanie nie przysługuje w przypadku:

  • przeniesienia do wydziału, w którym rozpoznaje się sprawy z tego samego zakresu;
  • powierzenia obowiązków w tym samym wydziale na zasadach obowiązujących pozostałych sędziów, a w szczególności odwołania przydziału do sekcji lub innej formy specjalizacji.

Samo odwołanie wnosi się za pośrednictwem prezesa sądu, który dokonał podziału czynności objętego odwołaniem, a prezes sądu przekazuje odwołanie Krajowej Radzie Sądownictwa w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania wraz ze stanowiskiem w sprawie. Następnie Krajowa Rada Sądownictwa podejmuje uchwałę uwzględniającą albo oddalającą odwołanie sędziego. 

W tej sprawie do RPO napisało też Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych Les IUSTA. Jak wskazało poparło w nim konieczność uregulowania odwołania przez referendarzy od podziału czynności. 

Czytaj w LEX: Kajmowicz Katarzyna, Skarga na postanowienie referendarza sądowego w postępowaniu egzekucyjnym >