Na posiedzeniu KRS zakończonym 31 bm. padł też wniosek o wyznaczenie wysłuchań kandydatów do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego na kwiecień. Przewodnicząca Rady wyjaśniła, że wysłuchania te mają się odbyć na posiedzeniu majowym lub czerwcowym KRS, a procedura ta wymaga przygotowań. Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego postulowała przeprowadzenie konkursu w kwietniu, ale Rada nie uwzględniła tego wniosku.

Odwołanie sędzi Karskiej

Rada uwzględniła natomiast odwołanie sędzi Sądu Najwyższego Elżbiety Karskiej z Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych od wyznaczenia do rozpoznania spraw w Izbie Cywilnej SN. Ani w ustawie o Sądzie Najwyższym, ani w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Regulamin Sądu Najwyższego nie pada termin „podział czynności”, dlatego odwołanie podlega rozpoznaniu według Prawa o ustroju sądów powszechnych. Rada uważa, że procedura, jaką zastosowano wobec sędzi Karskiej, nie może służyć rozwiązywaniu problemów kadrowych w izbach Sądu Najwyższego.

Czytaj w LEX: Kryteria powołania na stanowisko sędziego >>

Ustawa o SN

Przewodnicząca KRS powoła zespół, który zajmie się przygotowaniem projektu wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w związku z wątpliwościami co do konstytucyjności art. 35 par. 3 ustawy o Sądzie Najwyższym. Chodzi o możliwość wyznaczania przez Pierwszego Prezesa SN sędziów tego sądu do orzekania w innych jego izbach bez zgody samych sędziów na okres 6 miesięcy w ciągu roku. Przepis ten nie przewiduje żadnych kryteriów wyboru sędziego ani limitu przydzielanych spraw. Projekt wniosku do TK mógłby być przedstawiony na kolejnym posiedzeniu plenarnym Rady.

Czytaj w LEX: Niezależność sędziowska a podział władz >>>

Sprawy sądowe

Do KRS docierają informacje, iż sędziowie Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN także postulują zmianę zarządzeń Pierwszego Prezesa SN, gdyż negatywnie wpływają one na funkcjonowanie sądu.

Krajowa Rada Sądownictwa odroczyła do czasu uzyskania uzasadnienia z Sądu Rejonowego w Gliwicach rozpoznanie wniosku Komisji ds. odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów i asesorów sądowych o możliwym popełnieniu czynu zabronionego przez sędziego SR
w Gliwicach Pawła Strumińskiego. Sędzia ten bez podstawy prawnej i z pominięciem reguł procedowania nałożył na Przewodniczącego KRS grzywnę.

Krajowa Rada Sądownictwa postanowiła także odwołać się od wyroku Sądu Dyscyplinarnego na niekorzyść sędziego. Zamiast orzeczonej kary upomnienia wnioskuje o obniżenie sędziemu wynagrodzenia przez 6 miesięcy. Według KRS sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie dopuścił się oczywistej i rażącej obrazy przepisów prawa procesowego poprzez przedłużenie tymczasowego aresztowania z przekroczeniem terminu ustawowego.

Czytaj w LEX: Pietrzykowski Tomasz - Bezstronność sędziowska. Lekcje z kryzysu >>

Pozytywna ocena zmian w kpc

Rada pozytywnie zaopiniowała senacki projekt zmian Kodeksu postępowania cywilnego. Dołączyła jednak kilka uwag dotyczących m.in. projektowanego przepisu o pierwszeństwie w przejęciu na własność nieruchomości przez współwłaściciela, który korzysta z niej dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Rada podkreśliła, że cel proponowanego rozwiązania jest słuszny, jeśli zostanie określona procedura weryfikacji, czy dana osoba faktycznie korzysta z nieruchomości dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Negatywne opinie

Poselski projekt ustawy Prawo o notariacie Rada zaopiniowała negatywnie, gdyż powiela treści zaproponowane w rządowym projekcie ustawy Prawo o Notariacie [druk sejmowy nr 2701], który Rada zaopiniowała negatywnie 9 listopada 2022 r. Zgłoszone wówczas uwagi Rady zachowują aktualność. 

Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała poselski projekt ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy o policji oraz niektórych innych ustaw i bez uwag zaopiniowała projekt ustawy o zwalczaniu nadużyć w komunikacji elektronicznej.

Czytaj w LEX: Wagner Barbara - Nieskazitelność charakteru sędziego >>

Nielegalne powołania

Warto dodać, że sama Krajowa Rada Sądownictwa została utworzona na mocy ustawy z 8 grudnia 2017 r. i wedle wadliwej procedury, tj. przez polityków, a nie jak stanowi Konstytucja przez sędziów.

W argumentacji uzasadniającej prawidłowość powołania sędziów wyłonionych z udziałem nowej KRS dopuszcza się całkowite oderwanie aktu powołania od wcześniejszych faz postępowania. Tymczasem według orzecznictwa unijnego Trybunału Sprawiedliwości i polskiego Sądu Najwyższego, wadliwość procedury w KRS skutkuje wadliwością powołania - twierdzi prof. Zbigniew Kmieciak.

Co więcej - w uchwale z 2 czerwca 2022 roku SN potwierdził to, co już wiadomo z wyroków TSUE i ETPCz oraz z wyroków polskich NSA i innych orzeczeń SN, w tym z historycznej uchwały pełnego składu SN ze stycznia 2020 roku. Mianowicie, że nowa Krajowa Rada Sądownictwa - zarówno I i II kadencji - nie jest tym samym organem, o którym jest mowa w Konstytucji. Dlatego, że 15 członków - sędziów wybrał do niej Sejm głosami posłów. Tymczasem Konstytucja mówi, że Sejm może wybrać do KRS tylko swoich czterech przedstawicieli, podobnie jak Senat, który wybiera do KRS dwóch swoich przedstawicieli.