Projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów powstał w wyniku zakwestionowania przez Trybunał Konstytucyjny art.1046 kpc., który straci moc 17 listopada.

 Projekt ingeruje w dotychczasową ustawę o ochronie praw lokatorów, jak i kodeks postępowania cywilnego. Zdaniem projektodawców konieczne jest wskazanie, że jeśli gmina, nie oddała dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia albo noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsce noclegowe, które obowiązana jest wskazać na wniosek komornika, albo nie zapewniła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze wobec gminy na podstawie art. 417 Kodeksu cywilnego.

Związek Powiatów Polskich zarówno w swoim imieniu jak i części korporacji samorządowych szczebla gminnego, w sposób zdecydowany protestuje przeciwko rozszerzeniu zakresu art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów. Do tej pory dostarczenie pomieszczenia tymczasowego było przypisane gminie w sposób dorozumiany. W związku z tym niewskazanie takiego pomieszczenia zastępczego nie prowadziło do odpowiedzialności odszkodowawczej. Proszę zwrócić uwagę na to, że jeżeli mówimy o względach społecznych, to wszystkie kategorie osób, które powinny być chronione ze względów społecznych, otrzymują w wyroku eksmisyjnym prawo do uzyskania lokalu socjalnego. I w tym zakresie gminy nie uchylają się od nałożonego na nie obowiązku.

Natomiast po wejściu w życie tej nowelizacji, że praktycznie każdej osobie eksmitowanej gmina ma obowiązek zapewnić pomieszczenie zastępcze, ale jeszcze na dodatek zapewnienie tego pomieszczenia tymczasowego ma być obwarowane odpowiedzialnością odszkodowawczą. W związku z tym projekt powinien być uzupełniony o wyliczenie skutków regulacji dla sektora finansów publicznych – postuluje Grzegorz Kubalski. - W szczególności chodzi o skutki finansowe dla sektora finansów samorządowych.

Powstają też wątpliwości czy tymczasowe pomieszczenia są zasobem mieszkaniowym gminy czy też nimi nie są. W ślad za tym dochodzimy do postulatu, że skoro ten zasób dopiero się tworzy, to znaczy że gminy dopiero te pomieszczenia tymczasowe muszą pozyskać, a następnie je udostępniać. W tym momencie prowadzi to do dalszych zadań nałożonych na gminy.

Projekt  ustawy został skonstruowany w ten sposób, że pomieszczenia tymczasowe mają być udostępniane na relatywnie krótki okres, bo do sześciu miesięcy. Natomiast tryb usunięcia z tego pomieszczenia tymczasowego odbywa się tak samo na drodze sądowej poprzez eksmisję. Oznacza to, że w praktyce możemy od razu przyjąć, że okres na który jest wynajęte pomieszczenie tymczasowe możemy wielokrotnie pomnożyć.

Dlatego też zaproponowałem w komisji sejmowej, aby przyjąć rozwiązanie, iż w umowie najmu lokalu tymczasowego najemca lokalu poddaje się egzekucji w zakresie obowiązku wydania pomieszczenia tymczasowego po upływie terminu, na który umowa została zawarta. Oznacza to wówczas, że gdy upłynie termin na który umowa została zawarta, a najemca nie opuścił pomieszczenia tymczasowego, wówczas będzie możliwość jego usunięcia do noclegowni, a nie „na bruk”, co podkreślam. Odbędzie się to poprzez samo nadanie klauzuli wykonalności tytułu egzekucyjnego.

Projekt zostanie rozpatrzony na najbliższym posiedzeniu Sejmu, rozpoczynającym się w poniedział