Studia podyplomowe z zakresu audytu wewnętrznego w rozumieniu art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych

Nowa ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240) poszerzyła krąg osób uprawnionych do prowadzenia audytu wewnętrznego o osoby, które posiadają dwuletnią praktykę w zakresie audytu wewnętrznego oraz dyplom ukończenia studiów podyplomowych z zakresu audytu wewnętrznego wydanym przez jednostkę organizacyjną, która w dniu wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub prawnych (art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy).

 


Pojęcie „studia podyplomowe" zostało zdefiniowane w art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365) jako inna niż studia wyższe i studia doktoranckie forma kształcenia przeznaczona dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych. Wykaz jednostek organizacyjnych uprawnionych do nadawania m.in. stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub prawnych, obwieszczany jest cyklicznie przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów ( http://www.ck.gov.pl/nadawanie-stopni/jednostki-uprawnione).

Kwestia zakresu tematycznego będącego przedmiotem studiów podyplomowych z audytu wewnętrznego pozostaje w gestii uczelni organizującej przedmiotowe studia. Jednakże w celu zapewnienia osobom podejmującym studia podyplomowe z audytu wewnętrznego właściwego poziomu kształcenia, określonego przez uznane organizacje zawodowe i stowarzyszenia, niezbędnego do uzyskania międzynarodowych certyfikatów uprawniających do wykonywania zawodu audytora wewnętrznego zasadne jest, by programy studiów organizowanych przez poszczególne uczelnie uwzględniały zarówno przedmioty ściśle związane z audytem wewnętrznym, jak i przedmioty uzupełniające (okołoaudytowe) przydatne w profesji audytu z danej dziedziny. Wobec powyższego Ministerstwo Finansów zaleca, aby program studiów podyplomowych z zakresu audytu wewnętrznego obejmował niżej wymienione zakresy tematyczne:

  1. Podstawy prowadzenia audytu wewnętrznego w sektorze finansów publicznych (organizacja systemu audytu wewnętrznego, Standardy Audytu, Karta audytu, Kodeks etyki audytora)
  2. Metodologia przeprowadzania audytu (planowanie, program zadania, analiza ryzyka, przeprowadzanie zadania, sprawozdawczość, monitoring, techniki audytu)
  3. Praktyczna realizacja zadań audytowych (warsztaty)
  4. Elementy statystyki w wykonywaniu zadań audytora wewnętrznego
  5. Audyt informatyczny
  6. Zarządzanie ryzykiem
  7. Kontrola zarządcza
  8. Rola audytu wewnętrznego w zwalczaniu oszustw i nadużyć gospodarczych
  9. Finanse publiczne
  10. Zagadnienia ogólne z ekonomii i rachunkowości. Badanie sprawozdań finansowych
  11. Zagadnienia ogólne z administracji publicznej
  12. Umiejętności interpersonalne w postępowaniu audytowym


Uczelnia organizująca przedmiotowe studia powinna tak dobrać proporcje pomiędzy poszczególnymi zagadnieniami programowymi, aby dać zapewnienie, iż cały program studiów podyplomowych służy nabyciu wiedzy i umiejętności w zakresie audytu wewnętrznego w stopniu większym niż tylko podstawy danego zagadnienia, nie zaś nabyciu wyłącznie teoretycznej wiedzy w zakresie przedmiotów okołoaudytowych.
Dla spełnienia warunku określonego w art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy w zakresie posiadanego dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z audytu wewnętrznego nieistotna jest data uzyskania przedmiotowego dyplomu, a jedynie fakt jego wydania przez jednostkę organizacyjną, która w dniu wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub prawnych.
Jednocześnie Ministerstwo Finansów informuje, iż w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych nie przyznano Ministrowi Finansów legitymacji do uznawania studiów podyplomowych z audytu wewnętrznego organizowanych przez poszczególne uczelnie za studia podyplomowe z zakresu audytu wewnętrznego w rozumieniu art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy lub do akceptacji programu takich studiów.

Dwuletnia praktyka w zakresie audytu wewnętrznego w rozumieniu art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych

Z dniem 1 stycznia 2010 r. rozszerzony zostanie katalog kwalifikacji uprawniających do wykonywania zawodu audytora wewnętrznego. Osoby, które posiadają dwuletnią praktykę w zakresie audytu wewnętrznego oraz dyplom ukończenia studiów podyplomowych z zakresu audytu wewnętrznego wydany przez jednostkę organizacyjną, która w dniu wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub prawnych (art. 286 ust. 1 pkt 5 lit. d ustawy) będą mogły być audytorami wewnętrznymi w rozumieniu tej ustawy.
Zamysłem ustawodawcy było umożliwienie wykonywania zawodu audytora wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych grupie osób posiadających zarówno odpowiednie wykształcenie, jak i doświadczenie zawodowe, gwarantujące należytą jakość audytu wewnętrznego.

Praktyka w zakresie audytu wewnętrznego, potwierdzająca posiadanie kwalifikacji do przeprowadzania audytu wewnętrznego, musi być udokumentowana przez kierownika jednostki i powinna obejmować czynności wykonywane w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1 etat związane z:

  • przeprowadzaniem audytu wewnętrznego pod nadzorem audytora wewnętrznego;
  • realizacją przez inspektorów kontroli skarbowej czynności z zakresu certyfikacji i wydawania deklaracji zamknięcia pomocy finansowej ze środków pochodzących z Unii Europejskiej, o których mowa w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 65);
  • nadzorowaniem lub wykonywaniem czynności kontrolnych, o których mowa w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701).


W celu udokumentowania ww. doświadczenia należy przedstawić odpowiedni dokument, który świadczyłby o wykonywaniu powyższych czynności, np. świadectwo pracy z zaznaczonym zakresem czynności lub zaświadczenie o zakresie obowiązków wystawione przez kierownika jednostki, w której dana osoba była zatrudniona lub osobę przez niego upoważnioną.
Nabycie praktyki w zakresie audytu wewnętrznego nie jest ograniczone do jednostek sektora publicznego, a jej weryfikacja leży w gestii kierownika jednostki prowadzącego nabór na stanowisko audytora wewnętrznego. Ministerstwo Finansów nie wydaje opinii o indywidualnych przypadkach w sprawie posiadania bądź nieposiadania praktyki w zakresie audytu wewnętrznego.
Należy mieć ponadto na uwadze przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241), które wskazują w art. 117 okres przejściowy dla osób, które posiadają aplikację kontrolerską i złożony egzamin kontrolerski z wynikiem pozytywnym przed komisją powołaną przez Prezesa NIK oraz osoby posiadające kwalifikacje na stanowisko inspektora kontroli skarbowej. W myśl powyższego przepisu do dnia 31 grudnia 2011 r. osoby te mogą być audytorami wewnętrznymi, jeżeli spełniają warunki określone w art. 286 ust. 1 pkt 1-4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W tym czasie osoby te są zobowiązane albo do ukończenia studiów podyplomowych w zakresie audytu wewnętrznego, jeśli mogą wykazać się dwuletnią praktyką w zakresie audytu wewnętrznego albo do uzyskania jednego z certyfikatów wskazanych w art. 286 ust, 1 pkt 5 lit. a ustawy lub uzyskania uprawnień biegłego rewidenta.

Źródło: .www.mf.gov.pl