Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę spółki na postanowienie ministra finansów w sprawie skargi na czynności egzekucyjne. Spółka  kwestionowała dokonaną przez organ egzekucyjny czynność zajęcia pieniędzy, które jej pełnomocnik przekazał poborcy skarbowemu po wyjęciu ich z automatów do gier w lokalu spółki. Zdaniem spółki, do otwarcia automatów doszło na wezwanie poborcy skarbowego, co stanowiło w istocie zarządzenie otwarcia urządzenia, a więc do zajęcia pieniędzy doszło z naruszeniem art. 67 par. 1 oraz art. 47 par. 1 i par. 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (dalej: u.p.e.a.).

Dobrowolna wpłata bez zajęcia

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie. Według NSA, bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 68 par. 1 u.p.e.a. przez to, że sąd I instancji uznał, iż w sprawie doszło do dobrowolnej zapłaty dochodzonej należności, a co za tym idzie, że dla skuteczności zajęcia nie było potrzebne ani doręczenie zarządzenia otwarcia urządzenia, ani też nie było podstaw do sporządzenia protokołu zajęcia. Sąd podkreślił, że z art. 68 par. 1 u.p.e.a. wynika, że czynność egzekucyjna zajęcia pieniędzy jest skuteczna wówczas, gdy zobowiązany płaci egzekwowaną kwotę lub jej część na wezwanie poborcy skarbowego.

Zobacz procedurę w LEX: Egzekucja z pieniędzy odebranych w wyniku przeszukania pomieszczeń i schowków, środków transportu oraz odzieży, teczek, waliz i tym podobnych przedmiotów >

Nie ulega przy tym wątpliwości, co ‒ jak zaznaczył NSA w uzasadnieniu ‒ trafnie podnosiła skarżąca, że okoliczność przekazania poborcy skarbowemu przez zobowiązanego części lub całości należności pieniężnej, będącej przedmiotem egzekucji, nie zmienia faktu, że przekazanie to następuje w ramach czynności egzekucyjnych, polegających na zastosowaniu środka egzekucyjnego w postaci egzekucji z pieniędzy, a nie jest dobrowolną zapłatą zobowiązania podatkowego.  

 

Jak zaznaczył NSA, sąd I instancji nie wskazywał, że doszło do dobrowolnej zapłaty podatku, ale że pełnomocnik spółki dysponując kluczami, sam otworzył automaty do gry, a więc dobrowolnie wydał rzeczy w postaci znajdujących się w tych urządzeniach pieniędzy. Pełnomocnik skarżącej otworzył bowiem urządzenia do gier dobrowolnie i dobrowolnie opróżnił je z pieniędzy, które następnie przekazał poborcy skarbowemu, nawet jeśli wszystko to uczynił w reakcji na wezwanie poborcy skarbowego do zapłaty.

Zobacz również: NSA: Wydając interpretację, fiskus nie musi sprawdzać dokumentów >>

Według NSA, skarżąca myli się twierdząc, że użyte w art. 68 par. 1 u.p.e.a. sformułowanie „na wezwanie” można utożsamiać z wezwaniem do podjęcia przez zobowiązanego innych jeszcze czynności niż sama zapłata i upatrywać w nim źródła nakazu otwarcia urządzenia. W ocenie NSA zwrot ten ustawa łączy z wyrażeniem „płaci” a nie ze sposobem pozyskania czy lokalizacją gotówki. Innymi słowy, fakt, że poborca skarbowy stawił się w lokalu skarżącej, gdzie znajdowały się automaty do gier i tam wezwał do zapłaty egzekwowanej należności, nie oznacza, że doszło jednocześnie do zarządzenia otwarcia automatu, a co za tym idzie – naruszenia art. 68 par. 1 w związku z art. 47 u.p.e.a. przez brak uprzedniego doręczenia zarządzenia otwarcia urządzenia.

 


Protokół zajęcia nie zawsze konieczny

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, zarzut naruszenia art. 68 par. 1 i art. 67 u.p.e.a. był niezasadny, bo zgodnie z tymi przepisami, podstawę zastosowania środka egzekucyjnego stanowi zawiadomienie o zajęciu lub protokół zajęcia, co jednak nie dotyczy egzekucji z pieniędzy. W przypadku ustnego wezwania poborcy skarbowego do zapłaty egzekwowanej należności i przekazania mu środków pieniężnych, dla skuteczności tej czynności nie jest wymagane sporządzenie protokołu zajęcia. Samo sporządzenie protokołu, jak to miało miejsce w rozpoznanej sprawie, skuteczności egzekucji z pieniędzy nie podważa, a to, że protokół nie został sporządzony na urzędowym formularzu z całą pewnością nie przesądza o nieważności czynności zajęcia.

Wyrok NSA z 2 lipca 2019 r., sygn. akt II FSK 2455/17

Sprawdź w LEX: Czy zaliczki ściągnięte przez komornika wykazuje się w rocznej deklaracji jako zaliczki zapłacone? >