MS odpowiada na protest pracowników sądów

Minister sprawiedliwości jest zawsze otwarty na postulaty i uważnie wsłuchuje się w głosy organizacji związkowych funkcjonujących w jednostkach wymiaru sprawiedliwości. Taki komentarz opublikowany został w piątek przez resort w związku z trwającą akcją pracowników wymiaru sprawiedliwości.

Akcję protestacyjną zorganizowała w dniach 4 – 6  września Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Sądownictwa. Więcej: W piątek protest pracowników sądów i prokuratur

W związku z protestami należy jednak wyraźnie podkreślić - czytamy w oświadczeniu - że Ministerstwo Sprawiedliwości na przestrzeni ostatnich lat prowadziło regularne rozmowy z przedstawicielami związków zawodowych i nie pozostawało bierne na ich postulaty. Efektem wielokrotnych spotkań przedstawicieli Kierownictwa resortu  ze związkami zawodowymi, które dotyczyły sytuacji pracowników wymiaru sprawiedliwości jest powołanie (zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 kwietnia 2013 r.) Zespołu do spraw opracowania założeń projektu ustawy o pracownikach sądów i prokuratury.
W kontekście akcji protestacyjnej resort również wyraźnie podkreśla, że w skład tego zespołu weszli także przedstawiciele związków zawodowych, w tym przedstawiciele związku NSZZ „Solidarność” Pracowników Sądownictwa, którzy na bieżąco uczestniczą w jego pracach. Odbyły się trzy posiedzenia robocze Zespołu, w dniach 24 maja 2013 r., 24 czerwca 2013 r. oraz 28 sierpnia 2013 r. Podczas posiedzeń omówiono główne zagadnienia składające się na zakres regulacji dotyczącej pracowników sądów i prokuratury oraz główne problemy związane z zatrudnianiem pracowników w sądach i prokuraturze. Członkowie Zespołu przedstawiali swoje propozycje oraz uwagi do poszczególnych obszarów regulacji: status pracowników sądu, zakres regulacji dotyczącej stabilizacji zatrudnienia, propozycje dotyczące systemu wynagradzania, motywowania (system nagradzania, dodatków stażowych, dodatków specjalnych, premii), reguł awansowania, zakresu oraz reguł oceny okresowej, systemu uporządkowania nomenklatury stanowisk pracy, itp.
Ministerstwo informuje, że zebrane dane ze wszystkich sądów oraz prokuratur wskazują na wyjątkową stabilność zatrudnienia w sądach i prokuraturze. W latach 2010-2013 nie unieważniono żadnego konkursu naboru do pracy w sądzie z powodu braku kandydatów, pomimo obowiązującego do sierpnia 2013 r. zwiększonego wymagania kompetencyjnego w postaci wykształcenia wyższego I stopnia. W latach 2010-2012 w całym kraju w minimalnym stopniu ulegały rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikami sądów (155 w 2010 r., 157 w 2011 r. i 165 w 2012 r.), co stanowiło w każdym roku około 0,6% wszystkich zatrudnionych osób na stanowiskach urzędniczych (27.463). Podobne proporcje istnieją w prokuraturze.
Resortowy dokument przypomian, że związki zawodowe w trakcie zgłaszanych uwag w pracy Zespołu wskazywały przede wszystkim na trzy zasadnicze kwestie wymagające szybkiej zmiany: pierwsza dotyczy podwyższenia płac, druga likwidacji dysproporcji zatrudnienia na identycznych lub podobnych stanowiskach niezależnie od szczebla sądowego, trzecia zbyt dużego obciążenia pracą, zwłaszcza w sądach rejonowych oraz potrzeby podjęcia badań psychospołecznego przeciążenia pracą.
MS wyjaśnia, że w zakresie podwyższenia wynagrodzeń, z uwagi na uwarunkowania budżetowe, w tym zamrożenie podwyższania wynagrodzeń w oparciu o przyjętą regułę budżetową na 2013 r. oraz zapowiedź przedłużenia jej na kolejny rok, Ministerstwo Sprawiedliwości nie dysponuje wolnymi środkami finansowymi pozwalającymi na podwyższanie uposażeń. Należy zakładać, że poziom wynagrodzeń będzie realnie zablokowany prawdopodobnie do 2016 r., co jest wynikiem oparcia budżetu państwa o założenia wynikające Wieloletniego Planu Finansowego Państwa oraz Programu Konwergencji. Podwyższanie wynagrodzeń jest możliwe jedynie w poszczególnych sądach, o ile podwyżki wynagrodzeń mieszczą się w zaplanowanych i zaakceptowanych planach finansowych na 2013 r. (nie spowodują ich wzrostu). Te kwestie pozostawione są jednak decyzji konkretnego pracodawcy (dyrektora sądu), w tym zakresie Minister Sprawiedliwości nie dysponuje uprawnieniami do kształtowania wynagrodzeń poszczególnych pracowników. Organizacje związków zawodowych deklarując zrozumienie powyższych uwarunkowań finansowych, nie akceptują jednocześnie takiego stanu i artykułują konieczność wzrostu uposażeń, które de facto nie ulegały zwiększeniu od 2010 r. Pomimo braku podwyżek co roku w poszczególnych sądach przeznaczane są znaczne kwoty na nagrody i dodatki specjalne dla pracowników. Te środki motywujące zapewniane są w ramach tzw. oszczędności budżetowych poszczególnych sądów i wypłacane pracownikom. Ministerstwo Sprawiedliwości pomimo trudnej sytuacji finansowej Państwa nie ograniczyło możliwości wypłaty nagród i dodatków specjalnych, które stanowią realny, faktyczny wzrost uposażeń pracowników sądów w każdym roku.
Resort informuje również, że Zespół do spraw opracowania założeń projektu ustawy o pracownikach sądów i prokuratury praktycznie zakończył już prace, trwa opracowywanie założeń projektu ustawy o pracownikach sądów i prokuratury. Projekt założeń zakłada nowe ukształtowanie systemu wynagrodzeń pracowników wymiaru sprawiedliwości, tak aby usunąć istniejące dysproporcje wynagrodzeń na identycznych lub porównywalnych stanowiskach.
W odniesieniu do wysokości wynagrodzeń MS dodaje, że niewątpliwie pracownikom za świadczoną pracę należą się godziwe wynagrodzenia, co oznacza wynagrodzenia należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, ale także ekwiwalentne do wykonywanej pracy. - Przy sporządzaniu projektu założeń nowej ustawy o pracownikach sądowych powyższa zasada kodeksu pracy jest uwzględniana i znajdzie swoje odzwierciedlenie - czytamy w dokumencie.
Odnośnie do obciążenia zakresem czynności (faktycznie świadczonej pracy) przez pracowników sądownictwa w zależności od stopnia sądu (sąd rejonowy, okręgowy i apelacyjny) autorzy oświadcznia podkreślają, że w Ministerstwie prowadzona jest etatyzacja stanowisk urzędniczych, której celem jest wyrównanie obciążenia pracą. Proces ten, z uwagi na zastosowany mechanizm analizy jedynie stanowisk zwalnianych na skutek ustania zatrudnienia, jest długotrwały. W pracach nad wyrównaniem obciążeń pracowników wykorzystywane nadto będą wyniki projektu badawczego nakierowanego na problem obciążenia pracą urzędników sądowych, który był zrealizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości ze środków unijnych (Program Operacyjny Kapitał Ludzki).