Kandydaci do TK nie chcą odpowiadać na pytania

Podczas rozpoczynającego się w czwartek posiedzenia Sejm ma wybrać pięciu nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego. W poniedziałek miało odbyć się tradycyjnie organizowane przez organizacje pozarządowe przesłuchanie kandydatów. Nie przyszedł na nie żaden z kandydujących profesorów.

Nowi sędziowie mają zastąpić pięciu obecnych sędziów, których kadencje kończą się w 2015 roku., tj.: Marię Gintowt-Jankowicz,  Marka Kotlinowskiego, Zbigniewa Cieślaka, Teresę Liszcz i Wojciecha Hermelińskiego.
Czytaj: Pięciu nowych sędziów TK Sejm wybierze na ostatnim posiedzeniu>>>

Trzy partie, pięciu kandydatów
Na zwalniające się po nich miejsca partie polityczne zgłosiły pięciu kandydatów. PO zaproponowało obecnego prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, prof. Romana Hausera, szefa Katedry Postępowania Cywilnego i Międzynarodowego Prawa Handlowego UMCS w Lublinie, prof. Andrzeja Jakubeckiego oraz kierownika Katedry Prawa i Prawa Socjalnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prof. Krzysztofa Ślebzaka. Ponadto PSL zaproponowało prof. Bronisława Sitka, prawnika i nauczyciela akademickiego, który obecnie pełni funkcję prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, a SLD kandydaturę Andrzeja Sokali z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Gdy pojawiają się kandydatury do TK, podobnie jak na RPO, GIODO i parę jeszcze innych publicznych stanowisk, koalicja trzech organizacji - Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Polskiej Sekcji Międzynarodowej Komisji Prawników i INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa – organizuje Obywatelski Monitoring Wyborów. M.in. wysyła do kandydatów obszerne ankiety z pytaniami o ich dotychczasową działalność oraz o poglądy na kluczowe sprawy dotyczące demokracji i praworządności.
Ankiety zostały rozesłane także tym razem (treść odpowiedzi ma być opublikowana na stronie internetowej Fundacji Helsińskiej), a na poniedziałek 5 października zostało zaplanowane otwarte spotkanie, na którym kandydaci mieli odpowiadać na pytania organizatorów monitoringu, dziennikarzy oraz wszystkich innych zainteresowanych.
Czytaj: Kandydaci do TK znowu z zaskoczenia>>>

Nie przyszedł nikt
Niestety, żaden z kandydatów nie pojawił się w sali Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Jak mówią organizatorzy, w 10-letniej historii tego monitoringu jeszcze coś takiego nie zdarzyło się. - Owszem bywało, że jakiś kandydat nie przyszedł, ale żeby żaden z pięciu, to nie – mówią.
Kandydaci byli o tym spotkaniu z wyprzedzeniem zawiadomieni. Fakt - przyznają organizatorzy – nie było to duże wyprzedzenie i bez możliwości negocjowania terminu. Ale to nie z powodu arogancji organizatorów monitoringu tylko dlatego, że kandydatury na nowych sędziów zostały zgłoszone bardzo późno – wszystkie znane są zaledwie od kilku dni.

Inne ważne spotkania i niechęć do publicznych wystąpień
Uzasadnienia odmowy przybycia były różne. Prof. Roman Hauser, prezes NSA i przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa poinformował, że tego dnia prowadzi posiedzenie tejże Rady i może ono się do godziny rozpoczęcia przesłuchania nie zakończyć.
Z kolei prof. Jan Sokala, który jest prorektorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zawiadomił organizatorów, że na przesłuchanie nie może przybyć, ponieważ musi zastępować rektora w związku z pobytem premier Ewy Kopacz i minister nauki i szkolnictwa wyższego Leny Kolarskiej-Bobińskiej w Toruniu i zamiarem odwiedzenia przez nie uczelni.
Prof. Andrzej Jakubecki  z UMCS w Lublinie miał akurat w poniedziałek ważne zajęcia na uczelni, a prof. Bronisław Sitek inne ważne spotkania, umówione wcześniej.
Innego typu i bardziej rozbudowane uzasadnienie swojej nieobecności nadesłał prof. Krzysztof Ślebzak z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Otóż stwierdził on, że w pracy sędziów TK, którzy mają wypowiadać się na temat konstytucji, nie ma miejsca na publiczne wygłaszanie prywatnych poglądów. – Wprawdzie kandydatów na sędziów te ograniczenia nie obowiązują, ale też powinni oni zachować pod tym względem powściągliwość – stwierdził prof. Ślebzak. I dodał, że jego zdaniem udział w takim spotkaniu nie byłby właściwy.

Ostatnią szansą na poznanie poglądów kandydatów na nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego będzie przesłuchanie przed komisją sejmową, które poprzedzi głosowanie w Sejmie. O ile oczywiście odbędzie się tam jakaś szersza dyskusja z nimi.

Służąc rządom dobrego prawa. Andrzej Rzepliński w rozmowie z Krzysztofem Sobczakiem>>>