Samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości samorządu terytorialnego, właściwymi do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub stwierdzania nieważności decyzji w trybie uregulowanym przez przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Obecnie funkcjonuje 49 sko, których obszar działania pokrywa się z poprzednim podziałem na województwa.
Ze statystyk zebranych przez kolegia wynika, że sko w ubiegłym roku rozpatrywały w sumie 205 tys. spraw – o 12 proc. więcej niż w roku 2008 i najwięcej od dziesięciu lat.
Dominowały odwołania z zakresu pomocy socjalnej, świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, oświaty (stypendia, pomoc materialna), dodatków mieszkaniowych. Drugą co do wielkości grupą były odwołania dotyczące spraw rozpatrywanych na podstawie przepisów ordynacji podatkowej, w tym przede wszystkim podatków i opłat lokalnych, a trzecią – zagospodarowania przestrzennego.
Samorządowe kolegia odwoławcze jako organ wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego w 2009 roku jedynie w blisko 40 proc. przypadkach utrzymały decyzję organu jst.
Jaki pisze Serwis Samorzadowy PAP, t
zw. „wskaźnik zaskarżalności” do wojewódzkich sądów administracyjnych wyniósł niewiele ponad 6 proc. i był znacznie niższy niż w roku 2008 (blisko 10 proc.). W statystyce uwzględniono jednak wszystkie sprawy objęte postępowaniem w sko, w tym - nie zakończone ostateczną decyzją. W minionym roku sądy administracyjne uchyliły 25 proc. orzeczeń kolegiów. Uwzględniona została także co dziesiąta skarga na bezczynność sko.