Opublikowany został właśnie raport z badania „Wolters Kluwer Future Ready Lawyer Survey 2020: Performance Drivers”, przeprowadzonego jeszcze przed kryzysem wywołanym pandemią COVID-19. Ocenia  on przyszłą gotowość i odporność sektora prawnego. Na top liście trendów są oczywiście nowe technologie. Aż 83 proc. kancelarii - z USA i Europy - widzi konieczność ich wdrażania, w celu poprawienie swojej wydajności. "Lekarstwem na kryzys" są też specjalizacja, oraz bliska i transparentna współpraca z klientem, większa samoobsługa czy... alternatywne sposoby rozliczeń. Ważną kwestią jest cena.

Przejście do całości raportu>>> 

Patrycja Rojek-Socha: Z badania przeprowadzonego wśród zagranicznych prawników wynika, że widzą oni potrzebę stawiania na specjalizację. Czy polskie kancelarie też powinny iść w tym kierunku?

Jacek Trela: Koronawirus przyniósł poważne zawirowania w wymiarze sprawiedliwości, miał i nadal ma wpływ na funkcjonowanie kancelarii adwokackich. Specjalizacja to jest temat, o którym mówi się w adwokaturze od wielu lat. Jednak unikamy pojęcia specjalizacja. Nie można tego przyrównać do specjalizacji choćby w medycynie, certyfikowanej i potwierdzonej egzaminem państwowym. W Adwokaturze mówimy o preferowanych dziedzinach prawa. To jest zresztą naturalny kierunek od wielu lat. Przy tak obszernych przepisach i coraz większej ich liczbie, nie da się być specjalistą od wszystkiego. Trzeba się na czymś skoncentrować. Czy to będzie prawo pracy, prawo farmaceutyczne, prawo rodzinne, prawo karne, lotnicze i tak dalej – takie podejście jest istotne. 

 

Po koronawirusie nabierze to większego znaczenia? 

Może się nasilić. Także w takim znaczeniu, że będzie większa potrzeba łączenia się np. kancelarii, czy powiększania zespołów, by oferowały szerokie spectrum usług, z różnych dziedzin prawa. Czyli w jednej kancelarii część prawników będzie zajmować się jedną dziedziną, część kolejną, ale wspólnie będą świadczyć różną pomoc prawną klientom. To ma już swoje zakorzenienie w dużych kancelariach, które zajmują się różnorodną tematyką. Ale myślę, że to jest też przyszłość dla mniejszych kancelarii i młodych adwokatów. 

Czytaj: Innowacje, specjalizacja, klient - kancelarie tak widzą szansę na przetrwanie COVID-19>>
 

Widać obszary, które będą cieszyć się dużą popularnością? 

Na pewno związane z prawem restrukturyzacyjnym, upadłościowym, podatkowym, prawem pracy. Bo to są te dziedziny prawa, które w sposób szczególny mogą dotykać obecnie klientów. 

Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >

Stosunek jakości do ceny - będzie ważny? 

Podstawowa zasada jest taka, że za bylejakość nie warto płacić. Jakość pomocy prawnej jest bardzo ważna i często musi się sprowadzać do uczciwego postawienia sprawy klientowi, że szanse na satysfakcjonujące dla niego rozstrzygnięcie są małe. Po to, by mógł świadomie podjąć decyzję, że mimo wszystko chce podjąć taką próbę. Bo nakłanianie klienta do podejmowania działań bez większych szans na powodzenie też jest nieprawidłowe, nieuczciwe. Do tego dochodzi jeszcze jedna kwestia, którą ja już obserwuję. Taka potrzeba bliskości w kontaktach z klientami. 

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie kancelarii prawnej i środki prawne w praktyce w sytuacji stanu zagrożenia epidemicznego koronawirusem >

Czyli co? 

Klienci w czasie epidemii potrzebowali na bieżąco informacji. Przedsiębiorcy, którzy wcześniej, nie zwracali się z pytaniami, które ich nie dotyczyły, nagle prosili o interpretacje rozwiązań zawartych w tarczy. Potrzebowali szybkiej pomocy. I właśnie pokazanie im, że jestem, analizuję, pomogę, było ważne i myślę, że nadal będzie ważne, również po COVID-19. 

Czytaj: COVID-19 uderza w rynek prawniczy, kancelarie walczą o przetrwanie>>
 

Czyli działanie bardziej interwencyjne? 

Tak, i taka gotowość wsparcia w każdym momencie, na każdym etapie. 

Koronawirus mocniej motywuje do zmian w Kodeksie Etyki Adwokackiej? Choćby zmian dotyczących reklamy? 

Jestem jak najbardziej za takimi zmianami. Oczywiście to nie może być coś nachalnego, uwłaczającego godności zawodu. Powinniśmy dać szansę prawnikom na pokazanie się, informowanie o swoich usługach. Staramy się zaprezentować jako całość, jako zawód. Działania takie podejmuje i NRA i dziekani poszczególnych izb. Nagłaśniamy takie akcje jak wsparcie medyków, teraz walczymy o to, by nie było deformowania przepisów dotyczących tymczasowego aresztowania – chodzi o tarczę antykryzysową 4. Pokazujemy, że jesteśmy w różnych miejscach. Ważne jest jednak też, by poszczególni adwokaci mogli pokazać siebie i w tym znaczeniu chcemy kontynuować nasze prace w kierunku zmian w Kodeksie. 

Czytaj w LEX:

Koronawirus jako siła wyższa a umowy cywilnoprawne >

Koronawirus jako siła wyższa a odpowiedzialność za szkodę >

 

Co jeszcze powinni robić adwokaci by utrzymać się na rynku? 

Adwokat oprócz tego, że jest to zawód zaufania publicznego, jest też przedsiębiorcą. Prowadzimy mikrobiznesy i każdy musi umieć o niego zadbać . Musi się zorientować na rynku, ocenić, jak ograniczyć koszty, ile osób zatrudniać, czy może z kimś się połączyć. To są kwestie, które niezależnie od znajomości prawa, umiejętności miękkich, są istotne. Rozpoczynamy szkolenia w ramach NRA, które nazywają się Adwokacka Akademia Przedsiębiorczości. Po pierwszych szkoleniach widać duże zainteresowanie.

Można się spodziewać zawirowań na rynku, połączeń kancelarii, czy też zmian w sposobie pracy? 

Praca zdalna moim zdaniem jest złem koniecznym i zostanie samoistnie ograniczona. Sens pomocy prawnej, to jest spotkanie bezpośrednie z klientem. Czy z działem prawnym w firmie, czy z zarządem, a tym bardziej z osobami indywidualnymi. Sprawy też się przecież będą toczyć w sali sądowej, przed sądem. Do rzadkości będą należały sprawy odmiejscowione. Choć zaczynają być już takie próby. Takie rozwiązanie próbuje się zresztą wprowadzać w postępowaniu aresztowym. I my uważamy, że to wymaga głębszej dyskusji. Nie jest tak, że jesteśmy zdecydowanie przeciwko, ale te rozwiązania muszą być dopracowane i zachowywać gwarancję podstawowych praw człowieka. Przede wszystkim prawo do obrony. 

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie sądów i wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.