Projekt rozporządzenia ministra sprawiedliwości określającego nowy regulamin urzędowania sądów powszechnych powstał pod koniec października, obecnie jest on konsultowany. Projekt ten jest już drugim regulaminem sądów przygotowanym w tym roku. Poprzedni regulamin - obszerne liczące ponad 100 stron rozporządzenie regulujące wewnętrzną organizację sądów - został ogłoszony przez ministra sprawiedliwości w końcu czerwca i obowiązuje od 8 lipca.

Czytaj: Prezydent ułaskawił b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego>>>

Przygotowanie projektu nowego regulaminu okazało się jednak konieczne, gdyż trzeba dostosować to rozporządzenie do ustaw wchodzących w życie od 2016 roku. Chodzi o powrót asesorów, powołanie zespołów sądowych specjalistów, a także wzrost znaczenia mediacji. Nowy regulamin - według planów - miałby wejść w życie od 1 stycznia 2016 r. wraz z ustawami, do których dostosowuje funkcjonowanie sądów.

Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia" w swej obszernej opinii zaznaczyła, że część jej uwag do omawianego projektu było już formułowanych przy okazji konsultacji obecnie obowiązującego regulaminu.

Zgodnie z aktualnymi zapisami regulaminu odnoszącymi się do ułaskawień, "jeżeli postanowienie o ułaskawieniu dotyczy skazanego pozostającego na wolności, sąd pierwszej instancji bądź sąd penitencjarny zwraca się pisemnie do ułaskawionego o przybycie do sądu w oznaczonym terminie w celu wręczenia odpisu postanowienia o ułaskawieniu. W takim wypadku odpis postanowienia o ułaskawieniu wręcza skazanemu prezes sądu lub upoważniony sędzia".

"Wręczenie odpisu postanowienia o ułaskawieniu może nastąpić w uroczystej formie. Z wręczenia odpisu postanowienia o ułaskawieniu sporządza się notatkę, którą włącza się do akt sprawy" - dodano w regulaminie.

Regulację taką powtórzono w konsultowanym obecnie projekcie, co krytycznie oceniła Iustitia. "Brak jest tu jakiegokolwiek uzasadnienia aksjologicznego, nie mówiąc już o tym, że przepis nie określa, na czym ma polegać +uroczysta forma+ wręczenia postanowienia" - zaznaczono w opinii. Dodano, że "proponowany przepis jest nie na miejscu i nie brzmi poważnie".

"Wielu obywateli, w tym przede wszystkim ci, którzy nie naruszają porządku prawnego, nie uzyskuje przywileju, aby odebrać orzeczenie w jakichś szczególnych warunkach" - zaznaczyła Iustitia. Jak oceniła, po dokonanych zmianach dotyczących doręczania przesyłek sądowych "obywatel ma możliwość odbierania orzeczeń w tak +uroczystych+ miejscach, jak sklepy rybne, mięsne czy monopolowe lub kioski z prasą, czasem pod gołym niebem - niezależnie od warunków atmosferycznych".

"Skazany ułaskawiony jest taką samą stroną postępowania jak wiele innych osób, a ułaskawienie nie jest nagrodą państwową za zasługi" - podkreśla Iustitia.

Zaproponowane w projekcie przez MS zapisy powielają, bądź rozwijają regulacje z czerwcowego regulaminu w sprawach zasad obsługi interesantów, organizacji rozpraw i prowadzenia stron internetowych sądów. "Dotychczasowe próby ujednolicenia stron internetowych prowadzonych przez sądy nie przyniosły oczekiwanych rezultatów" - przyznano w uzasadnieniu projektu. W związku z tym regulamin wymienia zakres informacji, który musi znaleźć się na stronie każdego sądu.

Iustitia oceniła, że "ujednolicenie internetowych stron sądowych jest słusznym założeniem, gdyż ułatwia obywatelom sprawne poruszanie się na tych stronach w poszukiwaniu informacji". "Konieczne byłoby centralne zaprojektowanie wzorcowej strony internetowej, o jednolitej szacie graficznej, tak aby osoba, która znalazła określone informacje na stronie jednego sądu, wiedziała, że w tym samym miejscu znajdzie je na stronie innego sądu" - dodano w opinii.

Stowarzyszenie w innych uwagach odniosło się m.in. do szczegółowych i technicznych kwestii organizacji wydziałów w sądach, wyznaczania spraw na wokandy oraz czynności organizacyjnych nakładanych na sędziów. (PAP)

Dowiedz się więcej z książki
Prawo i postępowanie karne po nowelizacji - PAKIET
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł