Thorbjørn Jagland przebywa dzisiaj z oficjalną wizytą w Polsce w ramach obchodów jubileuszu 20-lecia członkostwa Polski w Radzie Europy.
- Dorobek prawny Rady Europy był dla nas bardzo ważny w czasie transformacji ustrojowej. Bez wątpienia działalność Rady Europy przyczyniła się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce – powiedział w trakcie dzisiejszego spotkania Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. - W szczególności dorobek prawny Rady Europy jest niezwykle istotny nie tylko dla jej członków, lecz także dla dalszego rozwoju demokracji poza Europą np. na Białorusi.
Minister zapewnił, że staramy się propagować standardy wyznaczone przez Radę Europy. W tym kontekście wspomniał m.in.: o powołaniu w 2009 r. w Ministerstwie Sprawiedliwości Departamentu Praw Człowieka. Departament ten m.in.: monitoruje praktykę stosowania prawa np. w zakresie czasu trwania aresztów tymczasowych, warunków w więzieniach, czy czasu trwania postępowań sądowych.
- W celu zwiększenia poziomu egzekucji orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka departament zmienił dotychczasowy bierny sposób prowadzenia dialogu z sądami. Obecnie w przypadku stwierdzenia naruszenia przez ETPCZ kierujemy to orzeczenie trybunału do prezesa sądu, w okręgu którego wydano orzeczenie – przypomniał Minister Sprawiedliwości.
- Departament zapewnia również przekazywanie informacji o bieżących pracach Rady Europy, które powinny być implementowane przez polskie organy sądowe w swojej pracy - dodał.
Krzysztof Kwiatkowski poinformował również, że obecnie przykładamy dużą wagę do podnoszenia świadomości sędziów i prokuratorów na temat funkcjonowania europejskiego systemu praw człowieka. W tym m.in.: celu na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości stworzona została baza orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w których stroną była Polska. Aktualnie baza ta obejmuje 244 orzeczeń.
Jak zapewnił Minister Sprawiedliwości, w toku szkoleń przyszłych pracowników wymiaru sprawiedliwości w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury kładziemy duży nacisk na szkolenie aplikantów, a także sędziów i prokuratorów z zakresu znajomości Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz orzecznictwa Trybunału w sprawach dotyczących prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
W 2010 r. KSSiP zorganizowała trzy szkolenia, zaś w 2011 r. przeprowadziła bądź zaplanowała 11 szkoleń poświęconych tej problematyce.
- Chciałbym podkreślić, iż wysiłki te zostały dostrzeżone chociażby przez Departament Stanu USA, który w swoim raporcie z 2010 r. wyraźnie wskazał działania podejmowane przez polskie Ministerstwo Sprawiedliwości dla podniesienia standardu ochrony praw człowieka – przypomniał Krzysztof Kwiatkowski.
Dużą część spotkania poświęcono również tematyce dotyczącej usprawnienia polskiego wymiaru sprawiedliwości.
- Sprawny wymiar sprawiedliwości jest jednym z priorytetów działań Rządu. Niewątpliwie obszar ten wymaga dużo pracy, ale dotychczas udało się nam doprowadzić do m.in.: powołania tzw. e-sądu. W szerokim zakresie wprowadzamy w sądownictwie powszechnym rozwiązania teleinformatyczne, wspierające pracę sądów, również w aspekcie zarządzania sprawami, finansami i zasobami ludzkimi – zapewnił Minister Krzysztof Kwiatkowski. - Podjęliśmy również szereg działań o charakterze legislacyjnym mającym na celu likwidację barier, które w zasadniczy sposób obniżają sprawność postępowania sądowego. Jednym z takich działań była nowelizacja ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, która 2 września została podpisana przez Prezydenta - dodał.
Ustawa ta wprowadza szereg zmian usprawniających działanie wymiaru sprawiedliwości.
Minister Sprawiedliwości oraz Sekretarz Generalny Rady Europy rozmawiali również na temat priorytetów polskiej Prezydencji w zakresie praw ofiar.
Wzmocnienie pozycji ofiar w postępowaniu karnym, jak i poza nim, jest jednym z priorytetów Polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
- Jako Prezydencja chcemy zaprezentować inne podejście do tego zagadnienia niż obecne dotychczas w Unii Europejskiej. W naszej ocenie skupianie się jedynie na zaostrzaniu kar wobec sprawców przestępstw nie powinno być jedynym celem wspólnotowej polityki w zakresie prawa karnego. Uważamy, że Unia powinna bardziej koncentrować się na ochronie prawa ofiar przestępstwa – powiedział Krzysztof Kwiatkowski. - Powinna być ona oparta na zapewnieniu pokrzywdzonemu możliwie szerokiego katalogu praw, które będą przestrzegane na obszarze całej Unii Europejskiej. Dlatego uważamy, że większy nacisk w prawie wspólnotowym powinien zostać położony na ochronę praw ofiar poprzez rozbudowę praw ofiary w postępowaniu karnym, nie zaś umieszczenie sprawcy w zakładzie karnym - dodał.
Sztandarowym elementem takiego podejścia jest projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej minimalne standardy w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw.
Głównym celem projektu jest zapewnienie ofiarom minimalnych standardów prawnych w zakresie ochrony i wsparcia w toku postępowania karnego. Mają być one zapewnione niezależnie od ich miejsca pobytu na terytorium Unii Europejskiej.
Jako element tych standardów wskazano:
· Prawo ofiary do uczestnictwa w postępowaniu;
· Dostęp do informacji, zakładający m.in.: ewentualne tłumaczenie informacji o przysługujących ofiarom prawach oraz informacji o sprawie,
· Udzielenie ofiarom pomocy prawnej lub psychologicznej, w każdym państwie członkowskim.
- Mając na względzie rozwój prac na forum Unii Europejskiej, zmierzających do wzmocnienia pozycji ofiar, mam nadzieję, iż w przyszłości także Rada Europy powróci w swoich pracach do powyższej tematyki– powiedział Krzysztof Kwiatkowski.
- Dorobek prawny Rady Europy był dla nas bardzo ważny w czasie transformacji ustrojowej. Bez wątpienia działalność Rady Europy przyczyniła się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce – powiedział w trakcie dzisiejszego spotkania Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski. - W szczególności dorobek prawny Rady Europy jest niezwykle istotny nie tylko dla jej członków, lecz także dla dalszego rozwoju demokracji poza Europą np. na Białorusi.
Minister zapewnił, że staramy się propagować standardy wyznaczone przez Radę Europy. W tym kontekście wspomniał m.in.: o powołaniu w 2009 r. w Ministerstwie Sprawiedliwości Departamentu Praw Człowieka. Departament ten m.in.: monitoruje praktykę stosowania prawa np. w zakresie czasu trwania aresztów tymczasowych, warunków w więzieniach, czy czasu trwania postępowań sądowych.
- W celu zwiększenia poziomu egzekucji orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka departament zmienił dotychczasowy bierny sposób prowadzenia dialogu z sądami. Obecnie w przypadku stwierdzenia naruszenia przez ETPCZ kierujemy to orzeczenie trybunału do prezesa sądu, w okręgu którego wydano orzeczenie – przypomniał Minister Sprawiedliwości.
- Departament zapewnia również przekazywanie informacji o bieżących pracach Rady Europy, które powinny być implementowane przez polskie organy sądowe w swojej pracy - dodał.
Krzysztof Kwiatkowski poinformował również, że obecnie przykładamy dużą wagę do podnoszenia świadomości sędziów i prokuratorów na temat funkcjonowania europejskiego systemu praw człowieka. W tym m.in.: celu na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości stworzona została baza orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w których stroną była Polska. Aktualnie baza ta obejmuje 244 orzeczeń.
Jak zapewnił Minister Sprawiedliwości, w toku szkoleń przyszłych pracowników wymiaru sprawiedliwości w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury kładziemy duży nacisk na szkolenie aplikantów, a także sędziów i prokuratorów z zakresu znajomości Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz orzecznictwa Trybunału w sprawach dotyczących prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
W 2010 r. KSSiP zorganizowała trzy szkolenia, zaś w 2011 r. przeprowadziła bądź zaplanowała 11 szkoleń poświęconych tej problematyce.
- Chciałbym podkreślić, iż wysiłki te zostały dostrzeżone chociażby przez Departament Stanu USA, który w swoim raporcie z 2010 r. wyraźnie wskazał działania podejmowane przez polskie Ministerstwo Sprawiedliwości dla podniesienia standardu ochrony praw człowieka – przypomniał Krzysztof Kwiatkowski.
Dużą część spotkania poświęcono również tematyce dotyczącej usprawnienia polskiego wymiaru sprawiedliwości.
- Sprawny wymiar sprawiedliwości jest jednym z priorytetów działań Rządu. Niewątpliwie obszar ten wymaga dużo pracy, ale dotychczas udało się nam doprowadzić do m.in.: powołania tzw. e-sądu. W szerokim zakresie wprowadzamy w sądownictwie powszechnym rozwiązania teleinformatyczne, wspierające pracę sądów, również w aspekcie zarządzania sprawami, finansami i zasobami ludzkimi – zapewnił Minister Krzysztof Kwiatkowski. - Podjęliśmy również szereg działań o charakterze legislacyjnym mającym na celu likwidację barier, które w zasadniczy sposób obniżają sprawność postępowania sądowego. Jednym z takich działań była nowelizacja ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, która 2 września została podpisana przez Prezydenta - dodał.
Ustawa ta wprowadza szereg zmian usprawniających działanie wymiaru sprawiedliwości.
Minister Sprawiedliwości oraz Sekretarz Generalny Rady Europy rozmawiali również na temat priorytetów polskiej Prezydencji w zakresie praw ofiar.
Wzmocnienie pozycji ofiar w postępowaniu karnym, jak i poza nim, jest jednym z priorytetów Polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
- Jako Prezydencja chcemy zaprezentować inne podejście do tego zagadnienia niż obecne dotychczas w Unii Europejskiej. W naszej ocenie skupianie się jedynie na zaostrzaniu kar wobec sprawców przestępstw nie powinno być jedynym celem wspólnotowej polityki w zakresie prawa karnego. Uważamy, że Unia powinna bardziej koncentrować się na ochronie prawa ofiar przestępstwa – powiedział Krzysztof Kwiatkowski. - Powinna być ona oparta na zapewnieniu pokrzywdzonemu możliwie szerokiego katalogu praw, które będą przestrzegane na obszarze całej Unii Europejskiej. Dlatego uważamy, że większy nacisk w prawie wspólnotowym powinien zostać położony na ochronę praw ofiar poprzez rozbudowę praw ofiary w postępowaniu karnym, nie zaś umieszczenie sprawcy w zakładzie karnym - dodał.
Sztandarowym elementem takiego podejścia jest projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej minimalne standardy w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw.
Głównym celem projektu jest zapewnienie ofiarom minimalnych standardów prawnych w zakresie ochrony i wsparcia w toku postępowania karnego. Mają być one zapewnione niezależnie od ich miejsca pobytu na terytorium Unii Europejskiej.
Jako element tych standardów wskazano:
· Prawo ofiary do uczestnictwa w postępowaniu;
· Dostęp do informacji, zakładający m.in.: ewentualne tłumaczenie informacji o przysługujących ofiarom prawach oraz informacji o sprawie,
· Udzielenie ofiarom pomocy prawnej lub psychologicznej, w każdym państwie członkowskim.
- Mając na względzie rozwój prac na forum Unii Europejskiej, zmierzających do wzmocnienia pozycji ofiar, mam nadzieję, iż w przyszłości także Rada Europy powróci w swoich pracach do powyższej tematyki– powiedział Krzysztof Kwiatkowski.