Tylko 4 tys. zł otrzymają członkowie rodziny zmarłego, którzy pokryli koszty pogrzebu bez względu na wysokość tych kosztów. Osoby spoza grona rodziny zmarłego, a także osoby inne niż dom pomocy społecznej, pracodawca, gmina lub powiat, kościół lub związek wyznaniowy otrzymają zasiłek w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu.
Wniosek o zasiłek pogrzebowy należy złożyć w terminie 12 miesięcy od daty sporządzenia aktu zgonu. W przypadku nie zgłoszenia takiego wniosku, prawo do zasiłku wygasa. W tym wypadku przepisy nie zmieniły się, podobnie jak sposób ubiegania się o zasiłek.
Aby otrzymać zasiłek, należy do ZUS dostarczyć: wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12), skrócony odpis aktu zgonu, rachunki poniesionych kosztów pogrzebu, dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty.
Zasiłek pogrzebowy jest jednorazowym świadczeniem przysługującym w razie śmierci m.in. osoby ubezpieczonej lub pobierającej emeryturę lub rentę. Zasiłek wypłaca się także rodzinie osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania. Np. kobieta miała ukończone 60 lat.
Zakłady pogrzebowe już dziś zapowiadają, że powodu obniżenia kwoty zasiłku rodziny będą musiały dokładać z własnej kieszeni do ceremonii. Chyba, że wcześniej zaopatrzą się w trumny i urny u producenta. Dlatego, że marże nakładane na przedmioty pochówku przez zakłady pogrzebowe sięgają nawet 100 proc.
Zasiłku nie wypłaca się w Niemczech, Włoszech., Islandii, na Węgrzech, na Malcie, w Norwegii, Finlandii, Szwecji i w Wielkiej Brytanii.W Belgii świadczenie to wynosi 148,7 euro (ok. 592 zł), w Czechach stanowi równowartość 186 euro (ok. 744 zł), na Słowacji 79,65 euro (ok. 316 zł), w Słowenii 507,12 euro (ok. 2 tys. 28 zł), a w Austrii 448 euro (ok. 1 tys. 792 zł). W Danii wysokość zasiłku zależy od sytuacji finansowej zmarłego i wynosi maksymalnie 1 tys. 221 euro (ok. 4 tys. 884 zł). Luksemburg płaci rodzinie zmarłego 1 tys. 199,05 euro (ok. 4 tys. 796 zł). We Francji zasiłek jest równy 90-krotności dziennych zarobków osoby zmarłej.