- Mamy obecnie 6 funkcjonujących rejestrów wymiaru sprawiedliwości, które już w tej chwili funkcjonują w formie cyfrowej. Ich funkcjonowanie można jednak ulepszyć, usprawnić i to jest zadanie, którym zajmie się Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z sądami. Część rejestrów będzie - można powiedzieć - "napisana na nowo", część usprawniona, by były jednolite, połączone ze sobą, by łatwo pobierać dane, załatwiać sprawy - mówi dr Aneta Wiewiórowska-Domagalska, pełnomocniczka Ministra Sprawiedliwości do spraw Ochrony Praw Konsumenta, wicedyrektor Departamentu Analiz i Strategii MS.
Czytaj: Polak: Jeszcze w 2025 roku cyfrowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów>>
Co zakłada program?
Program Cyfrowe Rejestry rozpisany jest do 2028 r., część zadań ma być zrealizowanych jeszcze w br. Dotyczy rejestrów: Elektroniczny Krajowy Rejestr Sądowy (eKRS), Elektroniczne Księgi Wieczyste (EKW), Rejestr Zastawów (RZ), Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ) oraz rejestrów karnych (Krajowy Rejestr Karny (KRK) i Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (RSPT)).
W 2025 r. mają być wprowadzone pierwsze udogodnienia polegające głównie na poprawie ergonomii i ułatwieniach w korzystaniu z rejestrów wymiaru sprawiedliwości. MS zakłada, że:
- podmioty zarejestrowane w eKRS będą mogły korzystać z własnych (instytucjonalnych) kont w postępowaniach administracyjnych, tym samym zlikwidowana zostanie bariera polegająca na obsłudze postępowań w oparciu o konta osób fizycznych związanych z danym podmiotem;
- użytkownicy eKRS będą mogli korzystać z nowego, wygodnego w obsłudze Repozytorium Danych Finansowych, który będzie dodatkowo obsługiwał niedostępne do tej pory sprawozdania finansowe;
- użytkownicy EKW będą mogli korzystać z usług poprzez Portal Rejestrów Sądowych, co zmniejszy liczbę używanych przez nich kont;
- wydziały wieczysto-księgowe sądów rejonowych będą mogły korzystać z uproszczonej procedury rejestracji zawiadomień z Ewidencji Gruntów i Budynków (zakładamy, że czas rejestracji jednej sprawy skróci się pięciokrotnie).
Kolejne modyfikacje rejestrów zaplanowane są na następne lata. Obejmą one między innymi następujące zmiany:
- każdy obywatel będzie mógł korzystać z wybranych usług eKRS i EKW poprzez aplikację mObywatel w swoim telefonie, co znacznie poprawi dostępność tych usług;
- zbudowany zostanie nowy system Elektronicznych Ksiąg Wieczystych (EKW 2.0), który nie tylko poprawi bezpieczeństwo użytkowników, ale zapewni także obywatelom, przedsiębiorcom, administracji centralnej i samorządowej możliwość składania elektronicznych wniosków w postępowaniu wieczysto-księgowym (taką możliwość mają obecnie jedynie notariusze, komornicy i naczelnicy urzędów skarbowych);
- zbudowany zostanie nowy Rejestr Zastawów, który w odróżnieniu od obecnie funkcjonującego systemu, będzie oparty na pełnej cyfryzacji i (tam, gdzie to możliwe) automatyzacji postępowań;
- zostanie częściowo zautomatyzowana procedura udzielania informacji z Krajowego Rejestru Karnego – interesariusze szybciej otrzymają zaświadczenia, a docelowo zostanie zbudowany nowy Krajowy Rejestr Karny.
Obywatel złoży e-wniosek o zmiany w księdze wieczystej
Duże zmiany obejmą m.in. Elektroniczne Księgi Wieczyste. MS chce m.in., by jeszcze w 2025 r. nastąpiła masowa rejestracja zawiadomień z organów prowadzących Ewidencję Gruntów i Budynków. Z kolei notariusze mają mieć możliwość składania elektronicznych wniosków o zmianę w księgach wieczystych wynikających z poświadczenia dziedziczenia.
Czytaj: Księgi wieczyste - więcej uprawnień dla notariuszy>>
Co więcej, zostaną też przeniesione konta użytkowników z portalu EKW na Portal Rejestrów Sądowych.
Po 2025 r. usługi EKW mają być dostępne w aplikacji mObywatel, ma też zostać wprowadzone uwierzytelnienie użytkowników przeglądających księgi i zbudowana nowa Elektroniczna Księga Wieczysta.
- Zostanie poprawiona wydajność i bezpieczeństwo danych zawartych w księdze, co więcej obecnie elektroniczny wniosek o zmianę w księdze wieczystej mogą składać komornicy, notariusze i naczelnicy urzędów skarbowych, będzie to rozszerzone na obywateli, samorządy i przedsiębiorców - zapowiada MS.
Cena promocyjna: 152.09 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 126.75 zł
Kolejek po zaświadczenie z KRK już nie będzie?
Ministerstwo Sprawiedliwości usprawnia też - jak zapewnia - na bieżąco działanie Krajowego Rejestru Karnego. - Założenie jest takie, by w tym roku, przed rozpoczęciem roku szkolnego, nie było już problemów z uzyskaniem zaświadczenia z KRK. W tej chwili 50 proc. zaświadczeń jest wydawanych w sposób automatyczny, testujemy rozwiązania przed szczytem roku szkolnego, byśmy byli przygotowani - mówi dr Wiewiórowska-Domagalska. W ubiegłym roku były miesiące, gdy liczba wniosków o zaświadczenie o niekaralności sięgała 100 tys. miesięcznie.
W tym roku system ma być dalej automatyzowany. Po 2025 r. wdrażana będzie usługa KRK 2.0, ale też integrowana z europejskim systemem zawierającym dane o osobach skazanych z krajów trzecich.
Czytaj w LEX: Elektronizacja postępowania administracyjnego – sądownictwo administracyjne 2.0>
Czytaj: AI kusi prawników - brakuje jednak edukacji, szkoleń i dobrych przepisów>>
Naczynie połączone
Grzegorz Polak, dyrektor Departamentu Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości, zwraca uwagę na jeszcze jedną kwestię, związaną z tym, że trwa program cyfryzacji sądów.
To, co zmieniamy w krajowych rejestrach, musi być spójne z tym, co budujemy w zakresie cyfryzacji sądów. Systemy mają wyglądać tak samo, być rozpoznawane, informacje mają być łatwo wyszukiwane, chcemy, by było jednokrotne wprowadzanie danych - mówi. I dodaje, że równie ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa systemów. - Mamy świadomość, że te systemy są kluczowe dla państwa, wprowadzanie jakichś nowych rozwiązań wymaga nacisku na bezpieczeństwo - kwituje.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
