Prawo.pl kilka dni temu pisało o piśmie, które do senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu RP skierował Przemysław Rosati, prezes NRA. Adwokatura chce, by do noweli wprowadzić poprawki dające możliwość wnoszenia przez adwokatów środków odwoławczych i dalszych pism procesowych składanych w postępowaniach odwoławczych w drodze elektronicznej, tj. za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe lub za pośrednictwem portalu informacyjnego sądów powszechnych. - Postulowane rozwiązanie w procedurze cywilnej winno obejmować możliwość wnoszenia apelacji, zażalenia i skargi na orzeczenie referendarza sądowego oraz dalszych pism w postępowaniu wywołanym ich wniesieniem. W procedurze karnej powinno to odnosić się do apelacji, zażalenia i sprzeciwu, a także dalszych pism w postępowaniu wywołanym ich wniesieniem - wskazuje w piśmie prezes NRA.

Czytaj: Czas na e-apelację - NRA postuluje poprawki do zmian dotyczących e-doręczeń>>

Radcy prawni chcą zmian, portal informacyjny je "udźwignie" 

Jednym głosem z adwokatami mówią też w tym zakresie radcy prawni. Już w jesienią ubiegłego roku w czasie konsultacji dotyczących portalu wskazywali na konieczność umożliwienia składania też e-pism do sądów, oczywiście po przeanalizowaniu zakresu podmiotowego - czyli kto miałby taką możliwość i przedmiotowego (w jakich postępowaniach, jakie pisma). - Wydaje się, że środki zaskarżenia mogłyby stanowić punkt wyjścia, a dla nadawców byłaby to alternatywa dla kolejek w urzędzie pocztowym w późnym godzina nocnych w ostatnim dniu terminu - podnoszono wówczas.    

Zobacz procedurę w LEX: Doręczanie pism sądowych >

- Samorząd radców prawnych od początku stał na stanowisku, że efektem zmian w zakresie funkcjonowania Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych powinno być umożliwienie pełnomocnikom wnoszenia pism drogą elektroniczną i to na każdym etapie, także apelacji, skarg, zażaleń. Podnosiliśmy to wielokrotnie w rozmowach z Ministerstwem Sprawiedliwości i to jeszcze na wczesnym etapie prac nad funkcjonalnościami Portalu. Chodzi bowiem o to, żeby ta e-komunikacja z sądami działała w obie strony i oczywiście też by pismami mogli się - przez portal - wymieniać pełnomocnicy - wskazuje dr Tomasz Scheffler, zastępca kierownika Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych, jednocześnie dziekan Rady OIRP we Wrocławiu. - Co istotne - dodaje - wiemy ze stałego kontaktu z Centrum Kompetencji i Informatyzacji Sądownictwa (CKIS) oraz Prezesem SO we Wrocławiu sędzią Wojciechem Łukowskim (zastępca koordynatora krajowego ds. informatyzacji sądownictwa powszechnego), że istnieją techniczne możliwości stosunkowo szybkiego uruchomienia tych funkcjonalności. Podobnie zresztą jak od początku postulowanego wprowadzenia kalendarza pełnomocnika. 

Czytaj w LEX: Doręczenia w procedurze cywilnej po zmianach >

Czytaj: W Portalu Informacyjnym Sądów blisko 300 tys. kont, dostępnych ponad 74 mln spraw>>

Dane statystyczne dotyczące portalu zaprezentował na czerwcowej konferencji "Zdalne rozprawy i e-doręczenia w postępowaniu cywilnym - stan de lege lata i de lege ferenda", organizowanej przez Uczelnię Łazarskiego w Warszawie i zastępcę koordynatora krajowego ds. informatyzacji sądownictwa powszechnego, sędzia Grzegorz Karaś z Sądu Okręgowego we Wrocławiu. 

- Problem z doręczeniami nabrzmiał w okresie pandemii. Wybuchła pandemia i zaczęto poszukiwać rozwiązań, które ograniczyłyby kontakty międzyludzkie. Naturalnym wyborem było wysyłanie korespondencji drogą elektroniczną. Skoro wyślemy ją w ten sposób pełnomocnikowi nie będzie musiał iść na pocztę. Ale pełnomocnicy nadal muszą iść na tę pocztę, żeby nadać pismo i to jest główny problem. Pandemia wymusiła jakieś rozwiązania a tym jakimś rozwiązaniem było wykorzystanie Portalu Informacyjnego Sądu, który powstał nie dlatego żeby cokolwiek doręczać tylko by zlikwidować kolejki przed sekretariatami - mówił sędzia. 

 


Podkreślał, że w jego ocenie, gdyby była możliwość składania pism drogą elektroniczną to szybko udałoby się wprowadzić taką funkcjonalność portalu. I zaznaczył, że ważne jest wprowadzenie takiej możliwości choćby w doręczenia pism między pełnomocnikami.  Z przedstawionych statystyk wynika, że w portalu jest obecnie 294 722 konta użytkownika, w tym ponad 202 tys. należące do użytkownika zwykłego (obywatela), 11 tys. to subkonta, 54 930 do pełnomocnika profesjonalnego, 3 032 do sędziów, 20 381 do pracowników sądów i przykładowo 604 założyli komornicy. Z kolei jeśli chodzi o e-doręczenia to średnio generowanych jest ich miesięcznie 483 tys. i najwięcej w apelacji warszawskiej.

Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Biała Monika, Nowe obowiązki profesjonalnego pełnomocnika po zmianach w KPC >

 

Co jeszcze w noweli? Obowiązkowe konta na portalu 

Nowela zakłada też zmiany w Prawie o adwokaturze w art. 37d. 1. Zgodnie z nią adwokat wykonujący zawód obowiązany jest posiadać konto w portalu informacyjnym sądu. Dziekan okręgowej rady adwokackiej będzie występował do Ministra Sprawiedliwości o usunięcie takiego konta np. w sytuacji skreślenia adwokata z listy adwokatów.

Czytaj w LEX: Struktura pism składanych od 1 lipca 2023 r. przez profesjonalnych pełnomocników w świetle nowelizacji KPC >

Takie samo brzmienie ma zmiana ustawy o radcach prawnych i ustawy o rzecznikach patentowych. Przy czym jeśli chodzi o rzeczników patentowych to Krajowa Rada Rzeczników Patentowych będzie występować do Ministra Sprawiedliwości o usunięcie konta w portalu informacyjnym w przypadku prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu rzecznika patentowego albo pozbawieniu prawa wykonywania zawodu rzecznika patentowego.

Czytaj w LEX: Informatyzacja postępowania cywilnego. Od odrębności do modelu podstawowego >

- Do tej pory nie było takiej regulacji i powodowało to wątpliwości, co w sytuacji, gdy adwokat lub radca dostępu do portalu nie ma. Teraz obowiązek taki zostanie wprowadzony do prawa o adwokaturze oraz ustawy o radcach prawnych. I kolejna związana z tym kwestia - zmiana w Prawie o ustroju sądów powszechnych wprowadzająca obowiązek posiadania kont na portalu przez biegłych, którym także będzie można dokonywać doręczeń elektronicznie. Są to - w mojej ocenie - dobre zmiany, ponieważ obecnie w zasadzie nie wiadomo, jak oceniać sytuację, w której zawodowy pełnomocnik nie założył konta na portalu - mówił na etapie projektu dr. hab. Marcin Dziurda z Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego.  

Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Biała Monika, Nowelizacja KPC w pytaniach i odpowiedziach >