Naczelnik Urzędu Skarbowego określił dla skarżącej zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług. Podatniczka wniosła odwołanie i podniosła w nim szereg zarzutów. Wskazała m.in., iż wydana decyzja naruszała przepisy prawa unijnego dotyczące postępowania upadłościowego.
Zobacz również: WSA: Kłopoty kadrowe nie usprawiedliwiają opieszałości urzędu skarbowego >>
WSA: Zapłata kosztów egzekucyjnych może narazić stronę na znaczną szkodę >>
Przepisy angielskie a nie polskie
Skarżąca wyjaśniła, że angielski sąd ogłosił jej upadłość. W związku z tym w sprawie należało stosować przepisy prawa angielskiego, a postępowanie po ogłoszeniu upadłości nie powinno być kontynuowane. Zwróciła uwagę, że organ nie ustalał treści przepisów prawa angielskiego, aby zbadać, czy może on prowadzić postępowanie podatkowe. Zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy Dyrektor Izby Administracji Skarbowej. Uznał, że podniesione zarzuty były bezzasadne. Organ odwoławczy w szczególności za niezasadny uznał zarzut, że nie było podstaw do prowadzenia postępowania podatkowego po dacie ogłoszenia upadłości skarżącej.
Ogłoszenie upadłości a postępowanie
Organ odwoławczy wyjaśnił, że organy nie kwestionują tego, iż doszło do orzeczenia wobec skarżącej upadłości. Organ pierwszej instancji informował zarządcę masy upadłościowej o posiadanych przez podatniczkę zaległościach podatkowych. Organ wskazał też, że oczekuje na oficjalne wezwanie do zgłoszenia wierzytelności, które ciążą na podatniczce. Zarządca masy upadłościowej nie dopełnił jednak tego obowiązku. - Nie można było uznać, że postępowanie podatkowe prowadzone w chwili ogłoszenia upadłości było niedopuszczalne. Przepisy polskiego prawa nie zakazują prowadzenia postępowań podatkowych wobec tych podmiotów, co do których ogłoszono upadłość - wyjaśnił organ.
Przedawnienie zobowiązań
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej zauważył natomiast, że ogłoszenie upadłości prowadzi do przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Jednocześnie skutkuje ono doręczaniem pism do rąk syndyka masy upadłości, a nie bezpośrednio do podatnika. Nie było jednak podstaw do umorzenia postępowania podatkowego, jak niezasadnie twierdziła skarżąca. Innymi słowy, nie można było umorzyć postępowania.
Sprawdź w LEX: Zasada swobodnej oceny dowodów w postępowaniu podatkowym >
Skarżąca wniosła następnie skargę do sądu administracyjnego. Podniosła w niej m.in., że organy naruszyły unijne przepisy dotyczące prawa upadłościowego. Skarżąca zaznaczyła, że organy nie zbadały skutków upadłości na gruncie prawa angielskiego i stąd nie doszło do umorzenia postępowania podatkowego, choć jego prowadzenie stało się bezprzedmiotowe.
Ordynacja podatkowa podstawą
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił wniesioną skargę. Sąd wyjaśnił, że zarzuty sformułowane w skardze nie były trafne. W szczególności argument, iż organy powinny były umorzyć prowadzone postępowanie podatkowe okazał się bezpodstawny - wskazał WSA. W sprawie nie naruszono bowiem przepisów ordynacji podatkowej. Na podstawie art. 208 § 1 ordynacji, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, w szczególności w razie przedawnienia zobowiązania podatkowego, organ podatkowy wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. Organy dokonały natomiast zbadania skutków ogłoszenia upadłości podatniczki według prawa angielskiego. Ustalenia organów zostały szczegółowo opisane w decyzjach. Wynika z nich w szczególności to, z jakich przyczyn należało w sprawie stosować prawo polskie - podkreślił WSA. Pogląd organów należy podzielić - dodał. Ogłoszenie upadłości skarżącej nie uniemożliwiało dalszego prowadzenia postępowania podatkowego. Z przepisów unijnego rozporządzenia wynika bowiem, że prawo państwa wszczęcia postępowania określa przesłanki wszczęcia postępowania upadłościowego, sposób jego prowadzenia i ukończenia. W szczególności określa ono skutki wszczęcia postępowania upadłościowego na środki dochodzenia praw przez poszczególnych wierzycieli; z wyłączeniem toczących się postępowań. Jednocześnie wpływ postępowania upadłościowego na toczące się postępowanie dotyczące przedmiotu albo prawa wchodzącego w skład masy podlega wyłącznie prawu Państwa Członkowskiego, w którym toczy się postępowanie.
Sprawdź w LEX: Dowodem obciążającym podatnika mogą być jego prywatne notatki >
Podstawa prawna w polskim prawie
Sąd wskazał, iż z powyższych przepisów wynika, że to prawo tego kraju, w którym toczy się dane postępowanie (np. podatkowe), będzie decydowało o możliwości kontynuowania tego postępowania. Postępowanie podatkowe prowadzone wobec skarżącej było już w toku (zostało wcześniej wszczęte), gdy orzeczono o ogłoszeniu upadłości skarżącej. Z tego też względu stosowano w sprawie polskie regulacje prawne. Nie zakazują one prowadzenia spraw podatkowych wobec podmiotów w upadłości - podkreślił sąd. Co ważne, kwestia ogłoszenia upadłości ma skutek w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Takie rozumienie unijnych przepisów przedstawiane jest w literaturze prawniczej. W szczególności zagadnieniem tym zajęła się M. Armatowska w monografii: Uznanie zagranicznych postępowań upadłościowych. Na podstawie rozporządzenia Rady (WE) Nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego. Autorka ta wskazała, że powyższa regulacja ma za zadanie chronić strony wszczętego już postępowania, aby po ogłoszeniu upadłości nie dochodziło do zmiany prawa, na którego podstawie ma być prowadzone postępowanie. Wyjaśniła, że prawa różnych krajów różnią się od siebie w zakresie wpływu postępowania upadłościowego na inne prowadzone postępowania wobec strony, co do której orzeczono upadłość. Z kolei F. Zedler w opracowaniu Europejskie prawo upadłościowe. Komentarz wskazał, że omawiana regulacja unijna ma zastosowanie także do wszczętych przed ogłoszeniem upadłości postępowań administracyjnych. Z tego względu, nie było podstaw do umorzenia postępowania - jak bezpodstawnie wskazywała skarżąca - zauważył sąd. Skarga okazała się więc niezasadna - uznał WSA i oddalił wniesioną skargę.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 15 listopada 2018 r., I SA/Sz 292/18
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Doręczenie tradycyjne osobie fizycznej - PROCEDURA >
Wykaz zadłużeń może pomóc udokumentować sprzedaż na kasie - OMÓWIENIE >
Umorzenie postępowania podatkowego - ANALIZA >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
