Adwokatura swój projekt wraz z petycją wniosła m.in. do Sejmu w marcu br. Przemysław Rosati, prezes NRA, mówił wtedy Prawo.pl, że nowelizacja Prawa o Adwokaturze wymaga zmian m.in. umożliwiających samorządowi sprawne działanie. – Proponujemy również doprecyzowanie, czym jest świadczenie pomocy prawnej, wzorując się na rozwiązaniach zastosowanych w innych zawodach, choćby u doradców podatkowych czy restrukturyzacyjnych. Kończymy też z pewną fikcją, kiedy adwokat jest już wydalony z zawodu, ale nadal nie jest skreślony z listy adwokatów – wymieniał.

Czytaj: Adwokat wydalony z zawodu przed rozpoznaniem kasacji - jest projekt NRA>>

Adwokaci chcą, by ich ustawa pomogła w batalii z kancelariami odszkodowawczymi​>>

Prezes NRA: Mijająca kadencja to m.in. wzmocnienie pozycji adwokatów na rynku>>

Doprecyzowanie świadczenia pomocy prawnej

Propozycja dotyczy m.in. zmian w art. 4 Prawa o Adwokaturze dotyczącym czynności zawodowych adwokata. Obecnie nie jest on zbyt rozbudowany. Wskazuje się w nim, że zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami, oraz że adwokat ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. A także, że pomoc prawna świadczona jest osobom fizycznym, podmiotom gospodarczym oraz jednostkom organizacyjnym.

Co do zmiany? W projekcie zaproponowano zrekonstruowanie i uzupełnienie tego artykułu. Zgodnie z propozycją zawód adwokata miałby polegać na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na:

  • udzielaniu porad prawnych;
  • sporządzaniu opinii prawnych;
  • opracowywaniu projektów aktów prawnych, w tym aktów normatywnych;
  • występowaniu w charakterze pełnomocnika lub obrońcy przed sądami, trybunałami i innymi organami władzy publicznej lub podmiotami działającymi w ich imieniu;
  • sporządzaniu dokumentów prawnych i ich projektów, w tym umów, regulaminów i statutów.

Świadczeniem pomocy prawnej ma być również pośrednictwo w: zawieraniu umów, których przedmiotem jest świadczenie pomocy prawnej; udzielaniu pełnomocnictwa do świadczenia pomocy prawnej, a także „działalność polegająca na zorganizowanym dochodzeniu roszczeń osób trzecich, w ich imieniu lub na ich rachunek, choćby roszczenie zostało przeniesione na podmiot prowadzący taką działalność w drodze przelewu".

Adwokatura proponowała też dodanie ust. 4 i ust. 5 – zgodnie z którymi zawodowe wykonywanie wymienionych wcześniej czynności byłoby zastrzeżone wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy (w tym przypadku prawa o Adwokaturze), a zawarcie umowy o świadczenie pomocy prawnej za wynagrodzeniem z podmiotem nieuprawnionym miałoby skutkować jej nieważnością. W projekcie komisyjnym to jednak się nie znalazło.

Kasacja nie wstrzyma wydalenia adwokata z zawodu?

W projekcie zaproponowano też zmiany w zakresie dyscyplinarek. I tak zmiany nastąpią w art. 72 Prawa o Adwokaturze oraz w art. 91a. Zgodnie z art. 72 ust. 1a adwokata skreśla się z listy adwokatów również w razie orzeczenia przez sąd dyscyplinarny kary wydalenia z adwokatury. Po zmianach brzmiałby: Adwokata skreśla się z listy adwokatów również w razie orzeczenia przez sąd dyscyplinarny kary wydalenia z adwokatury – z dniem uprawomocnienia się tego orzeczenia.

Z kolei art. 91a dotyczy kasacji. Obecnie jego par. 2 zakłada, że orzeczenie, od którego służy kasacja, nie podlega wykonaniu do czasu wniesienia kasacji lub bezskutecznego upływu terminu do jej wniesienia. W projekcie proponuje się, by orzeczenie kończące postępowanie wydane przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny w drugiej instancji było prawomocne i wykonalne z chwilą ogłoszenia.

Te propozycje miały być remedium na sytuację wokół Izby Dyscyplinarnej, a następnie Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Chodzi o to, że orzekają w niej sędziowie powołani od 2018 roku. Budzą jednak wątpliwości. Adwokat dr Witold Kabański, były prezes Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie, oceniał w rozmowie z Prawo.pl, że proponowane zmiany w zakresie wykonania orzeczeń są rewolucyjne w stosunku do obecnie obowiązującej ustawy Prawo o Adwokaturze. 

– Obecnie wykonanie kary wydalenia z Adwokatury nie podlega wykonaniu do czasu wniesienia kasacji lub bezskutecznego upływu terminu do jej wniesienia. W proponowanym nowym brzmieniu przepisów kara wydalenia z Adwokatury byłaby wykonalna z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia, np. po wydaniu orzeczenia przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury. Pozostaje pytanie, co będzie, jeżeli Sąd Najwyższy na skutek wniesienia kasacji uchyli orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury? – wskazywał.

Krytycznie proponowane zmiany oceniał adwokat Robert Pogorzelski (Kancelaria Adwokacka Adwokat Robert Pogorzelski). – To nie jest dobre rozwiązanie. Jeśli wydalenie z Adwokatury jest jedną z najsurowszych kar, to powinno to nastąpić dopiero po ostatecznym rozstrzygnięciu przez SN. Powinien być ten efekt suspensywny. Bo jeśli uznamy, że w takiej sytuacji wydalamy kogoś i jest to skuteczne i prawomocne, czyli adwokat zostaje skreślony z listy, a następnie SN w drodze kasacji uchyli to orzeczenie, to pojawi się problem. Rozumiem, że ta zmiana wynika z zawirowań związanych z Izbą Dyscyplinarną i później Izbą Odpowiedzialności Zawodowej SN oraz faktem, że Adwokatura nie uznawała orzeczeń tej Izby. Ale takie podejście nie jest dobrym rozwiązaniem – podsumował.

Trzymiesięczna zaległość w płaceniu składki – możliwe zawieszenie

Projektowana nowelizacja ma także usunąć – jak wskazano w uzasadnieniu – występujące w praktyce rozbieżności w interpretacji przepisu dotyczącego możliwości zawieszenia adwokata za niepłacenie składek. – Zachodzą bowiem wątpliwości, czy powodem podjęcia przez okręgową radę uchwały o zawieszeniu adwokata w czynnościach zawodowych jest trwająca dłużej niż sześć miesięcy zaległość z tytułu płatności składki rocznej jako całości, czy też którejkolwiek z rat tej składki, jeżeli składka roczna, na podstawie art. 40 pkt 3 ustawy, została uchwałą zgromadzenia rozłożona na płatności ratalne – wskazano.

Jeśli zmiany wejdą w życie, okręgowa rada adwokacka, w drodze uchwały, będzie mogła zawiesić w czynnościach zawodowych adwokata, który zalega z zapłatą z tytułu składki członkowskiej uchwalonej przez zgromadzenie izby, stanowiącej trzykrotność składki miesięcznej lub ¼ składki rocznej, a także adwokata, który zalega z zapłatą z tytułu składki na ubezpieczenie obowiązkowe, o którym mowa w art. 8a ust. 1, w ramach umowy generalnej zawartej przez Naczelną Radę Adwokacką i w terminie ustalonym przez izbę adwokacką na dany rok ubezpieczeniowy i nie uregulował całości zadłużenia, mimo uprzedniego wezwania, w terminie wskazanym w tym wezwaniu.

Takie zawieszenie miałoby trwać do czasu uiszczenia przez adwokata całej należności istniejącej w dniu podjęcia uchwały o zawieszeniu w czynnościach zawodowych i podjęcia przez okręgową radę adwokacką uchwały w sprawie uchylenia uchwały o zawieszeniu.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.